Çalışanlarına uyumaları için fazladan ödeme yapmak kulağa çılgınca gelebilir ama adı çılgın anlamına gelen Crazy adlı şirket tam olarak bunu yapıyor. Japonya`da Tokyo merkezli düğün planlama şirketi, çalışanlarına günde en az 6 saat uyumaları koşuluyla, 570 Dolar (3 bin 45 Lira) değerinde yemek çeki veriyor. Bu yemek çekleri şirketin kafeteryasında kullanılabiliyor.

Yeterince uyumamak, yüksek tansiyondan depresyona kadar bir dizi sağlık sorununa sebep olabiliyor. Hatta çok aşırı durumlarda uyku yetersizliği bilişsel yeteneklerin zayıflaması ve ölüm gibi çok ağır sonuçlar yaratabiliyor. Kişiyi uykusuz bırakmanın bir işkence yöntemi olarak kullanıldığı da biliniyor.

Uykusuzluk ölüme bile sebep olabiliyor

Crazy CEO`su Kazuhiko Moriyama, Japonya`nın uyku ile ilişkisini düzeltmesi gerektiğine inanıyor. Japonya`da çalışkanlığı ve uzun süreler boyunca çalışmayı istenilen bir davranış olarak gören bir kültür var. Bu da kişinin, şirketi için kendi kişisel ihtiyaçlarından fedakarlık etmesine yol açabiliyor. Bazı durumlarda aşırı çalışma ve uykusuzluğun ölüme sebep olduğu da görülüyor. Bu durumun Japonca`da özel bir adı bile var: karoshi.

2013 yılında 31 yaşındaki Miwa Sado, bir ay boyunca sadece iki gün tatil yaparak, fazladan 159 saat mesai yaptıktan sonra konjestif kalp yetmezliği sebebiyle yaşamını yitirdi. Fukuşima nükleer santralinde çalışan 57 yaşındaki teknisyen Tadaaki Igari de bu yıl Ekim ayında kalp ritim bozukluğu sebebiyle hayatını kaybetti. Igari de bir önceki ayda fazladan 100 saat mesai yapmıştı. Yakın zamanda devlet tarafından yayımlanan bir yazıda özellikle öğretmenlerin ve sağlık çalışanlarının karoshi riski taşıdığı belirtildi.

Ama Crazy çalışanlarının böyle bir korkusu yok. Moriyama “İşçi haklarını korumanız gerek aksi taktirde ülke olarak güçsüzleşiriz.” diyor. Japonya`da bu yaklaşım son dönemde popülerlik kazanıyor ve insanlar sağlığa ve refaha daha fazla önem vermeye başlıyor.

Uykudan vazgeçmek her açıdan zararlı

Japon Sağlık Bakanlığı, işverenlerin ‘uykudan feragat edilebilir` yaklaşımını terk etmesi ve çalışanların iyi dinlenmesinin öneminin vurgulanması için bir yönerge hazırlıyor. Japon Uyku Araştırmaları Topluluğu ise yetişkin erkeklerin yüzde 71`inin düzenli olarak 7 saatten daha uyuduğunu söylüyor. Daha da kötüsü, Japon yetişkinlerin yüzde 30`u uyuyabilmek için alkole yöneliyor. Bu da gelecekte daha fazla sağlık sorununun ortaya çıkmasına sebep olabilir.

Uykusuzluğun ülke ekonomisine zararları

Çalışanlarını mümkün olduğunca fazla çalıştırma kültürüne sahip şirketler için de bu uygulamayı değiştirmenin çok geçerli sebepleri var. 2009`da yapılan bir çalışmaya göre, yetersiz uykunun sebep olduğu sağlık bozuklukları ve yüksek ölüm oranları Japonya ekonomisinin yılda 138 milyar Dolar zarar etmesine sebep oluyor. Bu rakam ülkenin gayrisafi yurt içi hasılasının yüzde 2,92`sine tekabül ediyor.