AYM'den milletvekilliği için görevinden istifa edenlere ilişkin emsal karar
AYM, kamu görevlisi olan bir kişinin milletvekili olmak için istifası sonrasında mesleğe dönüş talebinin reddi nedeniyle seçilme hakkının ihlal edilmediğine karar verdi.
Anayasa Mahkemesi (AYM) Genel Kurulu, Mustafa Hamarat isimli bir kişinin başvurusunda Anayasa’nın 67'inci maddesinde güvence altına alınan seçilme hakkının ihlal edilmediğine karar verdi.
AYM'nin kararına göre, Konya Büyükşehir Belediyesi (İdare) Hukuk Müşavirliğinde avukat kadrosunda çalışmakta olan Mustafa Hamarat, Milletvekili Seçimi Kanunu’nun ilgili hükümleri çerçevesinde milletvekili seçimlerinde aday olmak için İdareye müracaat ederek görevinden ayrılma isteğinde bulundu.
İdare tarafından başvurucunun isteği kabul edildi ve Hamarat, 7 Mart 2011 tarihi itibarıyla görevinden ayrıldı.
Hamarat, aday olmak için değişik siyasi partiler ile görüşmeleri sonucunda herhangi bir parti ile adaylık hususunda mutabakat sağlanamaması üzerine aday adaylığından vazgeçtiğini belirtti ve 2011 yılı Haziran ayında yapılan milletvekilliği seçim sonuçlarının Yüksek Seçim Kurulu (YSK) tarafından kesin olarak açıklanmasından sonra göreve dönüş için dilekçe ile talepte bulundu.
İdare 7 Temmuz 2013 tarihli yazısı ile herhangi bir siyasi partiden aday, aday adayı ya da bağımsız aday olunduğuna dair belgenin getirilmesi hâlinde atama yapılacağını belirterek başvurucunun talebini reddetti.
Hamarat,, bu işleme karşı Konya Birinci İdare Mahkemesinde iptal davası açtı. İdare Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda davanın reddine karar verildi.
Kararın gerekçesinde Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun'a atıfta bulunularak başvurucunun ancak bağımsız aday ya da herhangi bir siyasi partiden aday adayı veya aday olması hâlinde memuriyete geri dönebileceği belirtildi.
Mahkeme; başvurucunun bağımsız aday olmadığı gibi herhangi bir siyasi partiden aday adaylığının da bulunmadığını, bu nedenle tesis edilen işlemde hukuka aykırı bir durum olmadığını ifade etti.
Temyiz başvurusu üzerine karar, Danıştay 12'nci Dairesince onandı. Karar düzeltme başvurusu da aynı Daire tarafından reddedildi ve nihai karar başvurucuya tebliğ edildi.
Hamarat, bunun üzerine 16 Aralık 2015 tarihinde AYM'ye bireysel başvuruda bulundu.
Başvuruyu sonuca bağlayan AYM, Devletin, kamu hizmetlerinin sürekliliğini sağlamak için kamu hizmetlerini yürüten görevlilerin haklı bir mazerete dayanmayacak şekilde görevlerine ara vermelerini engellemeye yönelik tedbirleri öngörebileceğini belirtti.
Kişinin, kamu görevine kendi isteği ile girmekle bu statünün gerektirdiği ayrıcalıklardan yararlanmayı ve külfetlere katlanmayı kabul etmiş sayıldığını ve bu kapsamda üstlenmiş olduğu kamu hizmetini kesintisiz olarak yerine getirmek durumunda olduğunu belirten AYM, bir kamu görevlisinin, kanunun öngördüğü hâller ve mücbir sebep dışında işini bırakamayacağını hükmetti.
AYM kararında, "Somut olayda başvurucu, seçimde aday olmak için istifa etmesine ya da aday veya aday adayı olmasına herhangi bir engel çıkarıldığına ilişkin bir iddia ileri sürmemiştir. Dolayısıyla başvurucunun adaylık sürecine veya seçim çalışmalarına herhangi bir müdahalede bulunulmamıştır. 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun'un ek 7. maddesinde, milletvekili ve mahalli idareler seçimlerinde seçilme hakkını kullanmak amacıyla görevlerinden çekilen devlet memurlarının görevlerine dönebilmeleri için seçimlerde aday ve aday adayı olmaları koşulu aranmaktadır. Bu koşulun aranmasıyla kamu hizmetlerinde görevli kişilerin seçimleri gerekçe göstererek görevden çekilme imkânını kötüye kullanmalarının önlenmesinin ve bu suretle kamu hizmetlerinin sürekliliğinin sağlanmasının amaçlandığı görülmektedir." denildi.
Kararda, sonuç olarak başvurucunun seçilme hakkına yönelik müdahalenin seçilme hakkını aşırı derecede sınırlamadığı ve kamu hizmetlerinin sürekliğini sağlamaya yönelik meşru amaç karşısında orantısız olmadığı kanaatine varıldığı, açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 67'inci maddesinde güvence altına alınan seçilme hakkının ihlal edilmediğine karar verildi. (İLKHA)