VAN - 23 Ekim ve 9 Kasım tarihlerinde Van ve Erciş'te meydana depremlerden sonra en çok tartışılan konulardan biri orta hasarlı binalardı… Bugün bu konu ile ilgili Devlet Tiyatrosu binasının karşısında kurulan Sanat Çadırı Ertuğrul Günay toplantı Salonu'nda bir toplantı gerçekleştirildi. Toplantıya Van İl Afet ve Acil Durum Müdürü Cafer Geyik, Vali yardımcısı Atay Uslu, Van Çevre ve şehircilik il müdürü M. Taha Al, Belediye İmar ve şehircilik Müdürü Selma Aslan ile çok sayıda ilgili katıldı.

"Kafaları En Çok Karıştıran Orta Hasar Konusudur"
Bilgilendirme toplantısında ilk söz alan Van Vali Yardımcılarından Atay Uslu, yaşanan depremleri hatırlatarak, şunları söyledi. "Bildiğiniz üzere yaşanan depremlerden sonra hasar tespit çalışmaları yapıldı. Daha sonra bunlara yapılan itirazlar ve itirazların sonuçları açıklandı. Sonuç olarak da ağır hasarlı binalar yıktırılacağı, orta hasarlı binaların güçlendirileceği ve az hasarlı binaların ise tamir edileceği kararı çıktı. Van'da yaklaşık olarak 10 bin orta hasarlı konut var. Bunu bina olarak düşündüğümüzde yaklaşık olarak 2 bin binamız şu anda orta hasar raporu almıştır. Ayrıca 2 bin civarında iş yerimiz orta hasarlıdır. Daha önce 3 üniversite tarafından yapılan incelemelerin ardından orta hasarlı yapıların sayısı düştü. Yaklaşık olarak 9 bin 5 yüz konutu incelettik ve yaklaşık olarak 5 bin 5 yüz orta hasarlı konut ağır hasara dönüştürüldü. Çok fazla orta hasarlı bina ya da iş yeri yok. Ancak yine de kafaları en çok karıştıran konu orta hasar konusudur."

Orta hasarlı binaların güçlendirilmesi için bir genelge çıkarıldığını anlatan Uslu, "orta hasarlı binaların güçlendirilmesi için 10 yıl vadeli 15 bin lira faizsiz ve orta hasarlı iş yerleri için ise 5yıl vadeli yüzde dört faizli 10 bin lira güçlendirme kredisi verileceğini belirtti.

Daha sonra söz alan Van İl Afet ve Acil Durum Müdürü Cafer Giyik, başbakanlık tarafından 8 Mayıs tarihli genelgenin yayınlandığını ifade ederek, "Bilindiği üzere AFAD başkanlığı tarafından afetlerden sonra orta hasarlı olarak değerlendirilen konut, ahır ve iş yerlerine güçlendirme kredisi veriliyor. Az hasarlılara hibe kredisi, ağır hasarlılara konut yardımı yapılıyor. Bu gün onarım ve güçlendirmeyle ilgili verilecek olan kredi ve kullandırma esaslarıdır. Öncelikle şunu belirteyim orta hasarlı olup da güçlendirilemeyeceği veya güçlendirmesi ekonomik olmayan yapılar için eğer istenirse bunları ağır hasara dönüştürmekle işe başlayacağız" dedi.

