Dünya Sağlık Örgütü ve Dünya Obezite Federasyonu çocuklarda görülen obeziteye dikkat çekmek üzere bir rapor hazırladı. Raporda tüm devletlerden 2025 yılı hedefleri yönünde kat ettikleri mesafeyi acilen gözden geçirerek gerekli önlemleri almaları istendi.

Çocuklarda görülen obezite, küresel halk sağlığı sorunlarının en ciddilerinden biri. Sadece 40 yıl içerisinde okul çağındaki çocuk ve ergenlerde obezite görülme sıklığında 10 kattan fazla artış yaşandı. Bunların sayısı 124 milyon olarak açıklanırken; buna ek olarak 216 milyon çocuk ve ergenin de obezite sınırının altında ancak fazla kilolu olduğu belirtildi.

Raporda DSÖ bölge ofislerinin verileri yer aldı. Buna göre Afrika'da 43, Amerika kıtalarında 75, Batı Akdeniz'de 42, Avrupa'da 41, Güneydoğu Asya'da 47, Batı Pasifik'te 84 milyon obez çocuk bulunuyor. Özellikle Güneydoğu Asya ve Batı Pasifik bölgelerinde artışın ciddi boyutlarda olduğu bildirildi.

Raporda fazla kilolu ve obez olmanın beraberinde getirdiği sıkıntılar; sağlık durumunun zayıflaması, kendine güvenin düşmesi, okulda zorbalığa uğrama ihtimalinin artması, okula devam ve başarı durumunun düşmesi, yetişkinliğe ulaşıldığında sağlık durumunun zayıf olması, iş imkânlarının ve maaşın düşmesi olarak sıralanıyor.

TÜRKİYE'DE DURUM

Maalesef ülkemizde çocuk obezitesinde manzara hoş değil. Uzmanların açıklamalarına göre; 3 milyon obezden % 60'ı çocuk ve her yıl çocuk obezitesi % 8 oranında artıyor. Çocuklarımızın % 10'u fazla kilolu.

Zaten Dünya Sağlık Örgütü de dünyada obezitenin artış hızının en yüksek olduğu ülke olarak ilan etti.

BİR ÇOCUKLUK SORUNU

Asıl rahatsız edici durum çocuklarımızın obezite salgınından giderek daha çok etkilenmesidir. Anne-babalarından daha çok hastalığa yakalanacak ve daha genç ölecek anlamına gelmektedir.

*ABD'de üç çocuktan biri aşırı kilolu.

*Obezite 1980'den 2010'a kadar üç kat artış gösterdi.

*Bugün doğan üç çocuktan biri ömür boyu diyabet hastası olacak.

*New York'taki çocukların % 40'ı kilolu veya aşırı obez.

Çocuklarda Obezitenin Mahzurları

OBEZİTE ÇOCUKLARDA BİRÇOK SAĞLIK PROBLEMLERİNE SEBEP OLMAKTADIR:

*Yüksek kolesterol,

*Kalp rahatsızlıkları,

*Diyabet,

*Astım,

*Uyku apnesi

*Sosyal ayrımcılığa tabi olma, dışlanma

*Özgüven eksikliği

*Yetişkinlikte de obez olma riski

*Okul başarısızlığı

NE YAPMALI?

Çağın belası obezite artık küçükleri de tehdit ediyor. Onları küçük yaştan itibaren obezitenin pençesinden alacağımız tedbirlerle uzak tutmalıyız:

*Anne sütü ile büyütmeli.

*Porsiyonları küçük tutmalı

*Sağlıklı gıdalarla beslemeli: Kola, şekerli gıdalar, hamur işi yok. Yedikleri yağ zeytinyağı, halis tereyağı gibi sağlıklı yağlar olmalı.

*Fast-food gıdalardan uzak tutmalı.

*Mutlaka kahvaltı yapmalılar. Kahvaltı bir alışkanlıktır ve çocuklar düzenli kahvaltı yapmayı bıraktıklarında hayat kaliteleri de düşmeye başlar. Ayrıca daha sonra abur cubura zemin hazırlar, hafıza ve öğrenmeyi olumsuz etkiler, okul başarısı düşer. Kahvaltı yapmadan okula göndermemeli.

*Beslenme çantası

*Ailece sofra başında yemek: Evde ailece yenen yemekler genelde daha az şeker, tuz ve yağ kullanılarak hazırlanmış sağlıklı öğünler anlamına gelir. Ayrıca porsiyonlar da restoranlara oranla daha makuldür. Bu yüzden ailecek yenilen yemekler obeziteyi önlemede ve çocukların sağlıklı beslenme alışkanlığı kazanmalarında çok önemlidir.

*İçeceklerdeki kaloriye dikkat. Özellikle kola, gazoz, hazır meyve suları şeker bombalarıdır ve obeziteye sebep olurlar.

*Onları asla şeker ve çikolata ile tanıştırmamalıyız.

*TV'yi kısıtlama. Hareketsizlik kilo aldırır.

*Bilgisayar oyunları

*İyi örnek olma. Çocuklarımıza az yiyerek ve sağlıklı beslenerek, şekerden uzak durarak onlara uygun rol model olmalıyız.

*Abur cubur yok. Cips, patates kızartması gibi yiyecekler sağlıksızdır.

*Hareketli olmalılar. Egzersiz ve aktif yaşam çocuklara sağlık getirir.

EGZERSİZİN FAYDALARI

*Çocuğun kemiklerini güçlendirir.

*Kan basıncını düşürür.

*Stres ve kaygısını azaltıp huzur verir.

*Kendine güvenini artırır.

*Kilo almasının önüne geçilir.

ÇOCUKTA YORGUNLUK ŞİKÂYETİ VARSA AYNI ZAMANDA

*Kahvaltıyı atlamaya

*Öğün aralarında abur cubur atıştırmaya

*Tek çeşit öğünler yemeye

*Daha çok hazır, işlenmiş yiyeceklere yönelmeye

*Daha çok şekerli gıdalar yemeye

*Düzensiz öğünlere

*Sebze içermeyen öğünlere

*Yine meyve içermeyen öğünlere daha yatkındırlar.

Kaynak: Fikriyat/Prof. Dr. Sefa Saygılı