Tarihte bugün (5 Kasım):
Tarihte bugün yaşanan olaylar arasında; İtilaf Devletlerinin Osmanlı Devletine savaş ilan etmesi, Ankara Hukuk Fakültesinin açılması, İsmet İnönü’nün CHP’den istifası, Bülent Ecevit’in hayatını kaybetmesi var…
GÜNÜN OLAYI
İtilaf Devletleri Osmanlı Devletine Savaş İlan Etti (1914)
Osmanlı Devleti I.Dünya Savaşının başında tarafsızlığını ilan etmişti. İngiltere Osmanlı Devleti’nin tarafsız kalmasından yana olmasına rağmen herhangi bir saldırmama garantisi vermiyordu. Almanya ve Osmanlı Devletinin başında bulunan İttihatçı liderler ısrarla savaşa girilmesini istiyorlardı. Sonunda Almanya’dan satın alındığı açıklanan Yavuz ve Midilli savaş gemilerinin Rus limanlarını bombalaması ile Osmanlı Devleti kendisini savaşın ortasında buldu. Rusya’nın Osmanlı Devletine savaş ilan etmesinin ardından 5 Kasım 1914’te İngiltere ve Fransa’da Osmanlı Devletine savaş ilan ettiler.
GÜNÜN ÖNEMLİ OLAYLARI
Köprülü Fazıl Ahmet Paşa Vefat etti (1676)
Babası Köprülü Mehmet Paşa’nın yerine sadrazam olan ve adından başarıları ile söz ettiren Köprülü Fazıl Ahmet Paşa 5 Kasım 1676’da vefat etti. Yerine aynı gün Köprülü ailesinin yanında yetişmiş olan Merzifonlu Kara Mustafa Paşa atandı.
İstanbul Konferansında Uzlaşma Oldukça Zor Oldu (1885)
Bulgaristan prensliğinin Doğu Rumeli ile birleştiğini ilan etmesi ortalığı karıştırmıştı. Osmanlı Devleti sorunu barışçı yollardan çözmek için İstanbul’da 5 Kasım 1885’te bir konferans topladı. Konferansa katılan büyük devletler farklı düşüncelerinde ısrarcı olunca konferans aylarca uzadı.
Girit ‘in Yönetimine El Konuldu (1898)
İngiltere, Fransa, Rusya ve İtalya Girit’te bulunan Osmanlı asker ve memurlarını 5 Kasım 1898’de adadan zorla uzaklaştırdılar. Böylece Girit adasının yönetimine dört büyük devlet zorla el koydular.
İngiltere Kıbrıs’ı İlhak Ettiğini Açıkladı (1914)
İngiltere 1878’de Kıbrıs’a geçici olarak el koymuştu. Ancak Osmanlı Devletinin I.Dünya Savaşına girmesini bahane eden İngiltere Kıbrıs’ı İngiltere topraklarına kattığını ilan etti. Kıbrıs’taki İngiliz yönetimi Lozan Antlaşması ile kabul edilecektir. Adada ki İngiliz yönetimi 1960 yılına kadar devam etti.
Türkiye Cumhuriyetinin İlk Yüksekokulu Açıldı (1925)
Türkiye Cumhuriyetinin İlk Yüksekokulu olan Hukuk Fakültesi (Ankara Üniversitesi) 5 Kasım 1925’te Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal tarafından açıldı.
Anti Komintern’e İtalya’da katıldı (1937)
SSCB’nin yayılmacı politikasına karşı Almanya ve Japonya anti-kominterni oluşturmuşlardı. Bu oluşuma 5 Kasım 1936’da İtalya’da katıldı. Bu oluşum diğer Avrupa devletlerini de harekete geçirecek 1938 yılı diplomasi yılı olacaktır.
İsmet İnönü CHP’den İstifa Etti (1972)
Genel Başkanlığı Bülent Ecevit’e kaptıran İsmet İnönü 5 Kasım 1972’de CHP’den ve daha sonrada Malatya milletvekilliğinden istifa etti. Bülent Ecevit bunun üzerine esenlikler dilediğini belirtti.
Eski Başbakanlardan Bülent Ecevit Vefat Etti (2006)
Eski başbakanlardan Bülent Ecevit 5 Kasım 2006’da tedavi gördüğü GATA’da yaşamını yitirdi. CHP Genel Başkanlığını İsmet İnönü’den devralan Bülent Ecevit beş kez başbakanlık görevine gelmişti. Döneminin en önemli olayı 1974 Kıbrıs Barış Harekatı’dır.
GÜNÜN ÖNEMLİ OLAYLARI
1638- IV. Murat komutasındaki Osmanlı ordusu, Musul’a girdi.
1757- Prusya Kralı II. Frederic, 7 Yıl Savaşları’nda Fransa’yı, Rosbach’da yendi.
1791- Ünlü besteci Wolfgang Amadeus Mozart, Viyana’da 35 yaşında öldü.
1840- Afganistan, İngilizler’e teslim oldu.
1895- New York Rochester’dan George B. Selden, benzinle çalışan otomobil için ilk ABD patentini aldı.
1919- Gaziantep Fransızlar tarafından işgal edildi.
192l- İsmet İnönü başkanlığındaki TBMM Delegasyonu, Lozan görüşmelerine katılmak üzere, İsviçre’ye hareket etti.
1930- İlk televizyon reklamı Londra’da gösterildi.
1973- Geleneksel Türkiye tiyatrosunun son temsilcisi İsmail Dümbüllü 86 yaşında öldü.
1991- Filipinler’de selde yaklaşık 7 bin kişi öldü.
1994 - 45 yaşındaki George Foreman, Michael Moorer'ı nakavt ederek en yaşlı ağır sıklet boks şampiyonu oldu.
1996 - ABD başkanlık seçimlerini Bill Clinton kazandı.
2006 - Irak'ın devrik lideri Saddam Hüseyin'e, bir kentte 148 Şii'nin öldürülmesi suçundan idam cezası verildi.