"Her Vatandaş Bir Ahır, Bir Konut ve Bir İşyerinde Hak Sahibidir"
Orta hasarlı binaların güçlendirme işine başlamadan önce ellerindeki yapı stokunu bilmeleri gerektiğini aktaran Van AFAD müdürü, " Orta hasar alan yapılarımız eğer ilgili kurumlar tarafından güçlendirmesi ekonomik olmayacak ya da yapıların güçlendirilmeyecek durumdaysa bunları istek dâhilinde ağır hasara çekebiliriz. Güçlendirme yapılacak binaların denetim işlerinde apartman yönetimi muhatap kabul edilecektir. Projeyi yapmak uygulama projesi ve denetim kısmında muhatap alınacak. Çok katlı binalarda hak sahibi olma kaydıyla her bir daire ve iş yeri için güçlendirme kredisi verilebilir güçlendirme kredilerinde işin püf noktası hak sahibi olma ön koşuludur. Hak sahipliğinin de anayasada tanımı vardır. Her vatandaşımız en fazla bir ahır, bir konut ve bir işyerinde hak sahibidir. Dolayısıyla 10 tane bürosu olan bir vatandaş her büro için ayrı ayrı güçlendirme kredisi alamayacak. Bir sitenin 10 bloğundan 8 kişi hak sahibi ikisi hak sahibi değilse güçlendirme işinde AFAD yetkilidir. Bu işlem yapılacaktır. Tek katlı ya da tek kişinin adına olan yapılarda ise 28 Hazirandan önce valiliğe başvurarak hak sahipliği olmak için AFAD'a müracaat yapması gerekiyor. Bu süreçte başvurmayan ve hak sahibi olmayan vatandaşlarımız krediden faydalanamayacak. Binasını yapsa bile bizden onarım kredisi alamayacak. Bunun son tarihi 28 Haziran'dır. Binaların onarım ve güçlendirme projesi yapan şahıs ile imalatların yapımını üslenemez bir kişi hem projeci hem de uygulayıcı olamaz. Yapılacak olan proje için ruhsat alması gerekiyor" diye konuştu.

"2 Yılı Ödemesiz, 10 Yıl Vade ve Eşit Taksitler…"
Köylerde güçlendirme yapılacak olan binaların çok az olduğunu belirten Giyik, "köylerimizde genel anlamda pek orta hasarlı yapımız yoktur. Ayrıca onarım ruhsatı alınan binalarda onarım ve güçlendirme bittikten sonra yapı kullanım izni alınmalıdır.
Onarım ve güçlendirme yardımından dolayı borçlandırılan hak sahipleri ilk 2 yılı ödemesiz, 10 yıl vade ve eşit taksitler halinde… Alınacak iş yerleri için ise 2 yıl ödemesiz ve 5 yıl vadeli ve yüzde 4 faizli olacak ve her ödenmeyen taksitler için gecikilen her gün için yıllık yüzde 5 faizle tahsil edilecek" ifadelerini kullandı.

"Sakarya'da Orta Hasarlı Binalar Hala Problemdir"
Bilgilendirme toplantısı vali yardımcısının konuşmasıyla devam etti. Atay Uslu, Sakarya depremini hatırlatarak "Sakarya orta hasarlı binalar hala problemdir. Bu binalar ya güçlendiremediği ve ya güçlendirilmiş gibi gösterildi. Ancak hala sorundur. Orta hasarlı binaların yıktırılması için hala istenirse ağır hasara dönüştürülebilir. Çünkü bu orta hasarlı binalar kronojik olarak duruyor ve sorun olarak önümüze çıkıyor" dedi.

Daha sonra söz alan Belediye İmar ve Şehircilik Müdürü Selma Aslan ise " Belediyenin güçlendirme ruhsatı vermesi gerekiyor. Biz bunu vermediğimizde vatandaş bu sefer kendi imkânlarıyla bir güçlendirmeye çalışıyor. Bu kesinlikle kabul edilmeyecek ve yıktırılması gerekir biz bunu farklı olarak iyileştirme yapılması gerekiyordu. Ancak bunların en azından mühendisler gözetiminde onarım yapılması imkanı üzerinde konuşuyoruz. Yapı kullanım ruhsatı olmayan ve kaçak olan binaların güçlendirme izni ya da güçlendirme kredisi verilmeyecek." İfadeleriyle sözlerini sonlandırdı.

Bilgilendirme toplantısı soru cevap şeklinde son buldu. (Murat Dalgın-İLKHA)