TARİHTE BUGÜN/DOĞRUHABER - 26 AĞUSTOS

MÖ 55 Roma İmparatoru Julius Caesar, Britanya`yı ele geçirdi.

1071:Türklerin Anadolu`ya kesin bir şekilde yerleşmelerini sağlayan Malazgirt Zaferi kazanıldı. Malazgirt Meydan Muharebesi  Büyük Selçuklu Hükümdarı Alparslan ile Bizans İmparatoru IV. Romen Diyojen arasında gerçekleşen bir savaştır. Alp Arslan'ın zaferi ile sonuçlanan Malazgirt Muharebesi, "Türklere Anadolu'nun kapılarında kesin zafer sağlayan son temsili savaş" olarak bilinir. 200 bin kişilik Bizans ordusu karşısında aralarında yöredeki başta kürdler olmak üzere Müslüman kavimlerden de destek alan Alpaslan 30 ile 40 bin askerle savaşa girdi. Bu savaşta eski bozkır taktiği olan hilal düzenini uygulayan Alpaslan bu yöntemle devasa Bizans ordusunu tarihi bir hezimete uğratarak İmparator Romen Diyojen`i de yaralı olarak esir almış sonra da fidye karşılığı serbest bırakmıştır. Düşman ordusunun büyüklüğünün kendi ordusundan daha büyük olduğunu gören Sultan Alp Arslan savaştan sağ çıkma ihtimalinin düşük olduğunu sezdi. Askerlerinin de hasımlarının sayı fazlalığı karşısında tedirginliğe düştüğünü farkeden Sultan İslami gelenek uyarınca kefene benzeyen beyaz kıyafetler giydi. Atının da kuyruğunu bağlattı. Yanındakilere Şehit olduğu taktirde vurulduğu yere gömülmesini vasiyet etti. Komutanlarının savaş alanından kaçmayacağını anlayan askerlerin maneviyatı arttı. Askerlerinin Cuma namazına İmamlık eden Sultan atına binip ordusunun önüne çıkıp moral yükseltici ve maneviyat artırıcı kısa ve etkili bir konuşma yaptı. Allah'ın Kur'an'da zafer vaadettiği ayetleri okudu. Şehitlik ve Gazilik makamlarına erişileneceğini söyledi. Tamamı Müslüman olan Selçuklu ordusu savaş pozisyonuna geçti. Maneviyatı yükselen Selçuklu ordusu, uygulanan taktiklerle de zor savaşı kolay hale getirmiş ve şanlı bir zafer elde etmişti. Tüm dünya tarihi için büyük bir dönüm noktası niteliğinde olan bu savaş zafer kazanan komutan Alp Arslan'ın yenik İmparator IV. Romen Diyojen'le antlaşma yapmasıyla son buldu. İmparatoru bağışlayan ve ona iyi davranan Sultan antlaşmaya göre İmparatoru serbest bıraktı. Antlaşmaya göre imparator kendi fidyesi için 1.500.000 dinar, vergi olarak da her yıl 360.000 dinar ödeyecek ayrıca Antakya, Urfa, Ahlat ve Malazgirt'i de Selçukluya bırakacaktı. Romen Diyojen ise geri dönmekte iken Anadolu'ya dağılmış ordunun kalanlarından derme çatma bir ordu düzenlemiş ve kendisini tahttan indirenlerin ordularına karşı iki çatışma yapmıştır. Her iki muharebede yenilerek Kilikya'da küçük bir kaleye çekildi. Orada teslim oldu; keşiş yapıldı; katır üzerinde Anadolu'dan geçirildi; gözlerine mil çekildi; Proti (Kınalıada)'daki manastıra kapatıldı ve orada birkaç gün içinde yaraları ve enfeksiyon nedeni ile öldü.

