`Van Gölü Bir Kültür Havzası`
Van Valisi Münir Karaloğlu, Hoşap Kalesi`nde yürütülen kazı çalışmalarını yerinde inceleyerek, yetkililerden bilgi aldı.
VAN- Osmanlı Devleti`nin sınır kalelerinden Gürpınar`ın Güzelsu (Hoşap)beldesindeki Hoşap Kalesi`nde yürütülen kazı çalışmalarında, 4 metre toprak altındaki seyir köşkü, hamamlar, harem, mahzen, mutfak ve zindanlar bulundu.
Osmanlı Devleti`nin doğudaki sınır kalelerinden biri olan ve 1600`lü yıllarda inşa edilerek Mahmudi Beyliği`nce kullanılan Hoşap Kalesi`nde Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Sanat Tarihi Bölümü öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Mehmet Top başkanlığındaki kazılar, 2007 yılından bu yana devam ediyor. Toprak altında kalmış kalenin yeni bölümleri bu yılki kazılarda gün yüzüne çıkarıldı.
Karaloğlu, Mehmet Top başkanlığında bir heyet tarafından yürütülen kazılarda önemli çalışmalar yapıldığını ifade ederek, toprak altında kalmış ve ortaya çıkarılan yeni bölümleri görmek için davet edildiklerini kaydetti. Özellikle harem bölgesindeki kazı çalışmalarının tamamlandığını dile getiren Karaloğlu, şunları söyledi: "İnşallah bu kazısı tamamlanan alanların hemen rölöve ve restorasyon projelerini tamamlayıp restorasyonu başlatacağız. Yeni kazıyla özellikle seyir tepesi, onun haremi, hamamı, mutfağı gibi bölümlerinin de restorasyon projelerini kuruldan geçirdikten sonra hummalı bir çalışma yapmayı planlıyoruz." Van Gölü havzasının bir kültür havzası olduğuna işaret eden Karaloğlu, bölgenin Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay`ın katkısıyla yeni bir destinasyon olarak ortaya çıkmaya başladığını vurguladı. Bu tarihi yapılar bölgenin turizmine önemli katkılar sunacağını anlatan Karaloğlu, kazıların ardından yapılacak restorasyonlarla bu alanların turistler için daha cazip hale geleceğini söyledi.
"Hoşap Kalesi İshakpaşa Sarayı İle Yarışabilecek Düzeydedir"
Kazı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Top ise, 2012 kazı çalışmalarında seyir köşkünde yaşam alanına ilişkin mutfak olabilecek yeni mekânlara ulaştıklarını belirterek, bu alanlarda ocak, pişmiş topraktan buğday ambarı, öğütme taşları ve bazı malzemelerin bulunduğunu kaydetti. Seyir köşkünün içerisinde de birtakım yeni mekânlara ulaştıklarını dile getiren Top, şöyle konuştu: "Özellikle doğu kesimindeki mahzen bunlardan birisi. Harem bölümünde de geçen yıldan bu yana yapılan çalışmalarda üçüncü bir hamam yapısına ulaştık. Kalede diğer mekanlarla üç tane hamamı kazı çalışmaları sonucunda ortaya çıkarmış olduk. Kalenin topografik yapısına uygun şekilde bir saray yapılanması mevcut.
Kazı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Top ise, 2012 kazı çalışmalarında seyir köşkünde yaşam alanına ilişkin mutfak olabilecek yeni mekânlara ulaştıklarını belirterek, bu alanlarda ocak, pişmiş topraktan buğday ambarı, öğütme taşları ve bazı malzemelerin bulunduğunu kaydetti. Seyir köşkünün içerisinde de birtakım yeni mekânlara ulaştıklarını dile getiren Top, şöyle konuştu: "Özellikle doğu kesimindeki mahzen bunlardan birisi. Harem bölümünde de geçen yıldan bu yana yapılan çalışmalarda üçüncü bir hamam yapısına ulaştık. Kalede diğer mekanlarla üç tane hamamı kazı çalışmaları sonucunda ortaya çıkarmış olduk. Kalenin topografik yapısına uygun şekilde bir saray yapılanması mevcut.
Bu yapılar kompleks şeklinde birleştiği zaman Hoşap Kalesi, Mahmudi Sarayı diyebileceğimiz bir yapı bütünlüğüne kavuşuyor. Yani Topkapı Sarayı veya merkezlerdeki Saraylar gibi olmasa bile doğunun o dönemdeki sınır şehrinde Mahmudi Beyleri kendi yaşam alanlarında böyle bir saray yapısını oluşturmuşlar. Bu kale harem mekanının ortaya çıkarılmasıyla Doğubayazıt`taki İshakpaşa Sarayı ile yarışabilecek bir mekansal düzeye ulaşmış oldu."
Karaloğlu, incelemelerinin ardından Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından restore edilen medresede incelemelerde bulundu. Vali Karaloğlu, daha sonra İmam-Hatip Lisesi binasında incelemelerde bulunduktan sonra bölgeden ayrıldı.
Karaloğlu`na Vali Yardımcısı Atay Uslu, Gürpınar Kaymakamı Nurullah Kaya, Rölöve ve Anıtlar Van Bölge Müdürü Cemil Karabayram ile Kültür ve Turizm İl Müdürü Muzaffer Aktuğ eşlik etti.(Murat Dalgın-İLKHA)