Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Burkina Faso Cumhurbaşkanı Roch Marc Christian Kabore, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde gerçekleştirdikleri baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.

Kabore'yi Türkiye'de ağırlamaktan duyduğu memnuniyeti dile getiren Erdoğan, bu ziyaretin Burkina Faso'dan Türkiye'ye cumhurbaşkanı düzeyinde gerçekleşen ilk resmi ziyaret olduğunu vurguladı.

Erdoğan, ikili ve heyetler arası kapsamlı ve verimli görüşmeler gerçekleştirdiklerini ifade eden Erdoğan, "62 milyon dolar civarındaki ticaret hacmimiz, nüfuslarının toplamı 100 milyona ulaşan iki ülke bakımından istenilen düzeyin çok ama çok altındadır. Ticaret rakamını beraber çalışarak artırma kararlılığımızı teyit ettik." diye konuştu.

Özel sektörü Burkina Faso ile ticaret ve yatırım yapmaları için teşvik etmeyi sürdürdüklerini söyleyen Erdoğan, özellikle tekstil ve madencilik alanlarında Türk şirketlerinin Burkina Faso'da projeler üstlenmesinden memnuniyet duyduklarını bildirdi. 

Mevkidaşı Kabore'ye girişimcilere sağladığı destek dolayısıyla teşekkür eden Erdoğan, ziyaret vesilesiyle İstanbul'da Türkiye-Burkina Faso İş Forumu yapılmasının da faydalı olduğunu vurguladı. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Önümüzdeki dönemde Karma Ekonomik Komisyon ikinci toplantısının da gerçekleştirilmesini öngörüyoruz. İki toplumun birbirine daha da yakınlaşmasını sağlayacak bir diğer önemli alan eğitim öğretimdir. Gerek Türkiye burslarıyla gerek kendi imkanlarıyla öğrenim gören 200 civarında Burkina Fasolu öğrenci bulunmasından ülkemizde özellikle memnuniyet duyuyoruz." dedi. 

Kabore'nin G5 Sahil Dönem Başkanlığı görevini sürdürdüğünü anımsatan Erdoğan, "Desteklediğimiz bu oluşumun başarısına önem atfediyoruz. Zira İslam İşbirliği Teşkilatı'nın Dönem Başkanı olmamız hasebiyle de ikili ilişkilerimizi bu noktada çok çok önemsiyorum. Burkina Faso dahil sahil ülkeleri son dönemde artan şekilde terörün hedefi olmuştur. G5 Sahil Ortak Gücü'ne taahhüt ettiğimiz 5 milyon dolarlık askeri yardımı planlandığı şekilde değerlendireceğiz ve kendilerine de bu desteğimizi aktaracağız." değerlendirmesinde bulundu. 

Görüşmelerde, terörle mücadele alanında karşılıklı iş birliği ve desteği sürdürme yönündeki ortak iradeyi yinelediklerine işaret eden Erdoğan, "2015 yılındaki darbe teşebbüsünü engelleyen Burkina Faso halkı 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında Türk milletiyle bir dayanışma sergilemiştir. Kıta genelinde FETÖ'ye karşı verdiğimiz mücadelede değerli dostum Cumhurbaşkanı Kabore'nin desteğine özellikle güveniyorum." şeklinde konuştu.

"Afrika ile ilişkilerimize özel önem veriyoruz"

"İnsanı, adaleti ve dayanışmayı merkeze alan bir dış politikanın takipçisi olarak Afrika'yla ilişkilerimize özel önem veriyoruz. Kıta ülkelerine yönelik dışlayıcı, kibirli ve müdahaleci tavırların bizim nezdimizde hiçbir değeri yoktur." diyen Erdoğan, "Afrikalı dostlarımız kendi sorunlarına yine kendi değerleri, hassasiyetleri ve dinamikleri çerçevesinde çözümler üretecek özellikle bu birikime fazlasıyla sahiptir. Karşılıklı saygı ve eşit ortaklık temelinde Burkina Faso ve Afrika ülkeleriyle iş birliğimizi daha da ileriye taşımaya kararlıyız." ifadelerini kullandı. 