1789- Fransa Meclisi "İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi"ni kabul etti. İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi  Fransız Devrimi'nin temelini oluşturan, 26 Ağustos 1789`da demokrasi ve özgürlük sebep gösterilerek yayımlanan temel metinlerden birisi olmuştur.
1789 Fransız Devrimi'nin ardından, insan haklarını korumak amacıyla Fransız İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi yayımlandı. 26 Ağustos 1789′da Fransa Ulusal Meclisi'nde kabul edilen 1789 Fransız İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi, 1791′de kabul edilen Fransız Anayasası'na ön söz olarak eklenmiştir.
Bildiri; insanların özgür doğduğunu ve eşit yaşamaları gerektiğini, insanların zulme karşı direnme hakkı olduğunu, her türlü egemenliğin esasının millete dayalı olduğunu ve mutlak egemenliğin bir kişi ya da grubun elinde bulunamayacağını, devleti idare edenlerin esas olarak millete karşı sorumlu olduğunu, hiç kimsenin dini ve sosyal inançları yüzünden kınanamayacağını ortaya koyuyordu.

1895- Osmanlı`da Yeni Asır Gazetesi yayın hayatına başladı.

1918— Üstad Bediüzzaman Darul Hikmet`ül İslamiye azalığına seçildi. Daru`l-Hikmetü`l-İslâmiye” Sultan V. Mehmet Reşat döneminde kurulan “İlim ve Hikmet Akademisi”dir. O günün değerli ilim adamları bu akademinin kurucuları ve üyeleri arasında yer almışlardır.
Kurucu üyeleri: Daru`l-Hilâfet-i Âliye Medresesi Türk Edebiyatı Müderrisi Mehmet Âkif Bey (Ersoy), Fetva Emini Muğlalı Ali Rıza Efendi, Süleymâniye Medresesi Umum Müdürü İsmail Hakkı İzmirli, Tokat Mebusu Mustafa Sabri Efendi`dir.
Azaları: Süleymâniye Medresesi Müderrislerinden Arapgirli Hüseyin Avni, Bergama`lı Cevdet, Şevketî Efendi, Muhammed Hamdi (Yazır), Halep Mebusu Şeyh Beşir, Şam ulemasından Şeyh Bedreddin, Senedât-ı Hâkâniye şerî memuru Haydarîzâde İbrahim, Amasya Müftüsü Mustafa Tevfik ve Bediüzzaman Said Nursi Hazretleri`dir.
Bediüzzaman Said Nursi hazretleri 24 Haziran 1918 tarihinde Kosturma`dan firar ederek Avusturya üzerinden İstanbul`a gelmiştir. 25 Haziran 1918 tarihli Tanin Gazetesi Bediüzzaman`ın gelişini “Kürdistan ulemasından olup talebeleriyle Kafkas Cephesinde muharebeye iştirak etmiş ve Ruslara esir düşmüş olan Bediüzzaman Said Kürdi Efendi ahiren şehrimize muvasalat eylemiştir” şeklinde vermiştir.
Bediüzzaman Said Nursi hazretlerinin buradaki vazifesi 4 yıl 3 ay sürmüştür. Günümüz Din İşleri Yüksek Kurulu`ndan daha geniş yetkilere sahip olduğu görülen “Daru`l-Hikmet-i İslamiye” çalkantılı bir dönemde doğru dürüst vazife yapamamıştır.
Bediüzzaman Said Nursi ise 1914 ve 1916 yılları arasında harp cephesinde telif ettiği “İşâratu`l-İ`câz” isimli eserini Erkan-ı Harp Reisi Enver Paşa`nın bastırması üzerine Daru`l-Hikmet-i İslâmiye`nin kararı ile bütün müftülüklere gönderilmiştir. Yine 1919 yılında Bediüzzaman Tevhid ve Nübüvveti ispat eden “Nokta” isimli eserini neşretmiştir. 1920 yılında ise sırasıyla İngiliz işgaline karşı “Hutuvat-ı Sitte” eserini gizli tab ederek gerek Daru`l-Hikmetten ayrı tutup “Teşkilat-ı Mahsusa” eliyle gizli neşrettirir. Daha sonra “Sünühat” “Rumuz” “Şuaat-ı Marifetü`n-Nebi” “Tuluat” “İşârat” “Hakikat Çekirdekleri” ve 1921 yılında “Lemaat” isimli eserini neşreder. Bu arada Risale-i Nurun fidanlığı olarak nitelendirdiği “Mesnevi-i Nuriye” isimli eserini hazırlar.

1920 - ABD'de kadınlar ilk kez oy kullandı.

