Çin Devlet Başkanı Şi Çinping’in en önemli politikaları arasında yer alan Bir Kuşak Bir Yol projesi, deniz, kara ve demiryolları yatırımları ile Asya’yı Avrupa ve Afrika’ya bağlamayı hedefliyor. Dev bir bütçeye sahip olan proje, Çin bankaları tarafından finanse ediliyor.

6 yıl önce yapımına başlanılan projenin muhalifleri, asıl amacın Çinli şirketleri destekleyen gizli anlaşmalar yoluyla Çin’in küresel çapta etkisini arttırmak olduğuna dikkat çekerken, borç ve çevresel zararın ülkelere etkisi olacağını düşünüyor.

Dünya Bankası tarafından hazırlanan Bir Kuşak Bir Yol ekonomi raporunda,  Çin’in proje ile bağlantısı olan ülkelerle şeffaflığı arttırması, ticareti genişletmesi ve çevresel hasar ve yolsuzlukla ilgili riskleri azaltması şartıyla, dış yatırımlar ve yaşam koşullarının önemli ölçüde iyileştirme kabiliyetine sahip olması gerektiği bilgisi yer aldı.

Dünya Bankası Finans, Rekabet ve Inovasyon Dairesi Direktörü Ceyla Pazarbaşıoğlu, projenin Çin ile anlaşma imzalayan ülkelerin ekonomilerinde orantısız olsa da büyümelerin yaşanacağını belirterek, potansiyel kazançların büyük riskleri beraberinde getireceğini söyledi.

Raporda, Bir Kuşak Bir Yol projesine katılan ülkeler için ticaretin yüzde 2.8 ila 9.7 oranında artacağı belirtilirken bu oranın dünya ekonomisi büyümesi için 1.7 ila 6.2 arasında olabileceği kaydedildi. Ayrıca, bu ekonomilerin yaklaşık dörtte birinin yüksek borçlardan mustarip olduğu belirtilerek, bazılarının orta vadeli kırılganlık yaşayabileceğine dikkat çekildi. Büyük altyapı projelerinin, devlet satın alımlarında yolsuzluk ve aksamalara yol açabileceğinden de endişe duyuluyor.

Dünya Bankası, girişim ile ilgili çoğu sözleşmenin sınırlı bilgiye sahip olmasına rağmen Pekin’e aktarılmış olabileceğini açıkladı. Bir Kuşak Bir Yol ekonomi raporunda, projede gerçekleşen satın almaların şeffaflık ilkesi ile ilerlemesinin, uluslararası toplum tarafından olumlu karşılanacağı ve bu konunun Pekin’e yansımalarının iyi olacağı aktarıldı.

Raporda, planlama, finansal maliyetler ve bütçe ile ilgili satın alma bilgilerinin, bireysel altyapı yatırımlarının kalkınma stratejilerindeki etkinliğini arttırmak adına halka arz edilmesi gerektiği tavsiye edilerek, yatırım kararlarına teşvik edilmesi açısından daha fazla şeffaflığa ihtiyaç duyulduğu belirtildi.

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lu Kang, Pekin yönetimin raporda yer alan görüş ve önerileri inceleyeceğini belirterek, ortak diyalog, katılım, şeffaflık ve hoşgörü ilkelerine bağlı kalmaya devam edeceklerini ifade etti.