Anavatanı Hindistan olan ve 300 çeşit hastalığa iyi gelen, Türkiye'de sadece Gaziantep'in Nurdağı ilçesinde kadın çiftçiler tarafından yetiştirilen moringa bitkisi, yaprağından tohumuna, kabuğundan köküne kadar tüm unsurlarıyla beslenmede, sağlıkta, sanayide, kozmetikte ve hayvancılık gibi daha birçok alanda kullanılıyor.

Ana vatanı Hindistan olan ve dünyada pazarı gittikçe büyüyen moringa bitkisinin üretimi için 2017 yılında Gaziantep Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından bir proje hazırlandı. Gaziantep Tarım ve Orman Müdürlüğünde görevli Ziraat Mühendisi ve Proje Koordinatörü Aysel Eskici ve Ziraat Mühendisi Ayşegül Parin’in öncülüğünde geliştirilen " Moringa Bitkisinin Kadın Çiftçilerle Türkiye Tarımına Kazandırılması Proje”si Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından onaylandı.

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından koordine ve 250 bin TL destek ile finanse edilen proje ile ilçedeki kadın çiftçiler tarafından yetiştirilen moringa bitkisi fideleri toprakla buluşturuldu. Kadın çiftçiler, bu bitkiden 2-3 ay içinde yaprak ve 6-9 ay içinde de tohum hasadı yapmaya başladı.

Gaziantep Tarım ve Orman Müdürlüğü, Gaziantep Üniversitesi (GAÜN) Nurdağı Meslek Yüksekokulu ve Nurdağı Belediyesinin de destek verdiği projeyle Gözlühüyük Mahallesi’nde ekilen bitkinin ekimi, bakımı ve hasadı kadın çiftçiler tarafından gerçekleştiriliyor.

Türkiye'de sadece Gaziantep’in Nurdağı ilçesinde yetiştirilen moringa bitkisinin faydaları ise saymakla bitmiyor. Bitkinin yaprağından tohumuna kadar her bölümünden yararlanılıyor. Yeşil olarak kurutulan ve işlendikten sonrada çay olarak da tüketilen moringa, sabun ve şampuan yapımında da kullanılıyor.

Geçtiğimiz yıl “Kadın Çiftçilerle Türkiye Tarımına Kazandırılması Projesi”ne girmeyi başaran moringa bitkisinin tanıtımı ve pazarlanması için de Girişimci Kadınlar Üretim ve Kalkınma Kooperatifi kuruldu.

İlçe merkezine 3 kilometre uzaklıktaki Gözlühüyük Mahallesi’nde Nurdağı Meslek Yüksek Okulu’nun organik tarım arazisinde 15 dönümlük alanda ekimine başlanan ve bugün 50 dönüm alana çıkarılan moringa bitkisinin ekimi, yetiştirilmesi ve hasadı ise bitki üzerine eğitim alan 20 ev kadının kurduğu Girişimci Kadınlar Üretim ve Kalkınma Kooperatif'i sorumluluğunda yürütülüyor.

Daha çok çay olarak tüketilen, içeriğinde barındırdığı güçlü antioksidanlar sayesinde vücudu temizleyen, enerji veren moringa, metabolizmayı hızlandırarak yağ yakmaya da yardımcı oluyor.  Ağrı kesici, şeker ve kolesterole iyi geldiği ifade edilen moringa, 3 ayda yetiştirilerek isteğe göre taze ve kurutulmuş olarak kullanılabiliyor.

Kadın çiftçiler tarafından hasat edilen moringa bitkisi, yaprakları özenle kurutulup işlendikten sonra moringa tozu, moringa çayı, zeytinyağlı moringa sabunu ve şampuanı olarak piyasaya sunuluyor.

Kadın çiftçilerin oluşturduğu kooperatifle 50 dönümlük arazide ticari ekimi yapılan moringa bitkisinde hasat zamanı başladı. Hasat için çiftçi kadınlar, sabah erken saatlerden akşam saatlerine kadar çalışıyorlar. Gün boyu toplanan bitki yaprakları, moringa arazisinin yanı başındaki Moringa evinde özenle kurutulup işleniyor.

Girişimci Kadınlar Üretim ve Kalkınma Kooperatif Başkanı Sevgi Kütüz, 300’den fazla hastalığa tedavisi olan bir bitki olan moringanın hasadının başladığını söyledi.

