Batman’daki basın dernek başkanları ve yerel gazete sahipleri, "10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü" dolayısıyla İLKHA’ya açıklamalarda bulundular. Gazetecilerin etik kurallarına riayet etmesi gerektiğini belirten basın dernek başkanları ve gazeteciler, basın ahlakına riayet gazetecilerin en büyük sorumluluğu olduğunu söylediler.

Küresel Gazeteciler Konseyi (KGK) Batman İl Temsilcisi, Mezopotamya Havzası Gazeteci ve Yayıncılar Cemiyeti Başkanı Ercan Arslan, gazetecilerin haberleri kendi çıkar ilişkilerine alet etmemesi gerektiğini söyledi.

Günümüzde etik kuralı dışında yayın yapan çok sayıda gazetelerin olduğunu belirten Arslan, "Bizler bunları tasvip etmiyoruz. Otokontrol mekanizması yok. Bu konunun da irdelenmesi ve gazetecilik mesleğine etik getirilmesi gerekir. Gazeteciliğin temel görevleri ve sorumlulukları kamuoyuna yaşanan olayları çarpıtmadan ve sansürlemeden kamuoyuyla paylaşması olmalıdır. Demokratik ve insani değerlere dikkat edilmeli. Doğruluğundan emin olmadan haber yazılmamalı, gazeteci etiği açısından iki tarafın da görüşü alınarak haber yapılmalı. Bir taraf dinlendiğinde haber çarpıtılabiliyor ve farklı bir şekilde kamuoyuna lanse ediliyor. Ama günümüzde maalesef gazeteci haberi popülizme etmek adına tek taraflı haber yapıyor." dedi.

"Gazetecilik mesleği kişisel çıkar ve kamu zararına yapılamaz"

Gazetecilerin tiraj ve okunma adına etik kuralları çiğnememesi gerektiğini vurgulayan Arslan, "Maalesef gazeteciler haberin okunurluğunu, tıklama oranlarını artırma adına etik kuralları çiğniyor. Bu yüzden haberin başlığı ayrı, içeriği çok farklı olabiliyor. Bu sosyal medya yaygınlaştıktan sonra çok yapılmaya başlandı. Gazetecilik mesleği kişisel çıkar ve kamu zararına yapılamaz. Genel ahlaka aykırı yayınlar konusunda oto kontrol mekanizması olmadığından dolayı maalesef bu tür olaylarla karşılaşıyoruz. Bu bağlamda gazetecilerin de denetlenmesi ve gerektiğinde ceza alması gerekiyor. Ama şu anda savcılığa bir dilekçe verilerek bir gazete açılabiliyorsun ve herhangi bir kontrol mekanizması yok." diye konuştu.

"İşi layıkıyla yapan ve yapmayanlar ayırt edilmeli"

Gazetecilik etiğinin dışına çıkan gazetecilere ve gazetelere kesinlikle ceza uygulanması gerektiğine işaret eden Arslan şöyle devam etti:

Bu işi layıkıyla yapan ve yapmayanların ayırt edilmesi gerekiyor. Günümüzde İslami konularda objektif gazetecilik yapılmış olsaydı bugün şu anda etik kurallarını, gazetecilik kurallarını konuşuyor olmazdık. Maalesef onlar da yapılmıyor. Her meslekte olduğu gibi gazetecilerde de çıkar ilişkilerine alet eden insanlarımız var. Gazeteci arkadaşlarımızdan sadece bunu istiyoruz, iki ayaklı haberciliği yapsınlar, iki tarafı da dinlesinler. Sırf popülizm haber yapacağım diye hem şehre hem de insanlara zarar vermemeliyiz.

Gazetecilerin her şeyden önce basın ahlakına riayet etmesi gerektiğini vurgulayan Batman Medya Mensupları Cemiyeti Başkanı Salih Özcan, gazetecilerin sorumluluğunun bilincinde olması gerektiğini kaydetti.

"Birçok kimse basın ahlakına riayet etmiyor"

Günümüzde birçok gazetecinin basın ahlakına riayet etmediğinin altını çizen Özcan, "Gazeteci görevinin halkı doğru, tarafsız, dürüst bir şekilde aydınlatmak olduğunu bilmeli. Ne yazık ki günümüzde birçok kimse basın ahlakına riayet etmiyor. Etik davranmıyor. Haberin doğruluk derecesinden çok reytingine bakıyor. Hazırladığı haberin topluma, vatandaşa yarar sağlayıp sağlamadığından çok ne kadar ilgi göreceğiyle ilgileniyor. Bu yanlış davranış gazetecilik mesleğine güveni sarstığı gibi halkın, toplumun maslahatına da aykırıdır. Basın ahlakına riayet etmeden, ilkeli ve dürüst davranmadan, çoğu defa taraflı ve masa başı hazırlanan haberler ülkemize, toplumumuza büyük zararlar veriyor, sosyal barışı tehdit ediyor, insanları cephelere ayırıyor." ifadelerini kullandı.

