Kutsal topraklarda ibaretlerini yerine getiren yaklaşık 3,5 milyon Müslüman, hacı olmanın mutluluğunu yaşıyor. Hacılar, Mina’da şeytan taşladıktan sonra Kâbe’de gözyaşları içinde veda tavaflarını yaptı.

Allah’ın evinde son kez el açıp yakınları ve bütün İslam âlemi için dua etti. Müminlerin bir kısmı Hac vazifesinin ardından evlerine dönüş için hazırlığa başladı. Bir kısmı da Ravza-i Mutahhara’nın (Hz. Muhammed’in (sas) kabri) bulunduğu Mescid-i Nebevi ile diğer kutsal mekânları ziyaret etmek üzere kafileler halinde Medine’ye yöneldi.

Arafat sonrası dün tekrar Mina’ya gelerek ‘büyük şeytan’a 7 adet taş atan hacılar, Cemerat’ta buluşarak küçük, orta ve büyük şeytanları taşladı. Şeytan taşlamaya gelen Türk hacılar da ibadetlerini gerçekleştirmenin mutluluğunu yaşarken birçoğu da memleketlerine selam gönderdi. Bayram süresince şeytan taşlayarak haccın farizalarını yerine getirmiş olan milyonlarca hacı, veda tavafı için Kâbe’ye yönelince Mekke sokakları insan seline dönüştü. Birçok cadde ve sokağın araç trafiğine kapatıldığı kentte açık olan ana arterlerde uzun araç kuyrukları oluştu. Yayalar da kalabalık nedeniyle adım atmakta zorlandı. Uyumayan şehir Mekke’de trafiğe takılmak istemeyenler, gece yarısı ve sabah namazından önce otellerinden çıkarak yollara koyuluyor. Mescid-i Haram’da veda tavafını yapıyor.

Bu arada hacıların Kabe’ye gidiş ve dönüşlerinde kullandıkları servis araçlarının Arafat öncesi Harem-i Şerif’e girişlerinin yasaklanması, taksi ücretlerine zam olarak yansıdı. Otellerinden Harem-i Şerif’e taksiyle 10 riyale (5 lira) giden hacılar, aynı güzergâh için 100 riyal ödemek zorunda kaldı.

Başta Harem-i Şerif çevresi olmak üzere Mekke’deki ana caddeler üzerindeki yol kenarları ile park alanları binlerce hacının konaklama mekanı oldu. Büyük zorluklar içinde kutsal topraklara gelen ve cebinde ancak dönüş yolculuğu için parası kalan hacıların bir kısmı gece yarıları ihrama bürünüp uykuya dalarken kimileri de yanlarında getirdikleri kamp çadırlarında kalmayı tercih ediyor. Yan yana dizilerek ihram içinde uyuyan hacıların görünümü kefenlenmiş cenazeleri andırıyor.

Mina’da Suriye protestosu

Şeytan taşlamak için Mina’da bulunan inananlar arasındaki yüzlerce Suriyeli hacının düzenlemeye çalıştığı Esed karşıtı gösteri, Suudi Arabistan askerleri tarafından hızla bastırıldı. Bir anda Suriyeli muhaliflere ait bayraklar açan ve yürüyüşe geçen yüzlerce hacı, dünyayı ülkelerinde olan bitene seyirci kalmamaya yönelik sloganlar atmaya başladı. Kimsenin zarar görmediği eylemde, yaklaşan iki polis aracından yapılan anonsun ardından göstericiler hızlı bir şekilde kayboldu. Suudi yetkililer, günlerdir hacılara ibadetlerine siyaset karıştırmama uyarısında bulunuyordu. Perşembe günü de hacı adayları Arafat’tayken yine bazı Suriyeliler bayrak açmıştı. Göstericiler ise eylemlerinin siyasi bir amacı olmadığını, Suriye’deki durumun insani bir kriz olduğunu savunmuştu. Zaman