Tarihte bugün (14 Ocak)
Tarihte bugün yaşanan olaylar arasında; Norveç’in İsveç’e bağlanması, Darülfünun’un açılması, Türk tarihinin ilk resimli gazetesinin çıkması, Kanal harekatının başlaması var…
GÜNÜN OLAYI
Darülfünun Açıldı (1863)
Günümüzde İstanbul Üniversitesi olarak hizmet veren köklü yüksek eğitim kurumunun ilk adımı olarak nitelenebilecek Dar’ül Fünun, 14 Ocak 1863’te eğitim hayatına başladı. Açıldığında ismi Darülfünun-u Osmani idi.İlk hocaları dönemin önde gelen kişilerinden Kimyager Derviş Paşa, Ahmet Vefik Paşa, Cevdet Paşa, Müneccimbaşı Osman efendi idi. İlk olarak Çemberlitaşta Nuri Efendi Konağında eğitim hayatına başlayan okul, konağın yanması ile kapatılmıştır. Bir süre sonra türbe semtinde tekrar açılmıştır(1870)
Kanal Harekatı Başladı (1915)
Osmanlı Devleti başından beri İngilizlerin Mısır’a yerleşmesini hazmedememişti. Mısır’ı geri almanın hesapları yapılıyordu. Ayrıca Süveyş Kanalı ele geçirilirse İngiltere’nin Uzakdoğu sömürgelerine giden yol kesilmiş olacaktı. Bu nedenle bu cephenin açılmasını Almanlar da çok istemekteydiler. Bahriye nazırı ve Dördüncü ordu komutanı ayrıca İttihat Ve Terakki Fırkasının meşhur üç liderinden biri olan Cemal Paşa 14 Ocak 1914’te Kanal Harekatı’nı başlattı. Türk ordusu büyük güçlüklerle Süveyş Kanalı bölgesine ulaştı. Ancak yapılan taarruzlarda herhangi bir netice alınamadı.
GÜNÜN ÖNEMLİ OLAYLARI
Norveç İsveç’e Bağlandı (1814)
İskandinav ülkelerinden Norveç uzun süre Danimarka’ya bağlı kalmıştı. Norveç 14 Ocak 1814 tarihinde Kiev Antlaşması uyarınca İsveç’e bağlanma kararı aldı. Bu beraberlik 1905 yılına kadar sorunsuz devam etti. Hatta ayrıla esnasında da herhangi bir sorun çıkmadı.
Türk Tarihinin İlk Resimli Gazetesi Çıktı (1866)
Türk Tarihinin ilk resimli gazetesi ‘’Ayine-i Vatan’’ 14 Ocak 1866’da yayın hayatına başladı. Sahibi Eğribozlu Mehmed Arif Bey’dir.
Zübeyde Hanım Öldü (1923)
Mustafa Kemal Atatürk’ün annesi Zübeyde Hanım 1922 yılında geldiği Ankara’nın sert iklimine alışamadı ve tedavi için gittiği İzmir’de 14 Ocak 1923 yılında öldü. Mezarı İzmir Karşıyaka’dadır.
Casablanca Konferansı Yapıldı (1943)
II.Dünya Savaşının devam ettiği sıralarda 14-24 Ocak 1943’te ABD başkanı Roosevelt ve İngiltere Başbakanı Churchill arasında gerçekleşmiştir. Görüşmelere Stalin katılmamıştır. Konferans da araları açık olan iki Fransız general barıştırılmış, SSCB’nin üzerindeki yükün azaltılması için Sicilya çıkartması kararlaştırılmış ayrıca Türkiye’nin de savaşa dahil edilmesi kararları alınmıştır.
Tito Yugoslavya Devlet Başkanı Oldu (1953)
Yugoslavya’ın Alman işgalinden kurtulmasında önemli rol oynayan Josip Broz Tito 14 Ocak 1953’te Yugoslavya Devlet Başkanı oldu ve ölünceye kadar bu görevde kaldı. Tito komünist ideolojiyi benimsemesine rağmen SSCB ile yakınlaşmadı ve bağımsız bir siyaset izledi. Bu tutumu nedeniyle Batı dünyasından da yardım almayı başarmıştır.
GÜNÜN DİĞER ÖNEMLİ OLAYLARI
1923. Mustafa Kemal, Batı Anadolu’da geziye çıktı.
1923. Londra-New York arası ilk telefon görüşmesi yapıldı.
1938. Türkiye-Irak-İran-Afganistan arasında imzalanan Sadabad Paktı, TBMM’de onaylandı.
1944. “Milli Şair” Mehmet Emin Yurdakul, 75 yaşında öldü.
1963. Fransa Cumhurbaşkanı Charles De Gaulle, İngiltere’nin Ortak Pazar’a girmesini reddetti.
1964. TBMM, Ortak Pazar anlaşmasını onayladı.
1987. Vehbi Koç, Uluslararası Ticaret Odası’nca, “Dünyada Yılın İşadamı” seçildi.
1990, Eski Milli kaleci, işadamı Sabri Dino, Boğaziçi Köprüsü’nden atlayarak intihar etti.
1994. Türk sinemasının 53 yıllık emektarı Nubar Terziyan öldü.
1995. İlk kez düzenlenen Uluslararası Nazım Hikmet Şiir Ödülü, İstanbul’da yapılan bir törenle Lübnanlı şair Adonis’e verildi.
1996. Besteci Onno Tunç, Bursa’dan İstanbul’a gelirken kullandığı tek motorlu uçağın Armutlu Bozburun’da düşmesi sonucu yanındaki Hasan Kanık ile beraber öldü.
1998. Türk Sanat Müziği sanatçısı Safiye Ayla, tedavi gördüğü hastanede vefat etti
1998. Bir Afganistan kargo uçağı güneybatı Pakistan'da bir dağa düştü: 50 kişi öldü.
2000. Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi, beş Bosnalı Hırvat'ı, 1993 yılında Ahmiçi köyünde en az 103 Müslüman'ın katledilmesiyle ilgili olarak 25 yıl hapse mahkûm etti.
2005. Avrupa Uzay Ajansına (ESA) ait Huygens adlı uzay sondası Satürn'ün uydusu Titan'ın yüzeyine indi.
2005. Afganistan'daki Uluslararası Güvenlik Yardım Kuvveti harekatına katılarak, Kabil Çok Uluslu Tugay Komutanlığı görevini 27 Ocak'ta 6 ay süreyle üstelenecek 28'inci Mekanize Piyade Tugayı için uğurlama töreni düzenlendi.
2007.Venezuela'ya ait, Panama-Karakas seferini yapan çift motorlu bir yolcu uçağı, Kolombiya'nın kuzey doğusunda düştü: 14 kişi öldü.