Moringa bitkisi ile 2017 yılında tanıştıklarını belirten Kütüz, “2017 yılına kadar biz herhangi bir şey yapmıyorduk. Sadece ev hanımlığı yapıyorduk. Birde komşularımızla birlikte yapmış olduğumuz köy ürünleri vardı ama bu şekilde beraber çalıştığımız tarlamız yoktu. Moringa ile 2017 yılında tanıştık. Daha sonra moringanın ekimi, çapası ve hasadı ile uğraşırken köydeki bayanlarla birlikte çok güzel bir ortam oldu. Herhangi bir kan bağımız ve samimiyetimiz olmadığı halde moringanın sayesinde daha iyi kaynaştık. Moringa yurtdışına çıkma imkanı sağladı. Yabancı ülkelere gitmemizi sağladı. Birçok ülkeyi ve şehri morninganın sayesinde görme fırsatı bulduk.” dedi.

“300’den fazla hastalığa iyi geliyor”

Moringa bitkisinin 300’den fazla hastalığa şifa olduğunu belirten Kütüz, “Tansiyon, kolestrol ve şekeri dengeleyici özelliği var. Ağrı kesici özelliği olduğundan dolayı mide, diş ve baş ağrısına da çok iyi geliyor. Moringa bitkisini, çocukların sütünde, yoğurdunda ve çorbalarında da tüketilmesini istiyoruz. Çünkü kemik gelişimini çok güzel etkiliyor. Moringanın basura iyi geldiği ve bağırsakları çok iyi çalıştırdığı yapılan araştırmalar sonucu ortaya konulmuştur.” ifadelerini kullandı.

“Hindistan’da yetiştirilen moringadan daha verimli”

Kütüz, “Moringa bitkisinin anavatanı olan Hindistan’a gittik. Hindistan’da Moringa arazilerini ve fabrikalarını gezdik. Değer olarak bizim burada yetiştirdiğimiz moringanın Hindistan’da yetiştirilen moringadan kat kat daha üstün olduğunu gördük. İlk etapta kadın çiftçiler olarak Gaziantep Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün bize vermiş olduğu eğitimi aldık. Eğitimden sonra moringa ekimi yaptık. Yaklaşık üç ay sonra hasadımızı yaptık ve bu şekilde devam ediyoruz.” şeklinde konuştu.

“Moringanın ne olduğunu bile bilmiyorduk”

Moringa yetiştiriciliğine ilk başladıklarında garipsendiklerini anlatan Kütüz, “Herkes ‘moringayı ne yapacaksınız ve moringanın ne olduğu bellisiz bir bitki’ diyorlardı. Biz de moringanın ne olduğunu bilmiyorduk ve tanımıyorduk. Bu şekilde çalışmamızı engellemeye çalıştılar, çok baskı gördük ama açıkçası ilk dönemde biz de çok korktuk. Çünkü hiç kooperatif görmemiştik. Biz,  bu kooperatife başladığımızda ‘sizi borçlandırırlar, yarı yolda bırakırlar’ şeklinde uyarılar oluyordu. Ama çok şükür bugüne kadar herhangi bir tehlike görmedik. Bundan sonra inşallah devam edeceğim.” diye konuştu.

“Her şeyin ilki güzeldir”

Bu kadar çok faydalı olan bir bitkinin yetiştiricisi olduklarından dolayı mutlu olduklarını belirten Kütüz, “İlk etapta bana da çok tuhaf geldi. Çünkü moringa nedir bilmiyordum, ben de moringa ile uğraşmak istemiyordum. Ama Türkiye’de bir ilk olması bize çok cazip geldi. Çünkü ‘bir ilki neden yaşamayalım?’ dedik. Her şeyin ilki güzeldir. Bu yüzden biz de ‘devam edelim’ dedik.” dedi.

Hasadını yaptıkları moringa bitkisini, sallama, dökme ve yaprak çay, şampuan, sabun, burun spreyi ve çeşitli kozmetik ürünleri olarak hazırladıklarını belirten Kütüz, moringa bitkisinden üretilen ürünlerin büyük bir talep gördüğünü söyledi. (İbrahim Koçyiğit-İLKHA)

]]>