Sofraların beyaz lezzeti: Alabalık
Mardin’in Midyat ilçesindeki Beyazsu Çayı üzerinde kurulan balık yetiştirme çiftliklerinde yetiştirilen alabalık, sofraların vazgeçilmezi olarak yoğun talep görüyor.
İçerisinde A, D, omega-3, kaliteli protein, demir ve çinko gibi vitaminler barındıran balık, sofraların vazgeçilmezi olarak yoğun talep görüyor.
Yaklaşık 8-10 gram yavru iken alınan alabalık, Beyazsu Çayı üzerinde kurulan tesislerde yetiştirilerek bir yılın sonunda 350-500 gram sofralık balık haline gelince satışa sunuluyor.
Balık yetiştirilmesine uygun minerallerin bulunduğu ve adını suyunun berraklığından alan Beyazsu Çayı’nda yetişen balıklar, canlı olarak havuzlardan alınıp temizlendikten sonra şarküteri ve balıkçı tezgâhlarında vatandaşa sunuluyor.
Halk tarafından oldukça rağbet gören Beyazsu alabalığı Midyat'a gelen yerli ve yabancı turistlerin de vazgeçilmezi olmuş durumda.
Yaklaşık 20 yıldır balık yetiştiriciliği yapan İsmail Ağırman ve Adnan Ağırman, balık yetiştirme hakkında önemli bilgiler verdiler.
“Her balık Beyazsu balığı değildir”
Bazı göl balıklarının Beyazsu balığı diye satıldığını, her alabalığın Beyazsu balığı olmadığını ve buna dikkat edilmesi gerektiğini belirten İsmail Ağırman, "Beyazsu alabalık işinde 19’uncu yılımdayım. 19 yıldır bu işi yapıyorum. Balıkların yetiştirilmesi ilgili her şeyi biliyorum. Yemlerin kalitesi, balığın sağlıklı bir şekilde yetişmesi ve satarken de yapılması gerekenleri biliyoruz. Beyazsu’da yavru balığı daha 10 gram iken alıyoruz 250-300 grama gelinceye kadar besliyoruz. Bu suda kaliteli yemlerle beslenirse denizden çıkan orijinal balıktan bile lezzetli oluyor. İnsanlardan duyuyoruz. ‘İstanbul ve İzmir’de bize 200 liradan verilen balığı yemişiz ama Beyazsu balığından aldığımız lezzeti ondan almamışız.’ diyorlar. Ancak gerçek Beyazsu balığı olması gerekir. O olmasa saman gibi bir şey olur. O tür balığı eve götüren o gün aç kalır. Çünkü yiyemez. Biz yavruyu küçük iken 1-10 gram arasındaki boyutlarda alıp bir seneye yakın besleyip ondan sonra satışa sunuyoruz. Bu şekilde olursa Beyazsu alabalığı olur. Her balık Beyazsu alabalığı değildir. Bu suyun özelliği Beyazsu yani pırıl pırıl, sürekli akan ve oksijen oranı yüksek bir sudur. Bir de normal çay balığını başka yerlerde yiyemezsin. Ama buradaki çay balığından da çupra ve levrek gibi lezzet alırsın. Suyun bu önemli özelliği ve kaliteli yem ile desteklendiğinde daha lezzetli olmuş oluyor. Balık fiyatlarımız maliyete göre hesaplanıyor. Burada bazı yerlerde 23 liradan satılıyor, ama biz maliyeti hesaplayarak 20 liradan satıyoruz.”dedi.
“Vatandaşlarımızdan ricamız suyumuzu kirletmesinler”
Beyazsu alabalığının önemine vurgu yapan balık yetiştiricilerinden Adnan Ağırman ise balığın ve insanların sağlığı için suyun kirletilmemesi gerektiği uyarısında bulundu.
Ağırman, “Buradaki balığın tadının farklı olmasının en büyük etkenlerinden biri su içerisindeki zengin minerallerin daha fazla olması, suyun soğuk olması. Bu zenginlik balığın tadına da yansıyor. Balıkları biz yavru iken alıyoruz. Bir seneye yakın besleyip müşterilerimize sunuyoruz. Balıklarımızı bölgenin birçok yerine veriyoruz. Burada hem restoranlara veriyoruz hem buraya gelip kendisi almak isteyenlere veriyoruz. Mardin, Kızıltepe, Nusaybin, Midyat, Cizre ve Silopi bölgelerine kadar balık veriyoruz. Balıklarımız normalde bir sene yetiştirince 300 gram üstü satmaya başlıyoruz. Zaten balıkların yetiştirilmesi dışarıdan düşünüldüğü gibi 2-3 ayda olmuyor. En az 8-9 ay hatta bir seneyi bulan bir süre gerekiyor bize. Ondan sonra satmaya başlıyoruz balıkları. Dışarıdan piknik için ve restoranlara gelen müşterilerden ricamız bizim için en önemli olan temizlik konusunda hassas olmalarını istiyoruz. Bu konuda sıkıntılar yaşadığımız oluyor. Bizi dinleyen herkesten ricamız ellerinden geldiği kadar temizliğe önem versinler. Çünkü burası bizim geleceğimiz. Bu önemli bir nokta. Bu konuda çaba sarf etmek bizim asli görevimizdir.”dedi.
“Beyazsu balığı yetiştirme çiftlikleri artırılmalı”
Midyat Esnaf ve Sanatkârlar Oda Başkanı Rıfat Direkçi ise Beyazsu balığı yetiştirme çiftliklerinin sayısının artırılması ve daha çok yere ulaşması için esnafımıza destek verilmesi gerektiğini söyledi.
Çiftlik kurmak isteyenlere faizsiz kredi imkânı sağlanması gerektiğini belirten Direkçi ayrıca balıkların başka yerlere nakli için soğuk hava depolu araçların olması gerektiğini söyledi. Bu konuda destek sağlanması durumunda bölge insanının istihdamında önemli bir katkı sağlanacağını ifade etti.
Direkçi şöyle konuştu: “ Şu anda Midyat Beyazsu’da alabalık tesisindeyiz. Biz Midyat daha çok tanıtmak ve duyurmak için kendimizi mecbur görüyoruz. Çünkü buranın güzelliklerinin daha fazla kişiye ulaşması için basın aracılığıyla sesimizi duyurmaya çalışıyoruz. Bu esnafımızın yeni pazarlara ulaşması için bir çalışma yapıyoruz. Burada esnafımızın çalışma şartlarını yerinde görmek istedik. Şahit olduk ki bu balığın daha küçük yavru iken Beyazsu’nun bu berrak çayında beslenerek sofralarımıza kadar gelmesi çok zahmetli bir süreçten geçiyor. Bu nedenle herkesten ricamız Midyat’ın Beyazsu balığını tercih edelim. Ayrıca hiç kimse Beyazsu balığı diye olgunlaşmış başka balıkları milletimize pazarlamasın. Herkesten ricamız burada yetişen balığı tercih etsinler.”
(Süleyman Tunç-İLKHA)