Tarihte bugün (26 Eylül)
Tarihte bugün yaşanan olaylar arasında; ABD’nin Kıbrıs müdahalesi nedeniyle Türkiye’ye uyguladığı ambargoya son vermesi, Emekli Mit mensubu Hiram Abas’ın faili meçhul bir saldırıya kurban gitmesi, Ahali Cumhuriyet Fırkasının kurulması olayları var…
ABD Ambargosu Sona Erdi (1978)
Kıbrıs Barış Harekatının arkasından ABD’nin Türkiye’ye uyguladığı ambargo kararının kaldırılması hakkındaki kanun 26 Eylül 1978’de başkan Jimmy Carter’in imzası ile yürürlüğe girdi.
GÜNÜN ÖNEMLİ OLAYLARI
Çirmen Savaşı (1371)
Osmanlı Devletini Balkanlardan atmak isteyen Sırbistan, Bulgaristan, Romanya birleşerek harekete geçtiler. Ancak 26 Eylül 1371’de yapılan Çirmen savaşında bozguna uğradılar. Sırbistan kralı ve oğlu ölenler arasındaydı. Türk akıncıları Adriyatik sahillerine ulaştı.
Kutsal İttifak Kuruldu (1815)
Napolyon’un teslim olmasına rağmen başta Rusya olmak üzere Avrupa’nın belli başlı büyük devletleri kendilerini güvende hissetmiyorlardı. Rus Çarı I.Aleksandr’ın girişimleri ile 26 Eylül 1815’te Rusya, Prusya ve Avusturya arasında ‘’kutsal İttifak’’antlaşmasını imzalandı. Bu antlaşma ile hıristiyannlık dininin esasları rehber olarak alınacaktı.Aslında Çar I.Aleksandr’ın asıl niyeti Avrupa’nın lideri konumuna yükselmekti.
Kars’ta Görüşmeler (1921)
Kars’ta Gürcistan, Ermenistan, Azerbaycan ve Sovyet Rusya temsilcileri ile Kazım Karabekir arasında görüşmeler başladı. Bu görüşmeler sonunda Kars Antlaşması imzalanacaktır.
Yunan Kralı Anadolu’dan Ayrıldı (1921)
Yunan kralı Konstanstin zaferden emin olarak İzmir’den Yunan taarruz emrini vermişti. Ancak Yunan ordusunun ileri harekatı Sakarya’da durdurulunca o sırada Bursa’da bulunan Yunan Kralı Konstantin büyük bir moral çöküntüsü içerisinde Atina'ya dönmek üzere 26 Eylül 1921 tarihinde Bursa'dan ayrıldı.
İngilizler’in İsteği (1922)
Türk süvarilerinin Boğazlar üzerine hareket ederek tarafsız bölgeye girmişlerdi. General Harrington, konu ile ilgili olarak Türk Kuvvetlerinin tarafsız bölge dışına çekilmesi hakkında Mustafa Kemal Paşa'ya 26 Eylül 1922 tarihinde bir telgraf çekti.
Ahali Cumhuriyet Fırkası (1930)
26 Eylül 1930 günü Adana’da yazar Orhan Kemal’in babası Abdülkadir Kemali (Öğütçü) Bey tarafından kurulmuştur. İlk Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde Kastamonu milletvekili olarak bulunmuş olan Abdülkadir Kemali Bey’in Adana’da çıkardığı “Toksöz Gazetesi” bu partinin yayın organıdır. Bazı güney illerinde de şubeler açan bu parti katıldığı belediye seçimlerinde başarılı olamamıştır. Ahali Cumhuriyet Fırkası, 21 aralık 1930’da Bakanlar Kurulu kararı ile kapatılmıştır.
Birinci Türk Dili Kurultayı (1932)
Türk Dil Kurumunun 26 Eylül-5 Ekim 1932 tarihleri arasında Dolmabahçe Sarayı'nda yapılan Birinci Türk Dili Kurultayı sonunda Kurumun "Lügat-Istılah, Gramer-Sentaks, Derleme, Lenguistik-Filoloji, Etimoloji, Yayın" adları ile altı kol hâlinde çalışmalarını sürdürmesi kabul edilmiştir.
GÜNÜN DİĞER ÖNEMLİ OLAYLARI
1364 Sultan I. Murat zamanında, 11.000 kişilik Osmanlı Ordusu ile 20.000 kişilik Haçlı Ordusu Sırpsındığı Savaşı’nda karşılaştı.
1887- Emile Berliner gramofonun patentini aldı.
1907- Yeni Zelanda, İngiltere’den bağımsızlığını ilan etti.
1930 Adana'da Ahali Cumhuriyet Fırkası kuruldu.
1932 Türk Dil Kurultayı toplandı. Yabancı kelimeler ayıklandı.
1947 İngiltere, Filistinlilerle Yahudilerin kendi geleceklerine kendilerinin karar vermesi gerektiğini açıkladı.
1961- Orgeneral Cemal Gürsel, Cumhurbaşkanı seçildi.
1962 Sağ eğilimli "Irkçı Türkler Derneği" kuruldu.
1964 Kıbrıs Türk ve Yunan alayları, Barış Gücü emrine verildi.
1971 Yılmaz Güney, Altın Koza'da aldığı ödüllerini Türk Hava Kuvvetleri Güçlendirme Vakfı'na verdi.
1978 ABD Başkanı Jimmy Carter Türkiye'ye uygulanan ambargoyu kaldıran yasayı onayladı.
1980- Paris Büyükelçiliğinin basın danışmanı Selçuk Bakkalbaşı, Ermeni teröristlerin düzenlediği silahlı saldırı sonucu yaralandı.
1984- Çin ile İngiltere, Hong Kong’un 1997’de Çin kontrolüne geçmesi için anlaştılar.
1989- Vietnam’daki son ABD askerleri, Kamboçya’dan ayrıldı.
1990 Eski MİT müsteşar yardımcısı Hiram Abas, Devrimci-Sol örgütü tarafından öldürüldü.
1999- Devlet İstatistik Enstitüsü, 17 Ağustos depreminin konutlara 2.1 milyar dolar hasar verdiğini açıkladı.
1999- Ankara Ulucanlar Kapalı Cezaevinde, jandarmanın tünel kazıldığı ihbarı üzerine arama yapmak istemesi üzerine çıkan olaylarda 11 tutuklu ve hükümlü öldü, 20 tutuklu ve hükümlü yaralandı
2008 ABD’li aktör Paul Newman, öldü.