Cemrelerin bir bir düştüğü, ilkbahara girmemize ramak kaldığı ve yazımı yazdığım bugünlerde, herkesi ilkbahara girme sevinç ve telaşından çok “Kutlu Doğum Etkinlikleri” heyecan ve telaşı sarmış durumdadır. Biz de bu havayı bir nebze teneffüs etmek ve bu hayırdan mahrum olmamak için bu sayımızda Peygamber Efendimiz aleyhisselatu vesselam’ın “kutlu Doğumuna” hürmeten “Tıbb-ı Nebevi”den “hacamat-kan aldırmak”tan bahsetmeğe karar verdik.

HACAMAT – KAN ALDIRMAK

Kan aldırma işlemine “hacamat” denir. Hacamat, hacam, Arapçada deriden ufak kesikler yaparak vakum yolu ile kan alınmasıdır. Kan vücuttan çıktığında yerine vücuttan çıkan bir sıvı (plazma) geçecek ve kanın sulanması sağlanmış olacaktır. Akışkanlık özelliği artan kanın aynı zamanda çevredeki, beyin ve karaciğerdeki dolaşımı da düzelmiş olacaktır.

Tıbbı Nebevi’ye göre kan aldırma işlemi, alınan kanın bir başka hastaya verilmesi için değil, tamamen kan aldıran kişinin sağlığı için yapılır.
Bazıları hacamat ile kan vermenin ayrı şeyler olduğunu söyleseler de aslında aynı şeylerdir.

HACAMAT VÜCUDUN NERESİNE YAPILIR

Genellikle iki omuz arasından, sırttan, başın arka tarafından yahut vücudun herhangi bir yerinden bardak veya boynuzla alınır. Bu işlem, Peygamber Efendimiz aleyhisselatu vesselam zamanında tıbbi amaçlı yaygın olarak kullanılmıştır; fakat bununla ilgili deneysel çalışmaların bulunmaması nedeniyle modern tıp tarafından bilinmemektedir.

BUNA DELİL OLAN BİR KAÇ HADİS-İ ŞERİF

Buhari’nin sahihinde Said İbni Cübeyr’den, o da İbni Abbas’tan, Peygamber Efendimiz aleyhisselatu vesselam’ın şöyle dediği rivayet edilmiştir: “Şifa üç şeydedir: Bal şerbeti içmek, kan aldırmak ve vücudu ateşle dağlamak; fakat ümmetimi dağlamaktan men ederim.”

Peygamber Efendimiz aleyhisselatu vesselam’ın; ”Ümmetimi dağlamaktan men ederim” ve başka bir hadislerinde ise; ”Ateşle dağlanmayı sevmem” diye buyurmaları dağlamayı tamamen yasaklamaları anlamında değildir.

Buhari ve Müslim’in sahihlerinde Tavus’un İbni Abbas radıyallahu anh’dan rivayetinde; ”Resulullah sallalahu aleyhi vesellem kan aldırdı ve kan alan kişiye ücretini ödedi.” denilmektedir. Bu hadis-i şerif gösteriyor ki, kan alan kişi bunun karşılığında bir ücret alabilir.

KAN ALDIRMA İŞLEMİ NE ZAMAN YAPILMALI

Hacamat sıcaklar bastırdığı zaman yapılır. Sıcaklar bastırdığı, kirazların çıktığı ilkbaharın son zamanları olan, Mayıs-Haziran aylarında yapılır.

AYIN HANGİ GÜNLERİNDE YAPILMALI

Her ayda hacamat olunabilir. Ancak her ayın Hicri 17–19–21–15’inci günlerinde yapılmalıdır. En faydalısı onyedinci gündür. Peygamber Efendimiz aleyhisselatu vesselam; “Kan aldırdığınız zamanların en uygunu ayın on yedisi, on dokuzuncu ve yirmi birinci günleridir.” diye buyurmuşlardır.

HANGİ GÜNLERDE YAPILMALI

Hacamat Pazartesi günü yapılmalıdır. Hakkında teşvik olup yasak olmayan tek gün Pazartesidir.
Haftanın üç günü Çarşamba, Cuma, Cumartesi günleri hacamat yaptırmak yasaktır. Yine bu üç günde mümkünse ameliyat da yapılmamalıdır. Hadis-i şerif`te; “Kim Çarşamba veya Cumartesi günü hacamat olur da bedeninde alaca (vitiligo) hastalığı görürse, sadece kendini kınasın.”

