Riyad Makaev – Doğruhaber/Analiz

Bir İber kasabası olan Sevilla, Roma hakimiyeti döneminde Betis olarak adlandırılır. Sonrasında Müslümanlar gelinceye kadar şehir Vizigot hakimiyetinde kalır. 711’de Endülüs’e ayak basan Müslümanlar şehri 1248’e kadar ellerinde tutarlar. Bu olay şehir için olduğu kadar, Endülüs için de 711 ve 1492 tarihleri oldukça önemli. Müslümanların Endülüs’ü ele geçirdiği yıl Conquista yani Fetih olarak, tüm bu toprakların yeniden Hristiyanlaştırıldığı 1492 ise Reconquista yani Yeniden Fetih olarak adlandırılıyor. Müslümanların gelmesiyle bölgede ciddi bir gelişim gözlemlenir. Bölge halkı tarımı ve birçok bilimi bu sayede öğrenir. Bölgedeki zeytinliklerin bir kısmı, zamanında Müslümanlar tarafından ekilir. Bölgede bilimin gelişmesinde Müslümanların etkisi yüksek olmuştur. Nitekim şehirde ezoterizm gelişir. Kısacası ezoterizm bir konudaki derin bilgilerin ve sırların ehil olmayanlardan gizlenerek, bir üstat tarafından sadece ehil olanlara ruhsal tesir yoluyla öğretilmesine deniyor. Oldukça sıcak olan ve yaz aylarında ısının 50 dereceye kadar ulaştığı şehirde o dönemde kauçuk ağaçlarının ekilmesinin nedeni de ezoterik bilgiler. Bu bilgilere göre kauçuk ağaçları şehri ortalama 8 derece soğutuyor yani doğal klima etkisi yapıyor. Öte yandan Müslümanların bölgedeki ilerlemesi 750 yılına kadar sürer. Ardından Müslümanlar içinde bölünmeler ve iç savaşlar başlar. Sonrasında ise İspanyol Krallıkları yavaş yavaş bu toprakları geri almaya başlıyor. Nitekim bu bölünme şehrin geri alınmasında da kendini gösteriyor. Nazari Sultanı I. Muhammed, Kastilya Leon Kralı 3. Fernando’nın Sevilla ve Cordoba’yı almasına yardımcı oluyor. Karşılığında 3. Fernando da ona Granada’yı bırakır. Onun alınması için ise 1492 beklenecektir. Bu tarihten sonra da tüm Endülüs’te Hristiyanlaşma halkta olduğu gibi mimaride de kendini göstermeye başlayacak. Endülüs yeniden Hristyanların eline geçer. Fakat, günümüzde Endülüs’te yeniden İslam’ın ışıklarını görmekteyiz.

Bu dönem Endülüs’te Arap Müslümanları değil, yerli İspanyol Müslümanları bölgede İslam’ı temsil etmeye başladılar. Sevilla şehrinde yaklaşık 24 bin Müslüman yaşamaktadır. Önceki yılda bölgede yaşayan Türk ve Arap Müslümanları cami açmaya çalışsa da yerel yönetim buna müsade etmemiştir. Sevilla Katolik Hristiyanlar için çok önemli bir şehirdir. Fakat, yerel İspanyol uyruklu vatandaşlar Müslümanlar olunca durum değişiyor. Sevilla Müslümanlar arasında tanınmış sanatçılar, hukukçular, doktorlar ve hatta sporcu ve mankenlik yapan Müslüman erkekler bile var. Hafızları yetiştiren Sevilla Müslümanları kendilerine bir İslam merkezi açmak için tüm resmi izinlerini aldılar. Sevillalı vatandaşlar bir ilki gerçekleştirdiler. Din özgürlüğü ve insan hakları çerçevesinde kendi haklarını savunarak ve talep ederek tam 700 yıl sonra Sevilla şehrinde devasa bir İslam merkezi açacaklar. İslam merkezi içinde büyük camii, İslam sanatlar okulu, hastane, İslam medresesi, hafızlık okulu ve spor kompleksi olacak. Camii için 40 metre bir minare inşa etme izni bile aldılar. Şimdi tek istedikleri bu İslam merkezi için Sevilla’da satılan bir arsaya sahip olmak. Çeşitli ülkelerden yardım teklifleri alan Sevilla Müslümanları, işe siyaseti karıştırıp kendi haklarını kaybetmek istemiyor. Araplar selefiliği tebliğ için uğraşıyor. Türkler İslam merkezini diyanete bağlamak istiyor, ama Sevilla Müslümanları, merkezin Allah’a bağlı olmasını istiyoruz diyorlar. Bakalım, 700 yıl sonra Sevilla Müslümanları şehri yeniden Cami’ye kavuşturmayı başaracak mı, yoksa başka bölgedeki Müslümanlar karışıp onların güzel niyetlerine engel mi olacaklar. Çünkü, yerel yöneticiler her hangi bir siyasi müdahele olduğu an bu izinlerini iptal etmek için konuyu yakından takip ediyor.