Şire üzümünün pekmeze "tatlı" yolculuğu

Batman'ın üzümüyle meşhur Gercüş (Gercews) ilçesinde yapılan bağ bozumu ile toplanan şire (mezronê) üzümünden pekmez, cevizli-bademli sucuk ve pestil yapılmaya başlandı.

Üzümleri bağlardan toplayan ilçe ve köy sakinleri, büyüklerinden kalan usuller ve işlemlerle üzümleri sıkıp suyunu çıkarıyorlar. Üzümlerin sıkılmasıyla birlikte elde edilen üzüm özü, büyük kazanlarda saatlerce odun ateşinde kaynatılarak pekmez haline getiriliyor.

Bağlarında yetişen üzümü hem satarak hem de yöresel pekmez, cevizli-bademli sucuk, kuru üzüm, bastık (pestil) gibi ürünler yaparak geçimlerini sağladıklarını söyleyen çiftçiler, özellikle pekmez için ilçede kurulacak bir fabrikanın çiftçilere büyük katkı sağlayacağını ifade ediyorlar.

Gercüş ilçe merkezi ve ilçeye bağlı Akyar (Mervanîyê), Yakıtlı (Hermesê), Ulaş (Zêlîyê), Çiçekli (Şiferê) gibi 58 köyde yapılan hummalı çalışmalar neticesinde üzüm şiresinden birbirinden güzel ürünler elde ediliyor.

"Üzüm suyundan Gercüş'ün meşhur pekmezini elde ediyoruz"

Bağ bozumunun bitme aşamasına geldiğini aktaran Yakıtlı köyü sakinlerinden Cemil Tekin, "Şire üzümü hasat zamanıdır. Topladığımız üzümü traktörlerle eve götürüp ezerek suyunu çıkarıyoruz. Üzüm suyundan Gercüş'ün meşhur pekmezini elde ediyoruz. Elde edile pekmez ilaç gibidir. Üzüm suyundan ayrıca bastık (pestil), cevizli-bademli sucuk gibi ürünleri de elde ediyoruz. Birçok yerden Gercüş pekmezini alabilmek geliyorlar." dedi.

"Şire üzümünden pekmez, pestil, cevizli sucuk gibi birçok ürün yapılıyor"

Üzümü ezerek üzüm özü elde etliklerini aktaran köy sakinlerinden Mehmet Güneş, "Pekmez yapmak için buradayız. Şire üzümünden sadece pekmez değil ince-kalın pestil, cevizli-bademli sucuk gibi birçok ürün yapılıyor. Üzümü bağdan topladıktan sonra üzümü çuvalalar doldurup bir makine kadar olmasa da suyunu iyice sıkmaya çalışıyoruz. Ondan sonra süzgeçlerden geçiyor. Elde edilen üzüm özü kazanlara koyulup yaklaşık 6-7 saat pekmez kıvamına gelinceye kadar kaynatılıyor." ifadelerini kullandı.

"Pekmez kilosunu ortalama 30-35 liraya satıyoruz"

Bağlardan topladıkları üzümü çuvallara koyarak ezdikten sonra üzüm suyunu elde ettiklerini söyleyen Behçet Varol, "Üzüm suyundan pekmez, bastık, sucuk gibi ürünleri elde ediyoruz. Bu iş çok zahmetli bir iştir. Pekmezi öncelikle evimize yapıyoruz. Elde ettiğimiz pekmez ayrıca bir gelir kaynağımızdır. Pekmez kilosunu ortalama 30-35 liraya satıyoruz." şeklinde konuştu.

"Üzüm suyunu saatlerce kızgın ateşte kaynatıyoruz"

Pekmez gibi ürünlerin yapılışlarının çok zahmetli işler olduğunu belirten Muzaffer Tekin ise şunları söyledi:

"Önce bağdan üzümü toplayıp getiriyoruz. Üzümün suyunu çıkardıktan sonra büyük kazanlara koyuyoruz. Saatlerce kazanlarda kızgın ateşte kaynatıyoruz. Kaynama esnasında pekmez güzel olsun diye kazanda oluşan köpükleri topluyoruz. Hiç soğutmadan saatlerce kızgın ateşte kaynaması gerekiyor. Kaynatma işi tamamlandıktan sonra soğutuyoruz. Bu aşamalardan sonra pekmez elde ediyoruz. Gercüş'ün pekmezi meşhurdur. Pekmezimiz birçok hastalığa da devadır. Pekmez özellikle kışın tüketilen bir üründür." (Mehmet Sait Çelik -İLKHA)