“TMO istenen fiyatı vermeyince çiftçi tüccarın eline kaldı”

Batman Ziraat Odası Genel Sekreteri Ebubekir Doğan, aşırı yağışların ürüne olan olumsuz etkisi ve çiftçilerin durumu ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Türkiye’nin çoğu bölgesinde aşırı yağışların buğday kalitesi üzerinde olumsuz etkide bulunduğunu vurgulayan Doğan, verimin yine de kötü olmadığını ifade etti. Çiftçinin fiyat konusunda da sorun yaşadığını belirten Doğan, fiyatların geçen dönemlere göre iyi olduğunu ama TMO’nun istenilen fiyatı vermemesinden ötürü çiftçinin memnun kalmadığını söyledi.

Girdilerin pahalı olmasının çiftçiyi iş yapamaz noktaya getirdiğini vurgulayan Doğan, hükümetten çiftçiye yeterli destek vermesini, gübre yardımında bulunmasını talep etti.

Aşırı yağışlardan ötürü buğdayda kalite sorunu yaşadıklarını söyleyen Doğan, “Bu sene Türkiye’de aşırı yağış söz konusu olduğundan dolayı buğdayda biraz kalite sorunu yaşadık. İstediğimiz kaliteyi yakalayamadık, buğday biraz zayıf kaldı. Çünkü yağışla birlikte teknik olarak gübrenin, bitki besin elementinin verilmesi lazım. Sürekli yağışların yağması nedeniyle yeterli gübre, bitki besin elementinin verilemediğinden kalite açısından buğdayda biraz sıkıntı yaşadık. Dolayısıyla bu biraz verime de yansıdı. Çok olumsuz değildi ama tam olarak çiftçinin istediği gibi de olmadı. Hem kalitede hem de verimde düşüş yaşanınca kâr marjında da bir azalış söz konusu oldu. Bundan dolayı çiftçi yeterince memnun kalmadı.” dedi.

"İstediğimiz gibi bir sezon geçirmedik”

Geçen senelere göre fiyatın biraz daha iyi olduğunu belirten Doğan, “Fiyatların bir nebze da olsa iyi olması çiftçiyi sevindirdi. Geçen yıllara oranla buğday fiyatı biraz daha iyiydi. Ancak TMO’nun buğdayı istenilen fiyata almaması nedeniyle biraz sıkıntı yaşandı. Bundan dolayı çiftçimiz sadece buğdayını tüccara vermek durumunda kalmıştır. Dolayısıyla istediğimiz gibi bir sezon geçmedi.” diye konuştu.

“Girdiler pahalı olunca kâr marjı düşüyor”

Girdilerin pahalı olmasının çiftçiyi zor duruma soktuğunu vurgulayan Doğan, “Hububat üretimimizde özellikle olmazsa olmazımız olan, gübre fiyatlarının çok yüksek olması, fiyatların bir türlü istenilen seviyeye inmemesidir. Girdiler pahalı olunca kâr marjı düşüyor. Kâr marjı düşünce tabi çiftçimizde memnuniyetsizlik ortaya çıkıyor. Kâr etmediğin bir işi neden yapacaksın? noktasına geliyoruz maalesef. Çiftçiye gübre desteği verilebilir. Dekar başına 10-11 liralık bir destek veriliyor, ama bu yetersiz kalıyor. Çünkü gübredeki fiyat artışı ton başına neredeyse bin lira olmuştur. Dolayısıyla bu desteklerin biraz daha artırılması gerekiyor. Gübrede ÖTV ya da KDV biraz daha indirilebilir. ÖTV’de bir indirim söz konusu oldu ama maalesef bu yansıtılamadı. Gübrede, mazotta ya da ilaçta biraz fiyat düşürülmek istendiyse de, ama bu istenilen seviyeye gerilemedi. İndirimler yansımadı.” ifadelerini kullandı.

“Çiftçimiz üretim artışına gidemiyor”

Türkiye’de birden fazla iklim ortamının olmasından ötürü aynı anda farklı ürünlerin yetiştirilmesi imkânı olduğunu söyleyen Doğan şöyle konuştu:

“Türkiye çok farklı iklim bölgelerine ayrılmış. Bundan dolayı farklı ürünlerin yetiştirilme olanağı mikro klimaların ortaya çıkmasına sebep olmaktadır ve bu tarım çeşitliliğini artırmaktadır. Bu tarım çeşitliliği tabi ülkemiz için bir avantajdır. Ama maalesef biz bunu istenilen düzeyde kullanamıyoruz. Çiftçimiz buna paralel olarak bir üretim artışına gidemiyor. Bakanlık buna yönelik değişik araştırmalar yapmalıdır. Alternatif ürünlerin farklı bölgelerde yetiştirilmesi, denenmesi ve buna göre gelirinin artırılması gerekir. Çiftçilerin sürekli aynı ürünleri yetiştirmemesi, değişik ürünleri denemesi gerekir. Tabi bu devlet eliyle desteklenerek yapılmalıdır. Ürün ve pazar çeşitliliğini çoğaltmak, artırmak gerektiğini düşünüyorum.”(Mehmet Fatih Akgül-İLKHA)