Çalışan nüfusun yüzde 60`ı ‘gayrı resmi` çalışıyor

ILO'nun "kayıt dışı ekonomi" raporu 100'den fazla ülkeden gelen göstergelere dayandırıldı. Raporda kayıt dışı çalışan kişilerin en yüksek yüzdesinin yüzde 93 ile gelişmekte olan ülkeler olduğu belirlendi. Afrika'daki çalışan insanların yaklaşık yüzde 86'sı, Asya-Pasifik bölgesinde ve ayrıca Arap ülkelerinde yaklaşık yüzde 68'i, Kuzey ve Güney Amerika'da yüzde 40'ı, Avrupa ve Orta Asya'da ise yüzde 25'i gayri resmi olarak çalışıyor.

En endişe verici göstergelerin tarım alanına ait olduğu belirlendi. Bu sektördeki işçilerin yüzde 90'ından fazlası gayri resmi olarak çalışıyor. "Gayrı resmi ekonominin” yarısı diğer emek alanlarında çalışıyor. Kırsal kesimde yaşayan insanların kayıt dışı işe alınma olasılıkları şehir sakinlerine göre iki kat fazla.

Erkekler, kadınlara oranla kayıt dışı işlerde yüzde 5 daha fazla istihdam ediliyor, ancak kayıt dışı çalışan kadınların hakları daha ciddi şekilde çiğneniyor. Raporun yazarları, “Yüz milyonlarca işçi için gayri resmi istihdam, sosyal güvencelerin olmaması, çalışma hakları ve yeterli çalışma koşulları olmadığı anlamına geliyor” sonucuna vardılar. Şirketler ve işletmeler için ise kayıt dışı istihdam düşük verimlilikle sonuçlanmaktadır.

Eğitim seviyesi kayıt dışı istihdamı etkileyen kilit bir faktördür. Toplumda eğitim ne kadar yüksekse, “kayıt dışı ekonomideki” göstergeler de o kadar düşüktür. Ortaöğretim veya uzmanlık eğitimi almış kişilerin, gayri resmi işgücü piyasasına girme olasılığı, eğitim almamış veya yalnızca ilköğretim okulu bitirmiş olanlara göre daha düşüktür.

Yoksulluk kayıt dışı istihdamın hem bir nedeni hem de bir sonucu olarak kabul edilmektedir. Uzmanlar, resmi bir ekonomiye ve kayıtlı istihdama geçişin, insana yakışır iş ve sürdürülebilir kalkınma için ön şart olduğunu söylüyor.