"Heyecanın azaldığı, günün karanlık göründüğü, çalışmanın monoton hale geldiği, umut etmenin çaresiz kaldığı anlarda, bisikletine bin ve yola çık. Başka hiçbir şey düşünme."

Bu söz İskoçya doğumlu yazar Arthur Conan Doyle’a ait. Günlük yaşamda hobi olarak da kullanılan bisiklet, aynı zamanda ulaşım için pratik bir araç.

Bisiklet nasıl yapıldı?

Her şey, hızlı ve enerji tasarruflu bir araç anlayışıyla başladı. İki tekerlekli ilk araç 1790’larda yapıldı. Bisiklete benzer bu mekanizma, oyuncak benzeri basit bir makineydi.

Yıl 1815. Alman devlet memuru Baron Karl von Drais, atların yerine kullanılabilecek alternatif bir araç aradı.

Alman memur, 1817 yılında daha önceden belli bir düzenekle oluşturulan bisiklete, ön tekerleği yönlendirmek için basit bağlantılar, sürücünün konforu için sırtlık ekledi. 1 yıl sonra ise Baron bisikletin patentini aldı.

Bisiklet artık bir yaşam tarzı

Yapılışından bu yana bisikletler, artık bir yaşam tarzı haline geldi. Kimisi bisikleti sadece spor için kullanıyor kimisi de yol arkadaşı yapıyor kendine, dünyayı geziyor.

1950’lerde yılda 20 milyonun altında bisiklet üretilirken 2000’lerde bu sayı 100 milyonun üstüne çıktı. Bu sayı, yılda üretilen araba sayısının da 2 katı. Dünya genelindeyse 2 milyardan fazla bisiklet var. Bu sayının, 2050 yılında 5 milyara yükseleceği tahmin ediliyor.

Bisiklet onlarca ülkede üretiliyor. Çin, Hindistan, Tayvan, Japonya ve Avrupa Birliği ülkeleri küresel üretimde en büyük paya sahip.

Bisiklet dostu şehirler

Gelelim bisikletin en çok kullanıldığı ülkelere. Şüphesiz ilk akla gelen ülke Hollanda. "Bisiklet diyarı" olarak da bilinen ülkede, 23 milyon bisiklet bulunuyor. Dünyanın en büyük bisiklet parkı da yine Hollanda'da.

Bisikletler diyarı Hollanda'ya dünyanın en büyük bisiklet parkı
Hollanda'yı Danimarka, Almanya, Çin, Finlandiya, İsveç, İsviçre ve Belçika takip ediyor. Dünyanın en bisiklet dostu şehirlerinde ise Kopenhag, Amsterdam, Utrecht, Eindhoven, Montreal ve Tokyo önde geliyor.

Ucuz, pratik ve sağlıklı

Dünyanın dört bir milyonlarca bisiklet üretiliyor ve kullanılıyor. Peki, insanlar bisikleti neden tercih ediyor?

Her şeyden önce arabalarla kıyaslandığında bisiklet, çevrenin daha az kirlenmesini sağlıyor. Çevreyle barışık bir ulaşım aracı olan bisikletin kullanımının yaygınlaştırılması için kamu ve yerel yönetimlerin bisiklet yollarıyla ilgili politikalar geliştirmesi gerekiyor.

Bisiklet, insan sağlığı için de oldukça faydalı. Kişiyi zinde tutan bisiklet, kalori yakılmasını, kasların çalışmasını, eklemlerin daha güçlü olmasına yardımcı oluyor.

Kolesterol, diyabet, kalp hastalıkları, guatr...

Birçok hastalığın etkilerini azaltmada etkili olan bisiklet, kişinin ruh halini belirleyen seratonin, dopamin ve endorfin gibi hormonların salgılanmasını sağlıyor. Böylece bireyler, kendini daha enerjik ve mutlu hissediyor. Bisiklet kullanmak, insanların tasarruf etmesini de sağlıyor.

Türkiye'de bisiklet kullanımı ne durumda?

Bisiklet Endüstrisi Derneği ve Cyclist Türkiye'nin yaptığı ankete göre, Türkiye'de 20 yaş altındakilerin bisiklet kullanım oranı yüzde 14. 20-34 yaş arasında ise bu oran yüzde 38. Yani en çok bisiklet kullananlar bu yaş aralığında.

35-44 yaş arasında bisiklet kullanım oranı yüzde 24, 45-54 yaş arasında yüzde 16, 55 yaş üstünde ise yüzde 8.

Bisiklet Endüstrisi Derneği (BİSED) verilerine göre, Türk firmaları, önemli bölümü Almanya, Hollanda, Fransa, İspanya ve İtalya gibi bisiklet kullanımının yaygın olduğu Avrupa ülkeleri olmak üzere 2017'de 177 bin 412 bisiklet ihraç etti. Bu dönemde 25 milyon 933 bin euro döviz girdisi sağlandı.

2017'de 177 bin 412 olan bisiklet ihracatı, 2018 yılında 280 bin 442, 2019 yılının ocak-temmuz ayları arasında ise 204 bin 694 olarak kayıtlara geçti.

Hem Türkiye'de hem dünyada bisiklet kullanımı ve üretimi her yıl artıyor. Bisiklet, her dönem insanlar için pratik bir araç oldu. Artık sadece spor için değil, şehir içi ulaşımda da bir araç olarak kullanılıyor ve dünyada milyarlarca insan bisiklete biniyor.

Kaynak: Bisiklet Endüstrisi Derneği, Cyclist Türkiye, Anadolu Ajansı, Worldwatch Institute/trthaber