ANKARA 

Sağlık Bakanlığı tarafından, Türkiye'de HIV/AIDS (İnsan bağışıklık yetmezliği virüsü/Edinilmiş bağışıklık yetmezliği sendromu) çalışmalarına yol haritası oluşturmak ve HIV/AIDS yayılımı için risk oluşturan faktörlerle mücadele etmek amacıyla "Türkiye HIV/AIDS Kontrol Programı 2019-2024" hazırlandı.

Programla HIV/AIDS yeni vaka sayısı ve enfeksiyona bağlı ölümlerin azaltılması, HIV/AIDS'e yönelik sağlık hizmetlerinin kapasitesinin geliştirilmesi, HIV ile yaşayan kişilere yönelik ayrımcılık ve mahremiyet ihlallerinin önlenmesi amaçlandı.

Program dahilinde sağlıktan eğitime, asayişten ilaca kadar her alanda çalışma yürütülecek.

"Sağlıkla ilgili kongrelerde HIV/AIDS oturumları yer alacak"

Sağlık alanında yapılacak faaliyetler kapsamında, iş yeri hekimleri tarafından çalışanlara yönelik HIV/AIDS konusunda eğitim verilecek. Ayrıca sağlık kurumlarında görevli tüm personele de hizmet içi eğitimler düzenlenecek.

Sağlık ilişkili kongrelerde HIV/AIDS oturumlarının yer alması sağlanacak.

Burada HIV/AIDS Kontrol Programı'nın ve yürütülen hizmetlerin paylaşımı, hastalıkla ilgili damgalama ve ayrımcılık konularında seminerler düzenlenecek.

Program kapsamında toplumu enfeksiyon risklerinden korumak için hizmet verecek mevcut danışmanlık ve test merkezlerinin sayısı ve erişilebilirliği artırılacak. Riskli davranış sonrası danışmanlık merkezlerine başvuru teşvik edilecek.

Tedaviye devamlılığın sağlanması için danışmanlık hizmeti verilecek

HIV/AIDS ile ilişkili ölümleri ve bulaşmayı azaltmak için de tanı alan hastaların tedaviye devamlılığının sağlanması amacıyla danışmanlık hizmeti verilecek. Gönüllü Danışmanlık ve Test Merkezleri (GDTM) yaygınlaştırılacak.

GDTM hizmet sunumunun ve personel eğitimlerinin standardizasyonu ve sürekliliği sağlanacak.

HIV/AIDS korunma, bulaş yolları konusunda bilgi verilmesi, ücretsiz ve gizlilik esasları içerisinde HIV test hizmetinin sunulması, test öncesi ve sonrasında danışmanlık hizmetinin verilmesi, tedavi için bir merkeze yönlendirilmesi amacıyla gönüllü danışmanlık ve test merkezleri için ilgili standart uygulama rehberi hazırlanacak.

Bu merkezlere mesai saatleri dışında da ulaşma ve erişilebilirliğini artırmaya yönelik dış ulaşım aktiviteleri planlanacak ve yürütülecek.

Mevzuat düzenlemesine gidilecek

Toplumda HIV enfeksiyonunun tedavi edilebilir bir enfeksiyon olduğu, düzenli tedavi altında olmanın HIV enfeksiyonundan AIDS evresine dönüşmeyi engelleyip bulaştırıcılığı azaltacağına dair farkındalık çalışması yapılacak.

Hassas grupların büyüklük dağılımının ortaya konulması için bilimsel araştırmalar yapılacak. Madde kullananların riskli davranışlarının önlenmesine yönelik programlar geliştirilecek.

Hassas gruplarda HIV enfeksiyonu farkındalığının artırılmasına yönelik çalışmalar yapılacak.

Program kapsamında, enfeksiyonun tanı, takip ve bilgilendirme ile ilgili mevzuat düzenlemesi yapılacak.

Evlilik öncesi sağlık muayenesi mevzuatı ve işleyişi, ihtiyaçlar doğrultusunda güncellenerek sürdürülecek. Hasta yakınlarına ve üçüncü şahıslara yönelik bilgilendirmeye yönelik mevzuat düzenlemeleri yapılacak.

HIV pozitif sağlık çalışanlarına yönelik çalışma yaşamı ve sosyal güvenlik uygulamalarını kapsayan düzenleme yapılacak. İstem dışı riskli temas olgularında klinik yönetim algoritmaları düzenlenecek.

Ayrıca, cerrahi girişimlerde enfeksiyon kontrol, önleme stratejisi ve prosedürleri güncellenerek uygulanması sağlanacak.

Elektronik HIV/AIDS bilgi sistemi yenilenecek

Kan ürünlerinin kullanımına bağlı HIV enfeksiyonu bulaş riskinin önlenmesi için de çalışmalar yapılacak.

Öte yandan, elektronik HIV/AIDS bilgi sistemi yenilenecek. Geçici barınma kampları ve insani yardım alanlarında görevli sağlık çalışanları da HIV/AIDS bildirimleri ve mahremiyet ilkeleri hakkında bilgilendirilecek.

Öte yandan enfeksiyonun anneden bebeğe geçişinin tamamen önlenmesi için çalışmalar da yapılacak. Bu kapsamda, HIV enfeksiyonu yönünden tüm gebelerin taranması, HIV pozitif gebelerin gebelikleri süresince tedavi devamlılığının sağlanmasına yönelik program geliştirilecek.

Sosyal güvencesi olmayan ve HIV pozitif gebelerin gebelik süresince kesintisiz tedaviye ulaşımı ve aynı zamanda genel sağlık sigortası kapsamında olmayan yabancı uyruklu gebelerin de tedaviye erişimlerinin sağlanması için mekanizmalar hazırlanacak.

Tedavi protokolleri güncellenecek, tedavi ve takip hizmetlerinin kalitesi güçlendirilecek. Tedavide kullanılan ilaçlara erişim kolaylaştırılacak.

Laboratuvar kapasitesi, doğrulama testleri için yetkilendirilmiş laboratuvar ile direnç testlerinin çalışıldığı merkez sayıları artırılacak.

Kaynak: AA