KAN ALDIRMANIN FAYDALARI

Peygamber Efendimiz aleyhisselatu vesselam; “Sıcak şiddetlendiği zaman hacamat ile yardım isteyin” diye buyurmuşlardır. “Tedavi olduğunuz şeylerin en hayırlısı, kan aldırmak ve kan akıtmaktır.”

Tirmizi, Cami’inde İbn-i Abbas’tan merfu olarak rivayet ettiği şu hadisi zikreder: “ilacın en iyisi kan aldırmak ve kan akıtmaktır.”diye buyurmuşlar.

Enes radıyallahu anh der ki;“Resulullah sallallahu aleyhi vesellem, boyun damarından, omuzdaki iki kürek arasından kan aldırıyordu.”

Buhari ve Müslim’in Sahihlerinde ise Enes radıyallahu anh’dan rivayet şöyledir; “Resulullah sallallahu aleyhi vesellem, üç kez kan aldırmıştı. Bunlardan biri kürekleri arasından, diğer ikisi ise boyun damarlarındandı.”

Yine aynı eserde Enes radıyallahu anh’ın rivayetinde şu haber yer alır: “Resulullah sallallahu aleyhi vesellem, başındaki ağrıdan dolayı ihramlıyken başından kan aldırmıştı.”

Ebu Davud’un Sünen’inde Cabir’in rivayetine dayanan bir habere göre: “Resulullah sallallahu aleyhi vesellem, kendisinde bulunan bitkinlik nedeniyle kabasından kan aldırdı.” (Hacamat noktaları ve detaylı bilgi için Tıbb-ı Nebeviye bakınız.)

FAYDALARI NELERDİR?

Kan aldırmak genç kan hücrelerinin üretimine yardımcı olur. Böylelikle savunma mekanizması güçlenir ve kişi birçok hastalığa karşı daha dayanıklı hale gelir. Kan yapımı canlı tutularak kemik iliğinin yağlanması önlenmiş olur.

Kan aldırmak baş ağrısı, stres, yüksek tansiyon, yorgunluk gibi rahatsızlıkların giderilmesinde çok büyük katkı sağlar.

Kadınların adet nedeniyle hacamata ihtiyacı yoktur görüşü yanlıştır. Peygamber Efendimiz aleyhisselatu vesselam’ın hanımları hacamat olmuşlardır.

HACAMAT YAPAN VE YAPTIRANIN DİKKAT ETMESİ GEREKENLER

Hacamatçı işin ehli olmalı ve hacamat yapılacak yerleri çok iyi bilmelidir.
Hacamattan sonra tuzlu yiyecek, süt ürünleri ve hayvansal besinler yememeli, bir gün önce, 3 gün sonrasına kadar cima yapmamalıdır. Hacamat, gününe ve şartlarına uyulmazsa şifa değil hastalığa sebep olur.

Bir kere hacamat olan, bir daha hacamat olması için en az bir ay, ortalama üç ay geçmesi gerekir.
Hacamat yaptırırken başta Sünnet-i Seniyye’ye uyma, sonra da şifasını istediğiniz hastalığa şifa, ya da kısaca zahiri ve batıni hastalıklardan korunma niyetiyle yapılsa daha iyi olur…

KAN ALDIRMASI SAKINCALI OLAN KİMSELER

Hastalığı nüksedenler, nekahet devresindeki kimseler, yaşlılar, teneffüs organları ve midesi zayıf olanlar, çocuklar, hâmile kadınlar, lohusalar, âdet kanaması olan kadınlar, elleri ayakları ve yüzleri buz gibi soğuk olan kimseler ile kanser hastaları ve kemik-kas sorunu olanlar kan aldırmamalıdır…

Faydalanılan Eserler:

1- Tıbb-ı Nebevi: İbn-i Kayyım El Cevziyye, Hikmet Neşriyat

Fadıl Şani / İnzar Dergisi Nisan 2011