Cezayir'de İslami Selamet Cephesi'nin (FİS) sembol isimlerinden Abbas Medeni vefat etti.

1990'lı yıllarda adından sıkça söz ettiren İslami Selamet Cephesi'nin lideri Medeni, bir süredir Katar'da tedavi görüyordu.

Cezayir resmi haber ajansı APS'nin haberine göre Medeni, uzun yıllardır kaldığı Katar'ın başkenti Doha'da birkaç gün önce mide ve tansiyon rahatsızlığı nedeniyle hastaneye kaldırılmıştı. Medeni 88 yaşındaydı.

FİS'ın kurucularından ve başkan yardımcısı Ali Bilhac, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, "İslam ümmetinin bir evladını kaybetmesinden dolayı hem kendilerine hem de İslam dünyasına taziye dileklerini ilettiğini" yazdı.

İslami Selamet Cephesi

Fransa’dan 1962’de bağımsızlığını kazanan Cezayir sözde cumhuriyet oldu ama aslında cumhurun hissiyatına ve fikriyatına değer vermeyen tek parti diktatörlüğüydü. Hükümette Ulusal Kurtuluş Cephesi (FLN) vardı. Halk Meclisi denen yerdeki bütün sandalyelerde Ulusal Kurtuluş Cephesi üyeleri oturuyordu, ordu zaten Ulusal Kurtuluş Cephesi’nin (FLN) kendisiydi. Başta petrol gelirleri olmak üzere milli servet üzerindeki her türlü tasarruf hakkı da tabii ki bütünüyle bu partinin adamlarına aitti.

Diktatörlüğün kaçınılmaz sonucu olarak yolsuzluk diz boyuydu. Elitler bolluk içinde yüzerken halk sefalet içindeydi. O sene kitlesel protesto gösterileri oldu. Sabrı taşan halk, ekmeğe zam gibi vesilelerle ayaklanma provaları yapıyordu.

Cezayir'de İslâmî hareketlerin faaliyetleri 1988'de dönüm noktasına geldi

Cezayir'de İslâmî hareketlerin faaliyetleri 1980'lerden itibaren yoğunlaşmış ve 5 Ekim 1988'de gerçekleşen halk kıyamıyla da dönüm noktasına gelmiştir.

Bu tarihten itibaren muhalefet, kampanyasını tek parti sisteminin lağvedilmesi üzerinde yoğunlaştırdı. Bu dönemde en etkin muhalefeti İslâmî hareket temsil ediyordu.

Psikoloji dalında bir öğretim üyesi ve Cezayir rejiminin eski bir mahkûmu olan Dr. Abbas Medeni ve yine daha önceleri rejimin zindanlarında yatmış bulunan, Başkent Cezayir'in büyük camilerinden birinin İmamı olan Ali Belhac bu hareketin önde gelen liderleri idiler.

1989'da yeni anayasanın oylanmasından bir kaç gün önce bazı Cezayir camilerinde taraftarları ile birlikte yaptıkları muazzam mitingler, İslâmî Selamet Cephesi'nin siyasi bir cemiyet olarak kuruluşunun gayrı resmi ilanı ile sonuçlandı.

Cephenin liderliğini Abbas Medeni, yardımcılığını ise Ali Belhac üstlendi. 1989 yılında Abbas Medeni, Cezayir İçişleri Bakanlığı'na gönderdiği bir başvurusunda siyasi cemiyet olarak FİS'in resmen kanunileştirilmesini talep etti.

Abbas Medeni liderliğindeki İslami Selamet Cephesi birinci parti oldu

Yönetimdeki Milli Kurtuluş Cephesi gelen baskılar sonucu istemeyerek de olsa bu isteği kabul etmek zorunda kaldı. Eylül 1989'da resmen kurulmasından itibaren FİS'in halk nezdindeki itibarı çeşitli ekonomik, eğitsel, siyasi ve dini yapılarda olduğu gibi çeşitli alanlara da yayıldı.

Ulusal Kurtuluş Cephesi bu işi böyle sürdüremeyeceğini anlayıp dizginleri gevşetmeye başladı. Haziran 1990’da ülkenin ilk özgür mahalli seçimleri düzenlendi. Bu seçimlerde Abbas Medeni liderliğindeki İslami Selamet Cephesi (FİS) birinci parti oldu. Sıra, ilk özgür genel seçimlerdeydi.

Seçimlerden sonra FLN içinde önemli ayrılıklar baş gösterdi. Ulusal Halk Meclisi'ni yenilemek için Aralık 1991'de yapılan genel seçimlerin ilk turu FIS adaylarının kesin üstünlüğüyle noktalandı. FLN ise çok düşük bir oy oranıyla üçüncü sırada yer alabildi. Devlet Başkanı Şadli Bencedid Ocak 1992'de ikinci turdan birkaç gün önce devlet başkanlığından istifa etti. Ardından Yüksek Güvenlik Konseyi anayasal darbe olarak nitelendirilen bir girişimle seçimleri iptal ederek yönetime el koydu. Yeni iktidar organı olarak bütün yetkiler Devlet Konseyi'nin elinde toplandı. Olağanüstü hal ilan edildi ve 4 Mart 1992'de FIS kapatıldı.

Abbasi Medeni ve Ali Belhac 12'şer yıl hapis cezasına mahkûm oldu

Bunu FIS önderlerine yönelik geniş çaplı bir tutuklama ve sindirme kampanyası izledi. Devlet başkanlığını üstlenen bağımsızlık hareketi önderlerinden Muhammed Budiaf'ın Haziran 1992'de kendi koruması tarafından uğradığı bir suikast sonucunda ölmesi ülkedeki siyasi bunalımı daha da artırdı.

12 Temmuz'da FIS liderlerinden Abbasi Medeni ve Ali Belhac 12'şer yıl hapis cezasına mahkûm edildi. Cezayir yaklaşık 10 yıl sürecek ve 100 binden fazla kişinin hayatına mal olacak olan iç savaşın içine yuvarlanmaktan kurtulamadı.

Cezayir makamları 1997'de serbest bırakılan Medeni hakkında Eylül 2000'de ev hapsi cezası verdi. Ayrıca Medeni ve Bilhac'ın seçme ve seçilme hakkı dâhil herhangi bir siyasi faaliyette bulunmaları yasaklandı. Ağustos 2003'te tedavisi için ülkeden ayrılma izni verilen Medeni, Malezya'ya oradan da Katar'a geçmişti. (İLKHA)