Meclis Darbeleri Araştırma Komisyonu, Süleyman Demirel, Rahşan Ecevit gibi isimleri dinlemenin yanı sıra darbe ve muhtıraların yurtdışı bağlantılarını da mercek altına alıyor. Komisyonun, 1995-99 yıllarında Türkiye`de görev yapan ve Çevik Bir`in 28 Şubat döneminde icazet istediği Amerika`nın Türkiye Büyükelçisi Ricciardone`yi de dinleyeceği öğrenildi.

Türkiye`de her askeri darbenin ardından darbecilerin öncelikle "CENTO ve NATO`ya bağlılığını" bildirmesi, Meclis Darbe ve Muhtıra Araştırma Komisyonu`nca araştırılacak. Darbelerin öncesi, dönemi ve sonrasını da araştıracak Komisyon aynı zamanda darbe ve muhtıraların yurtdışı bağlantılarını da ortaya çıkaracak.

Bu kapsamda öncelikle NATO bünyesinde ve ABD`nin Türkiye`deki büyükelçilik ve konsolosluklarında çalışan ve hayatta olan görevlileri dinleyecek. Komisyonun, darbelere ve muhtıralara tanıklık edenlerden davet ettiklerini gerekirse ülkelerinde dinleyeceği öğrenildi.

BİR`İN İCAZET İSTEDİĞİ İSİM

Komisyonun dinleyeceği isimler arasında halen ABD`nin Türkiye Büyükelçisi olarak görev yapan, 1995-1999 yılları arasında Başmüsteşar ve Maslahatgüzar olarak iki kez Türkiye`de bulunan Francis Ricciardone`nun da olduğu öğrenildi. 28 Şubat postmodern darbesinin kudretli generali Çevik Bir`in darbe yapmak amacıyla kapısını çaldığı ABD`nin Ankara Maslahatgüzarı Ricciardone, "O zamanlar (Askeri müdahale zamanları) geçti. Şunu çok net anlamanız gerekiyor ki eğer anayasanın dışına çıkarsanız, sizinle birlikte olmayacağız. Hatta karşınızda olacağız" mesajıyla Amerika`nın 28 Şubat`a bakışını net bir şekilde ortaya koymuştu. 1997 yılının haziran ayında gerçekleşen görüşmede istediğini alamayan hatta "Darbe yaparsanız ilişkilerimizi askıya alırız hatta karşınızda oluruz" cevabıyla şoke olan Çevik Bir, yeni bir arayışa girmişti.

ABD`DEN İZİN ÇIKMAYINCA POSTMODERN OLDU

28 Şubat`ın aktörleri darbe yapmak için başta NATO ve ABD olmak üzere uluslararası camianın desteğini aramamaya koyulmuşlar ancak istediklerini elde edememişlerdi.

Uluslararası camianın "demokrasi içinde ve kendi anayasanıza bağlı kalarak mücadele edin" uyarısı üzerine 28 Şubat`ın aktörleri, hükümeti devirmek için yeni bir argüman arayışına girmişti. Zırhlı birliklerin tankları Sincan sokaklarından geçerken Çevik Bir, katıldığı Türk-ABD Konseyi kapanış balosunda bu arayışın adını "Sincan`da demokrasiye balans ayarı yaptık" diyerek koymuştu. Ricciardone`nin bilgi verip vermeyeceği merak edilirken, komisyonun dinleyeceği isimler arasında dönemin MİT Müsteşarı Sönmez Köksal da yer alıyor.

ABD doğrudan askeri darbeye karşı çıktı

28 Şubat`ta hazırlanan andıç belgeleriyle işinden edilen gazetecilerden Cengiz Çandar ABD`nin darbe girişimine destek vermediğini o dönem Amerika`da yapılan bir toplantıda öğrendiğini söylemişti. Çandar şunları anlatmıştı: "12 Mart 1997`nin cumartesi günü Washington`da dönemin Dışişleri Bakanı Madeleine Albright`ın çağrısı üzerine Bakanlık binasının yedinci katında Türkiye ile ilgili bir toplantı yapılmış. Bu toplantı, 28 Şubat kararlarının alındığı MGK toplantısından hemen iki hafta sonra düzenlenmiş. Hatırlayın... Refah Yol, haziranda iktidardan gitti. Bernard Lewis, Paul Wolfowitz, Richard Perle hepsi toplantıdaymış. Türkiye`ye ilişkin olarak ne yapılmalı, o toplantıda konuşulmuş. O toplantıdan çıkan genel eğilim, `doğrudan askerî bir darbe olmadan bu hükümet gitmeli` olmuş."