En iyi yatırımın insana yapılan yatırım olduğu düşüncesinden hareketle Burkina Faso'ya yönelik kalkınma yardımlarını hız kesmeden sürdürdüklerini belirten Erdoğan, TİKA'nın içme suyuna erişim başka olmak üzere sağlık, eğitim ve tarımsal iş birliği gibi çeşitli alanlarda Burkina Faso'ya yardım yaptığını, 2014 yılı sonunda yaşanan olaylarda zarar gören Meclis binasının tadilatı ve tefrişinin Türkiye tarafından gerçekleştirildiğini, yeni Meclis projesiyle ilgili çalışmaların da devam ettiğini anlattı. 

Erdoğan, TİKA'nın Burkina Faso'da sağlık merkezi inşasını da planlamaları arasına aldığına işaret ederek, kadınlara meslek edindirme merkezinin yapımının tamamlandığını ve açılışının gelecek hafta yapılacağını bildirdi. 

İmzalanan yatırımların, kamu yayıncılığı ve savunma sanayi konularındaki anlaşmaların ilişkilerin ahdi zemininin sağlamlaşmasına yardımcı olacağının altını çizen Erdoğan, "Bununla ilgili ayrı bir anlaşmayı da süratle Adalet Bakanlarımızın arasında suçluların iadesi anlaşmasını da en kısa zamanda gerçekleştirmek suretiyle özellikle terör örgütü mensuplarının da iadesini karşılıklı olarak temin edeceğiz." bilgisini verdi. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan, iki ülke arasındaki dostluğun daha da gelişeceğine inandığını ifade etti. 

"En yakın zamanda iadeiziyarette bulunacağız"

Konuk Cumhurbaşkanının konuşmasının ardından Erdoğan, iadeiziyaret sırasının Türkiye'de olduğunu, en yakın zamanda Burkina Faso'ya iadeiziyarette bulunacaklarını söyledi.

Bu ziyaret öncesinde veya sırasında ilgili bakanların katılımıyla Karma Ekonomik Komisyon Toplantısı yaparak iki ülke arasındaki ilişkileri süratle geliştireceklerini dile getiren Erdoğan, iki ülkenin toplam nüfusunun 100 milyonu aştığını, bunun ciddi bir potansiyel olduğunu, bu potansiyelin güçlendirilmesi ve daha ileri taşınması gerektiğini bildirdi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, daha sonra gazetecilerin sorularını yanıtladı.

G5 Sahil Ortak Gücü'ne yapılacak 5 milyon dolarlık yardımın büyük önem taşıdığı, Türkiye'nin terörle mücadelede tecrübeli olduğu ve başarılı sonuçlar elde ettiği belirtilerek, "Burkina Faso terörle mücadele konusunda Türkiye'nin nasıl desteğini görebilir?" sorusuna Erdoğan, "Bu konuda görevli arkadaşlarımız karşılıklı görüşmek suretiyle hangi alanlarda bu terör noktasındaki gerekli olan malzeme, ürün vesaire bunlar olabilir, bunun dışında yan ürünler neler olabilir, bunları görüşmek suretiyle biz vadettiğimiz o 5 milyon dolarlık yardımımızı gerçekleştirmiş olacağız. Bu yardım ağırlıklı olarak ayni bir yardım olacaktır. Bu konuda da arkadaşlarımız gerekli talimatları almıştır." karşılığını verdi.

"Sudan demokratik süreci çalıştırmaya girmelidir"

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Sudan'da ordunun askeri müdahaleyle yönetime el koyduğu ifade edilerek, "Ömer El Beşir'in tutuklandığı haberleri geliyor, bu konuyu nasıl değerlendiriyorsunuz?" sorusunu şöyle yanıtladı:

"Malumunuz, darbeyle gelmiş bir siyasetçi değilim ve belediye başkanlığımdan bu yana sürekli sandıkla gelen ve sandıkla bu yolculuğu devam ettirirken, darbeyle muhatap olan bir insanım. Onun için de darbenin ne olduğunu, neler katıp neler götürebileceğini de bilen birisiyim. Ne yazık ki bu dünya bir garip dünya. Darbeye karşı olduklarını söyleyenlerin maalesef darbecilerle daha sonra nasıl koyun koyuna oturduklarını da hep görüyoruz ve bu konuda nasıl iş tuttuklarını da görüyoruz. Nasıl sandıkla gelenleri ipe götürdüklerini de görüyoruz. Bunun için herhalde ülke ismi saymamıza gerek yok, hepiniz biliyorsunuz. Sudan bizim köklü tarihi ilişkilerimizin olduğu bir ülke ve bu köklü ilişkilerimizin tabii ki devamından yanayız. Bu noktada da yine temennim odur ki suhuletle bir kardeşlik ağı içerisinde Sudan bu işi başarmalı ve normal demokratik süreci çalıştırmaya girmelidir diye inanıyorum. Böyle düşünüyorum."