1922: Büyük Taarruz başladı. Büyük Taarruz (ya da Büyük Saldırı), Kurtuluş Savaşı sırasında henüz Osmanlı sayılan kuvvetlerin Yunan Krallığı kuvvetlerine karşı başlattığı genel saldırıdır. Sakarya`da yenilip hızla geri çekilmekte olan Yunan askerlerine karşı saldırı emri verilmiş, 26 Ağustos'ta saldırı başlamış, 9 Eylül'de Türkiye birlikleri İzmir'e girmiş ve 18 Eylül'de de Yunan ordularının İzmir'i terketmesiyle saldırı sona ermiştir. Kazım Karabekir`in hatıralarında aktardığına göre Sakarya Meydan Muharebesinde Mustafa Kemal, yenilgiyi kabullenerek Ankara`ya çekilmiş ve orduya da geri çekilme emri vermişti. Savaşa asıl komuta eden Fevzi Çakmak ise cephe gerisinden gelen bu emri önemsememiş ve orduya topyekün taarruz emri vermişti. Neye uğradıklarını şaşıran Yunan ordusu hızla İzmir`e doğru geri çekilip kaçmış ve Fevzi Çakmak`ın başlattığı taarruz hız kesmeden İzmir`e kadar devam etmişti.

1926: Geriye kalan ve muhalefet etme ihtimalleri bulunan eski İttihatçıları Mustafa Kemal`e suikast hazırlama iddiasıyla yargılayan Ankara İstiklal Mahkemesi kararını açıkladı: Eski Maliye Nazırı Cavit, Dr. Nazım, Milletvekili Hilmi, ölüm cezasına çarptırıldı. Gazeteci Hüseyin Cahit (Yalçın) beraat etti. Rauf (Orbay) ve eski İzmir Valisi Rahmi  gıyaben 10`ar yıl kalebentliğe mahkum edildiler. Salih Kaya ve Ali Osman da 10`ar yıl hapis cezası aldılar. Diğer 37 sanık ise beraat ettiler. Ölüm kararları gece yarısı infaz edildi. Böylece muhalefet ihtimali olan son gruptan da kurtulunmuş ve muhalefet etmeyi düşünenlere de gözdağı verilmiş oluyordu.

1936 - Birleşik Krallık, -Süveyş Kanalı hariç olmak üzere- Mısır'ın bağımsızlığını tanıdı.

1936 - İlk sesli televizyon gösterimi BBC kanalından yapıldı. Dünyadaki ilk televizyon yayını 1926 yılında İskoç John Logie Baird` in kendi yaptığı aygıtta bir insan portresini 30 satırlık taramayla ufak bir ekranda yayınlayarak, ilk televizyon görüntüsünü elde etmiştir. Bu buluş Nipkow adlı bir alman öğrencinin çalışmalarına dayandırılarak 1884 de gerçekleşmiştir.

Televizyon üzerinde ilk çalışmaları yapan John Logie Baird, 1924 ‘te görüntüyü ilk defa oluşturmayı başarmıştır. Bu televizyon mekanik sistem ile işleyen özellikteydi. Philo Taylor Farnsworth yaptığı çalışmalar ile günümüzde kullanılan ve tüplü diye tabir ettiğimiz CRT televizyonların temelini atmıştır. Philo Taylor Farnsworth da televizyonun mucidi olarak kabul edilebilir.

Baird, ilk televizyon `u parası olmaması sebebiyle bir lavabo ve bir çay tenekesi ile yapmıştır. Daha sonraki denemesinde, projeksiyon lambasını bisküvi kutusuyla kaplamış, basit bir düzenek haline getirmiştir. Bu düzeneğe kullanılmış lenslerle devrelerden tarama diskler eklemiştir. Baird `in hazırlamış olduğu bu düzenek, tahta çubuklar arasına nakış iğneleri ve balmumuyla tutturulan bir cihazdır. Bu cihazı ilk TV olarak kabul edebiliriz. 1925 `de “Stok ey Bill” ismini verdiği ilk ilkel televizyon ‘da görüntü transmisyonunu da gerçekleştirmeyi başarmıştır.
25 Haziran 1925 ‘te Baird televisör adı ile televizyonun patentini almıştır. Ardından 26 Ocak 1928 günü Kraliyet Enstitüsüne televizyon hakkında bir tanıtım yapmıştır. ilk elektronik görüntü aktarımı ‘nı 1929 yılında başarmış, ilerleyen zamanlarda BBC ile işbirliği yaparak TV yayınları yapmaya başlamıştır. 1937 yılından itibaren mekanik TV yerine, elektronik yayın yapan TV kullanımına geçilmiştir. O tarihe kadar her iki tür televizyon da kullanılmıştır. 1940′larda renkli televizyonçalışmaları hız kazandı. 1950′lerde ABD`de ilk renkli televizyon satışa çıktı, ancak renkli televizyon ABD`de 1960′larda geniş kitlelerce kullanılmaya başlandı. Türkiye`de ise ilk sürekli TV yayını siyah-beyaz olarak  İngiltere`den ancak 31 yıl sonra 1968`de gerçekleştirilebilecekti.

