Kira artışlarının bir standartı olmalı!

Son zamanlarda başta gıda olmak üzere akaryakıt, enerji ve diğer ürünlere gelen zamlar vatandaşları mağdur ediyor. Özellikle zamlar karşısında adeta eriyen asgari ücret ile geçinmek iyiden iyiye güçleşti.

Son yıllarda Türkiye’nin en pahalı kentleri arasında yer almaya başlayan Gaziantep’te konut ve kiralık ev fiyatlarının her geçen artması, vatandaşları mağdur ediyor. Kentte hem konut satın almada hem de ev kiralamadaki yüksek artışlar, vatandaşları ciddi anlamda olumsuz etkiliyor.

İmarlı alan eksikliği ve Suriyeliler ile oluşan taleple birlikte sınır kentleri Gaziantep, Şanlıurfa ve Kilis’te emlak fiyatları 2, kira fiyatları ise 2-3 kat arttı. Son 8 yılda fazlasıyla artan kira ve konut fiyatları vatandaşları mağdur ediyor.

Kentte sığınmacı nüfusunun artması ile birlikte zor durumda olan kimi ev sahiplerinin, evlerini yüksek fiyatlardan kiraya vermesi de kira enflasyonuna yol açan nedenlerden. Bu duruma, kentin her sene artış gösteren nüfus ve öğrenci sayısı da eklendiğinde fiyatlar dudak uçuklatıyor.

Suriye'deki olaylardan önce 300 ile 600 TL arasında değişen fiyatlarla kiralık ev tutmak mümkün iken, şimdilerde ise 800 TL'den başlayan fiyatlarla ancak kiralık ev bulunabiliyor. Kentin en ücra mahallelerinde bile, en uygun kiralık evlerin fiyatı 600 ile 800 TL arasında değişiyor.

Kentte son yıllarda kiralık ev fiyatlarının aşırı derecede yükseldiğini ifade eden Ömer Karakaya, yüksek kira fiyatlarının düşmesi için konut sayılarının artırılması ve yetkililerin dar gelirliler için banka ve faize bulaştırmadan, kira öder gibi konut sahibi yapması gerektiğini söyledi.

“Vatandaş kira öder gibi ev sahibi yapılmalıdır”

Karakaya, “Ev kiraları yüksek. Özellikle Suriyelilerin kentimize gelmesi ile birlikte ev kiraları yüzde 100 ve 200 arttı. TOKİ’nin yaptığı toplu konutlar bile, kiraların düşmesine yeterli olmuyor. Bütün vatandaşlarımızın, özellikle de evi olmayan vatandaşlarımızın ev sahibi yapılması için bir alt yapı oluşturulmalıdır. Evi olmayanlar, cüzi bir fiyatla özellikle bankalara ve faize bulaştırmadan ev sahibi yapılmalıdır. Gaziantep'te bir Merveşehir örneği var. Vatandaş kira öder gibi ev sahibi yapılmalıdır. Ancak bu şekilde kira fiyatları düşer, vatandaşlarımız ev sahibi olabilir. Bununla birlikte sözde dar gelirli vatandaşlar için yapılan konutlardan dar gelirli vatandaşlar istifade edemiyor. Yine fiyatları yüksek çıkıyor. Dar gelirliler için yapılan konutlarda, vatandaşların maddi durumu göz önüne alınmalıdır.” dedi.

“Daha önce 300 TL'ye oturduğumuz ev bin TL oldu”

Tek odalı bir evde oturduğunu ve evinin kirasının 250 TL olduğunu belirten Adnan Denktaş, “Kiramızı ödemeye gücümüz yetmiyor. Şu an iş olmadığı için çalışmıyorum, çalışamadığımdan dolayı elektrik faturasını ödeyemedim, bundan dolayı da elektriğim kesildi. Yaklaşık 13 bin TL elektrik borcu geldi. Tek odalı eve 250 TL kira veriyorum. 5 nüfuslu ailemi geçindirmeye çalışıyorum. İş yok, ne yapacağımı da bilemiyorum. Ev kiraları eskiye göre ciddi anlamda yükseldi. Daha önce 300 TL'ye oturduğumuz ev bin TL oldu. Böyle giderse kiralar düşmez. Çünkü ev bile bulunmuyor.” ifadelerini kullandı.

“Dar gelirli aileler için toplu konut yapılmalıdır”

Yükselen kira fiyatlarına gerekli müdahalelerin yapılması gerektiğini belirten Mehmet Taş ise “Ev kiraları çok yükseldi. 500 TL'ye kiralık evde oturuyorum. Önceden ev kiraları daha ucuzdu. Kira fiyatlarının düşmesi için TOKİ konutlarının yapılması gerekiyor, yoksa başka çare yok. Dar gelirli aileler için ev yapılırsa fakirleri kiradan kurtarırlar. Başka da çare yok. Daha önce Gaziantep'te ev kiraları uygundu. Göç çok olduğundan dolayı ev kiraları yükseldi. TOKİ de sanırım yeteri kadar ev yapmıyor. Evlerin yetersizliğinden dolayı da kiralar çok yükseliyor. Talep çok olduğundan dolayı ister istemez kiralık ev fiyatları yükseliyor.” diye konuştu.

