Türk vatandaşlarına vize muafiyetini hedefleyen görüşmelerin başlatılması konusunda Avrupa Birliği ile Ankara anlaşmaya vardı. Ancak anlaşmanın ayrıntıları Türkiye açısından son derece riskli.

Üye ülkeler AB Komisyonu`na vize müzakere yetkisi verirken Türkiye de dün Geri Kabul Anlaşması`nı (GKA) parafladı. Ancak her şey yolunda gitse bile vizesiz seyahatin en iyi ihtimalle beş yıl sonra başlaması umuluyor. Ankara, vizesiz seyahat için takvim belirlenmesinde ısrar etti; fakat belgede bu sürecin "uzun vadeli ve kademeli" olduğu vurgulanıyor.

Bu "uzun vadeli ve kademeli" süreç Türkiye için ağır bir yük anlamına geliyor. Parafe edilen anlaşma ile sadece AB`ye kaçak giren Türkler değil, Türkiye üzerinden AB ülkelerine giren diğer ülke vatandaşları da geri iade edilecek. Bu insanlar için Türkiye`de mülteci kampları inşa edilecek.

AB, iade ettiği mültecilerin barınma maliyetlerini kısmen üstlenecek. Ayrıca, Türkiye AB’ye kaçak göçün yoğun olduğu bazı ülkelerle mevcut anlaşmaları olduğundan, kabul edeceği mültecileri kısmen geldikleri ülkelere gönderebilecek.

VİZESİZ ÜLKELERLE ANLAŞMALAR TEHLİKEYE GİRECEK

AB ile varılan anlaşmanın Türk halkı için bir başka götürüsü de, şimdiye kadar vizesiz seyahat anlaşması yapılan bir çok ülke ile bu anlaşmaların tehlikeye girmesi...

Ankara, başta Rusya ve Suriye olmak üzere bazı Arap ve Asya ülkeleriyle başlattığı vizesiz seyahat uygulamasını bitirmek zorunda kalacak. Ancak AB vize muafiyeti getirene kadar Türkiye’nin vizesiz seyahat anlaşması yaptığı ülkelerle bu uygulaması devam edecek.

AB, Türkiye vatandaşlarına vize uygulamasını kaldırdığında Türkiye de vize rejiminde AB normlarını devreye sokacak. Buna göre AB’nin vize uyguladığı ülkelerden Türkiye de vize isteyecek. AB’nin en doğusundaki sınıra sahip olacak Türkiye kaçak girişleri önlemek için sınırlarında kontrolü sıklaştıracak. Bu kapsamda entegre sınır koruma uygulaması devreye girecek.

GARANTİSİ YOK

Dışişleri bakanı Ahmet Davutoğlu, "vize müzakereleri tamamlanmadan bizim Geri Kabul Anlaşması’nı tam uygulamamız beklentisini kabul etmiyoruz. Bir de bizim üçüncü ülkelerle yaptığımız vize muafiyet anlaşmalarının nasıl etkileneceği konusunda kaygılarımız vardı. Üç konuda da yazılı güvence aldık” derken, özellikle Kıbrıs Rum Kesimi`nin süreci veto etmesinden endişe ediliyor.

Türkiye, Yunanistan, Almanya, Fransa, Avusturya ya da Rum Kesimi`nin bu süreci veto etmesini önlemek için üye ülkelerin üçte ikisinin oyuyla onaylanmasına güveniyor.

Ancak Temmuz`da AB dönem başkanı olacak Kıbrıs Rum Kesimi, anlaşmanın tüm AB ülkeleri tarafından imzalanması şartı koydu. Yani vizesiz Avrupa uğruna Kıbrıs Rum Kesimi`nin tanınması gerekecek.

Dün yayımlanan ‘Geri Kabul Anlaşması’nda, Güney Kıbrıs’ın ısrarlarıyla ‘AB ve tüm AB ülkeleriyle İçişleri ve Adalet konularında işbirliği yapılması’ yönünde ifadeler yer aldı.

ANLAŞMAYA SERT TEPKİ: SİYASİ AHLAKSIZLIK

Anlaşmanın, Türkiye’ye karşı tuzak içerdiğini, 42 yıllık haklarını pazarlık konusu yapmasının önünü açtığını belirten akademisyenler de, devletin zirvesine uyarı yazısı gönderdi.

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile AB Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış’a gönderilen resmi yazılarda, Türkiye’nin içine düşürülmeye çalışıldığı iddia edilen tehlikeye dikkat çekildi.

Akdeniz Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Harun Gümrükçü, Geri Kabul Anlaşması’nın imzalanması halinde Türkiye’nin AB karşısındaki tüm haklarını kaybedeceğini savundu. Gümrükçü, sürecin öngörülen şekilde 2015 yılında tamamlanması halinde Türkiye’nin hiçbir zaman AB’ye üye olamayacağını iddia etti. Bugüne kadar hiçbir AB ülkesinin haklarını pazarlık konusu yapmadığını ifade eden Gümrükçü, “Bu bir ilktir. Kazanılmış haklarımızı inkar etmemizi bekliyorlar.” dedi.

Gümrükçü, vize muafiyeti karşısında Türkiye’ye Geri Kabul Anlaşması imzalatılmak istenmesini `Siyasi anlamda ahlaksız teklif` olarak değerlendirdi.

AÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Şafak Aksoy da Türkiye’nin ‘kritik ve tehlikeli’ bir süreçten geçtiğini, Türkiye’nin 42 yıllık haklarının tamamı kaybetme riskiyle karşı karşıya olduğuna söyledi.

Türk medyasında vizesiz Avrupa manşetleri atılırken, kendi sınır kapılarını tekrar kurmaya başlayan AB ülkelerinin Türkiye`ye vizeyi kaldırmaya neden yanaşacağı sorusunun sorulmaması dikkat çekici...
 

Dünya Bülteni / Haber Merkezi