Said Yahya

Vahiy kâtiplerinin sayısı tam olarak bilinmemekle beraber sayılarının 23 ila 43 kişi oldukları rivayet edilmiştir. Vahiy geldikten sonra Peygamber Efendimiz (sav) kâtipleri çağırtır ve onlara yazdırırdı. Vahiy; tabaklanmış deri, hurma dalları, yassı taşlar, tahta levhalar, deve ve koyunların kürek kemikleri gibi o gün için kullanılan yazı malzemelerine kaydediliyordu.

Peygamber Efendimiz (sav) Kur’an dışında başka bir şeyin yazılmasına müsaade etmemiştir. En zor şartlarda dahi vahy kâtipleri yazı malzemelerini yanlarında taşımışlardır. Meselâ hicrette bile Hz. Ebûbekir ve Âmir b. Füheyre vahiy kâtipliği yapıyor ve yanlarında yazı malzemesi taşıyorlardı.

Kur’ân-ı Kerîm’in başlangıçtan itibaren yazdırılmasıyla ilgili pek çok delil bulunmaktadır. Hatta müşrikler bile Kur’ân’ın yazdırılmasını dillerine doluyor ve “Onun söyledikleri, kendisi için yazdırtmış olduğu ve sabah akşam kendisine dikte ettirilen önceki nesillerin efsanelerinden başka bir şey değildir” (Furkân, 25/5) diyorlardı.”

Vahy kâtiplerinin bazıları şunlardır: Câfer b. Ebi Talip, Cehm b. Sa’d, Huzeyfe b. Yemân, Hanzala b. Rebi, Huveytib b. Abdi’l- Uzza, Hâlid b. Saîd b. el-As, Halid b. Velid, Zübeyr b. Avvâm, Zeyd b. Sâbit, Sâd b. Er-Rebi b. Ömer, Sa’d b. Ubade b. Deylem, Şurahbil b. Hasene, Talha b. Ubeydullah, Âmir b. Füheyre, Abbâs, Abdullah b. el- Erkâm, Abdullah b. Ebûbekir, Abdullah b.Revâha, Abdullah b. Abdullah b. Übey b. Selûl, Abdullah b. Amr b. el-Âs, Osman b. Affân, Ukbe, Ali b. Ebî Talib, Ömer b. Hattâb, Amr b. Âs, Muhammed b. Mesleme, Muaz b. Cebel, Muâviye b. Ebî Süfyan, Muğire b. Şu’be, Münzir b. Amr…
Vahiy yazma işi Mekke’de ilk yıllardan beri başlamıştır. Özellikle dört halife olan Hz. Ebûbekir, Hz. Ömer, Hz. Osman ve Hz. Ali (ra) ilk vahy kâtiplerindendirler. Bunların dışında da Mekke döneminde vahiy kâtipliği yapanlar: Şurahbil b. Hasene, Hâlid b. Saîd Âs b. Ümeyye, Talha, Zübeyr b. Avvam, Sa’d b. Ebi Vakkâs, Âmir b. Füheyre, Erkâm b. Ebi’l- Erkâm Hadramî, Hâtıb b. Ebî Belta, Mus’ab b. Umeyr, Abdullah b. Cahş, Sâlim Mevlâ Ebî Huzeyfe’dir.

Peygamber Efendimiz (sav) vahiy kâtibi seçerken çok hassas davranmıştır. Bu insanlar mümkün oldukça Ondan ayrı durmamışlar ve sürekli Onun eğitiminden geçmişlerdir. Peygamber Efendimiz (sav) onlarla yakından ilgilenmiştir.