“Suriyelileri bahane ederek kira fiyatlarını yükselttiler”

Kiraların yükselmesinin ev sahipleriyle de alakalı bir durum olduğunu belirten Aytaç Horoz da şunları söyledi,

“Bizim insanımız biraz fırsatçı olduğundan dolayı, Suriyelileri bahane ederek kira fiyatlarını yükseltti. Daha önceleri ev kiraları 250-300 TL iken şimdi ise 700 TL'den başlıyor ve bin TL'yi buluyor. Zaten hiç kimse de kiralık ev bulamıyor. Ben 10 seneden beri aynı evde oturduğumdan dolayı 550 TL kira ödüyorum. Normalde bu evden çıksam kirası 750 TL olur. Ev sahipleri istedikleri gibi zam yapıyor. Her şeyi nasıl kontrol ediliyorsa, nasıl ki vergi almasını biliyorlarsa kira bedellerini de kontrol etsinler. Bir denetimin yapılması gerekiyor. Kiraların bu kadar yüksek olmaması lazım. Asgari ücretle çalışan biri ev kirası, elektrik ve su faturası ödediğinde ailesinin geçimi zaten elinde hiçbir şey kalmıyor. Kira kontratı yapılırken nasıl gereken her şey yazılıyorsa, kira arttırmanın da bir standardının olması gerekiyor. Enflasyona göre nasıl maaşlar artıyorsa, kira da enflasyona göre artmalıdır. Şu anda herkes kendi kafasına göre ev kiralarına zam yapıyor. Yani ev sahibinin vicdanına kalmış.”

“Ev sahipleri evlerini istediği fiyata kiraya verebiliyor”

Kentte yeni binalar yapılmasına rağmen, kira fiyatlarında bir düşüş yaşanmadığını belirten Ali Karabay da, “Son zamanlarda kira bedelleri çok fahiş bedellere çıktı. İnsanlar, Suriyelilerin gelmesi konusunda biraz sıkıntılar yaşadı. Ben de kiracıyım, evimin kirası çok yüksek. Konutlar arttığı dönemde bile kiralar düşmüyor. Aslında bir noktada ev sahiplerinin de hatası var. Suriyelilerin gelmesiyle ev kiralarını aşırı derecede yükselttiler. Yeteri kadar konutun yapılması lazım. TOKİ benzeri konutların çoğalması lazım. Kira bedelinin banka üzerinden ödenmesi konusunda biraz başarı sağlandı, ama kiracı ile ev sahibi arasında sözleşme imzalanmadığı için şu an ev sahipleri istediği fiyatta artış yapıp, evlerini istediği fiyata kiraya verebiliyor. Bunun da denetiminin yapılması lazım. Beyannameler düzenli bir şekilde kontrol edildiği takdirde bu aradaki fahiş farkın önüne geçilebilir. Belediyenin semte göre taban ve tavan fiyat belirlemesi lazım.” şeklinde konuştu.

“Konut fiyatları ve ev kiraları yüksek”

İmarlı alan veya altyapı sorunu yaşanan kentte, Suriyelilerin gelişiyle birlikte de oluşan talebin emlak fiyatlarını artırdığını ve oluşan taleple birlikte kiraların yanı sıra arsa ve konut fiyatlarının da arttığını belirten Engin Yılmaz ise şöyle konuştu,

“Gaziantep'teki sanayileşmeden dolayı arazi fiyatları yükseldi. Bu nedenle inşaat maliyetleri yükseldiğinden dolayı konut fiyatları ve ev kiraları arttı. Şu anki kiralar bir asgari ücretli işçi için çok yüksek. Bir ev sahibi olarak kiraların düşmesini isterim. TOKİ konutlarının artırılması lazım. TOKİ konutları artınca kira fiyatları düşebilir. Ev sahibi ve kiracı için kira sözleşmesi çok önemlidir. Kira sözleşmesi ev sahibinden ziyade daha çok kiracıyı savunuyor. Ben, ev sahibi olduğum halde kira sözleşmesinin hayata geçirilmesini istiyorum.”

“Yeni konutlar yapılmasına rağmen kira fiyatları yüksek”

Kentte aynı zamanda yüksek kira nedeniyle ev kiralayamayan vatandaşların ev bulmakta zorlandığını belirten Ergün Akşit, “Kiralar çok yüksek. 500-600 TL olan evler şu anda bin TL'ye kiraya veriliyor. Yeni evler yapılmasına rağmen kira fiyatları yüksek. Bilmiyoruz artık Suriyeliler gittikten sonra mı düşer daha çok konut yapılır mı düşer, onu artık zamanla göreceğiz. Ev sahipleri istedikleri gibi zam yapıyor. Türkiye standartlarına göre kira arttırma bedelleri yüzde 10-20 arasındadır. Ama kimi ev sahipleri yüzde 30-40 zam yapıyor.” dedi. (İbrahim Koçyiğit-İLKHA)