Sudan'ın son dönemlerde yaşadığı sıkıntıları bildiğine dikkati çeken Erdoğan, "Bütün bu ekonomik sıkıntıları da aşmak suretiyle Sudan'ın farklı bir sürece girmesi bizim için önem arzetmektedir. Şu anda çok değişik haberler gelmektedir. Sayın Ömer Beşir'le ilgili, evinde midir veya bir başka yerde midir? Bunlar hakkında sağlıklı bir bilgi vermemiz söz konusu değil ama şunu söyleyeyim, milli uzlaşı temelinde ve barış içinde Sudan'ın bu süreci atlatması en önemli temennimdir. Çünkü bu ülkeler bu tür darbelerden çok çekti. Her darbe çok ciddi bir kan kaybıdır. Bu kayba dost, kardeş Sudan'ın muhatap olmasını doğrusu istemem." diye konuştu.

Burkina Faso Cumhurbaşkanı Kabore

Burkina Faso Cumhurbaşkanı Kabore ise konuşmasında, ziyaretinin Burkina Faso'dan Türkiye'ye Cumhurbaşkanı düzeyinde yapılan ilk ziyaret olduğunu belirtti.

Kabore, iki ülke arasındaki iş birliğinin her seviyede güçlendirilmesi gerektiğini belirterek şöyle devam etti:

"Biz Sahel bölgesinde terörle mücadele ediyoruz. Askeriyemiz, bu mücadelede önemli yara almaktadır. G5 Sahel Ortak Gücü Dönem Başkanı olarak da Sayın Erdoğan'a destekleri konusunda teşekkür etmek istiyorum. Vermeyi kararlaştırdıkları yardım sebebiyle de (Erdoğan'a) teşekkürlerimi sunmak istiyorum."

Hiçbir terör gücünün ülkelerinde barındırmama yönünde karar aldıklarını belirten Kabore, "Türkiye'ye çatanları Burkina Faso'ya, Burkina Faso'ya çatanları da Türkiye'ye çatmış kabul ediyoruz." ifadesini kullandı.

Kabore, Erdoğan ile Türk halkının geçmişte acı yaşamasına neden olmuş tüm unsurlar için kalıcı bir çözüm getirilmesine karar verdiklerine vurgu yaptı.

Yakın zamanda Karma Ekonomik Komisyon (KEK) toplantısını gerçekleştirecekleri bilgisini paylaşan Kabore, bu anlamda Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) gibi kurumlarla görüştüklerini, Türkiye ile iş birliğini çeşitlendirme arayışında olduklarını aktardı.

Kabore, Türkiye'nin Afrika'ya olan samimi ilgisine dikkati çekerek, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı Burkina Faso'ya davet ettiğini bildirdi.

Sudan'da ordunun yönetime el koymasına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Kabore, "Demokratik bir sistemin içinde darbeler yargılanır." şeklinde konuştu.

Kabore, mevcut durumda konuya ilişkin yeterli bilgilere sahip olmadıklarına işaret ederek, "Ancak demokratik anlamda şu bizim için gayet açıktır ki, herhangi bir darbe girişimini kesinlikle kınıyoruz." dedi.

İki ülke arasında üç anlaşma imzalandı

Ortak basın toplantısı öncesinde Erdoğan ve Kabore huzurunda, iki ülke arasındaki anlaşmaların imza töreni gerçekleştirildi. 

Buna göre, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Burkina Faso Hükümeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ve Burkina Faso Ticaret, Sanayi ve El Sanatları Bakanı Harouna Kabore tarafından imzalandı.

Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu (TRT) ile Burkina Faso Devlet Televizyonu (BRT) Arasında İşbirliği Protokolü'ne TRT Genel Müdürü İbrahim Eren ile Burkina Faso Devlet Televizyonu Genel Müdürü Pascal Thiombiano imza attı. 

İki ülke hükümetleri arasında Savunma Sanayii İşbirliği Anlaşması ise Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir ile Burkina Faso Devlet Bakanı, Milli Savunma ve Eski Muharipler Bakanı Moumina Chériff SY tarafından imzalandı.