1940 Önceki gün Alman uçaklarının Londra'yı bombalamalarına karşılık veren İngiliz savaş uçakları Berlin'e saldırıya geçti.

1957 - Transistörlü radyo piyasaya sürüldü. 1927'de yalnızca 7 olan radyo alıcısı sayısı, 1950'lerde 300 bini aştı. Oysa Avrupa ve Amerika`da o yıllarda TV yayıncılığı halkın genelini kapsayacak şekilde yapılmaktaydı. 1930 yıllarında A.B.D ‘nde yirmi kadar TV deneme istasyonu, tiyatro, spor olayları ve siyasal konularda yayın yapıyordu. 1945′te A.B.D`nde televizyon için yirmi VHF kanalı ayrıldı. 1948′de A B.D` nde yayın yapan yirmi istasyonun yanı sıra, 80 tanesi yayına geçmek için, 300′Ü de lisans için başvuruda bulunmuş durumdaydı. Zamanla TV için 70 yeni kanal daha ayrıldı.

1969 İsmet İnönü, "Sıhhatim henüz size hizmet edecek kadar verimlidir" dedi ve seçim kampanyasını başlattı. İnönü o sıra 85 yaşındaydı ve siyasetçilerin hemen hepsinde olduğu gibi koltuğu ölene kadar bırakmaya niyeti yoktu.

1979 Genelkurmay Başkanı Kenan Evren, "Türk Silahlı Kuvvetleri, kendi çıkarlarını ülke bütünlüğünün üstünde görenleri bir anda yok edebilecek güce sahiptir" dedi. Bu sözleriyle yakında yapılacak olan darbenin haberini de vermiş oluyordu. 

1986 - Kamerun'da volkanik gölden çıkan karbondioksit ve hidrojen gazlarının karışması ve çevreye yayılması sonucu 1500 kişi öldü.

2004: Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Nuri Ok, Yargıtay Başkanı Özkaya-MİT-Alaattin Çakıcı ilişkileri konusundaki iddialarla ilgili, ”Olaylar gösteriyor ki; sayıları çok az da olsa hakim kimliği ve etiğine dikkat etmeyenler mevcuttur. Yargı mensubunun karıştığı, içinde olduğu her gizli ilişki yargıyı yıpratır, adalete güveni sarsar” dedi.

2004: AK Parti, Ceza Yasa Tasarısı'nı görüşmek için TBMM'yi 14 Eylül'de toplantıya çağırdı. Hükümet, suç olmaktan çıkarılan, “zinanın suç sayılıp sayılmamasına” ilişkin maddesi de dahil 5-6 maddenin değiştirilmesini gündeme getirdi. “Zina” konusu tartışmalara neden oldu. Türkiye`de laikçiler öteden beri kadın konusunu istismar ederek hükümetlerin ahlaksızlığa ve fuhuşa karşı küçük de olsa aldıkları tedbirleri ‘şeriat geliyor` yaygarası koparıp engellemektedirler.

2005: Aselsan, Savunma Sanayii Müsteşarlığı tarafından yürütülen Türk İnsansız Hava Aracı Programı kapsamında Israil UAV Partnership kuruluşu ile 17.4 milyon dolarlık alt yüklenici sözleşmesi imzaladı.

2010 Rize'nin merkeze bağlı Gündoğdu beldesinde sağanak yağış sonucu meydana gelen sel ve heyelan nedeniyle 12 kişi yaşamını yitirdi, 6 kişi kayboldu.