"İnsanlar arasındaki güvensizlik ve nefret korkutucu boyutlara ulaşmışsa bunda gazetelerin, televizyonların büyük etkisi var"

Bugün Türkiye’de özellikle gençlik arasında ciddi manada bir yozlaşmanın olduğuna dikkat çeken Özcan, şunları söyledi:

Ahlaki bozulma yaygınlaşmışsa, insanlar arasındaki güvensizlik ve nefret korkutucu boyutlara ulaşmışsa bunda basın ahlakına uymayan, dürüst davranmayan, taraflı yayın yapan gazetelerin, televizyonların büyük katkısı vardır. Gazeteci arkadaşlarımı basın ahlakına uyma konusunda, toplumun yararını gözetme konusunda hassas olmaya çağırıyorum. Bu durum ulusal basın için de geçerli, yerel basın içinde. Basın eğer istese toplumsal barış konusunda, halkın sorunlarını çözme konusunda çok büyük görevler üstlenebilir. Basın bu anlamda çok önemli. Gazeteciler toplumla yetkililer arasında köprü görevi görebilir, sorunların çözümü konusunda ciddi katkı sağlayabilirler. Bu arada bir basın mensubu olarak gazetecilerin sorunlarının çözümü konusunda yetkililere çağrıda bulunmadan da geçmeyeceğim. Gazeteler, yazılı basın, özellikle yerel basın ekonomik olarak zor günler geçiriyor. Basın toplumun sesidir. Bu sesin kısılmaması için yetkililer destek vermeli.

"Gazetecinin araştırmacı bir kimliğe kavuşması gerekiyor"

Gazetecilerin tarafsız, objektif ve ilkeli olması gerektiğini söyleyen Batman Pusula Gazetesi sahibi Uğur Kapuci, "Gazetecinin temel görevleri ve sorumlulukları, doğru bilgiyi en erken zamanda vatandaşa bildirmektir. Doğruluğundan emin olmadan maalesef zaman zaman bu tür hatalara meslektaşlarımız düşebiliyor. Araştırmadan, doğru bilgiyi edinmeden haberi hızlı geçmek pahasına bazı haberler yanlışta olsa servis edilebiliyor. Bu hatalar gerçekten iki tarafı da bazen mağdur edebiliyor. Bunun önüne geçilebilmesi için gazetecinin gerçekten araştırmacı bir kimliğe kavuşması gerekiyor." dedi.

"Gazetecinin etik kuralları çiğneme gibi bir lüksü olamaz"

Reyting uğruna etik kurallarına uyulmamasının büyük bir yanlışlık olduğunu ifade eden Kapuci, konuşmasına şöyle devam etti:

"Son zamanlarda gazetecilerin de bunu yaptığını söyleyebiliriz. Genelde ulusal televizyonlarda bununla çok karşılayabiliyoruz. Gazetecinin etik kuralları çiğneme gibi bir lüksü olamaz. Basın meslek ilkelerinin ilk maddesi olan 'gazetecilik mesleği kişisel çıkar ve kamu zararına yapılamaz’ kuralına maalesef ki günün şartlarında buna riayet eden gazeteci sayısı çok az diyebilirim. Gazetecilerin bu konuda kendilerini geliştirmesi, maddi manevi kendini güçlendirmesi lazım.

"Gazetecilerin ilkeli duruşu olmalıdır"

Kişisel çıkarlarını düşünen gazetecilerin dışlanması gerektiğini dile getiren Kapuci, "Genel ahlaka aykırı yayınlar konusunda gazetecinin ilkeli bir duruşu olması lazım. Halkın içinden gelen, tarafsız, bütün partilere, STK’lara eşit mesafede durması halinde gazeteci en doğru şekilde işini yapmış olur diye düşünüyorum. Gazetecilik etiğinin dışına çıkan gazeteler maalesef olabiliyor. Batman’da da olduğu gibi diğer illerde de bununla karşı karşıya kalabiliyoruz." dedi.

"Basın ahlak ve ilkelerine mutlaka uyulmalı"

Batman Basın Derneği Başkanı Cebrail Uyanık da tüm gazetecilerin çalışan gazeteciler gününü kutladığını belirtti.

Gazetecilerin basın ahlak ve ilkelerine mutlaka uyması gerektiğini belirten Uyanık, "Gazetecilikte etik doğruluk ve dürüstlüktür. Tarafsız ve objektif bir şekilde yayın yapılması gerekiyor. Bu konuda mesleki sırrı haber kaynağına saygı ve sadık olmalıdır. Haber ve yorum ayrımı, özel hayatın gizliliğine saygı olmalıdır. Gazeteci etik kurallarına riayet ederek objektif ve tarafsız olarak kamuoyunu bilgilendirmelidir. Gazetecilik zor bir zanaattır. Halkın bilgi alma kaynağıdır. Gazeteciler de bu yönde görevini tam olarak yerine getirmesi gerekiyor. Doğru bilgi her zaman en önemli kaynaktır. Bu doğru bilgileri tam anlamıyla halka ulaştırmak gerekir. İnsanları doğru bir şekilde bilgilendirmek en önemli görevimizdir. Gazeteci basın ahlak ve ilkelerine mutlaka uymalıdır. Bunlara uymayan gazetecilerin de ceza alması gerekiyor. Mutlaka basın ilkelerine önem gösterilmesi gerekiyor." diye konuştu. (Mehmet Fatih Akgül-İLKHA)