Siyonist israilin geçen hafta çıkardığı Yahudi ulus devlet yasası, ülkedeki Dürzi Arap topluluğunu kızdırarak, kuruluşundan bu yana soydaşları Filistinlilerin aksine israile tam sadakatle büyük hizmetler veren bu kesime büyük darbe indirmiş oldu.

Ülkenin kuzeyinde yoğun bir şekilde yaşamlarını sürdüren, varlığını israilin varlığına bağlayan Dürziler, yıllar boyunca “kan kardeşi” muamelesi göstererek, hiçbir hizmette kusur etmediği “devletleri” tarafından mahrum bırakılmış ve izole edilmiş bir duruma düşürüldü.

israilin kendini sadece Yahudi halkının devleti olarak gören kanunu çıkarmasıyla, aralarında orduda yüksek rütbeli askerler olarak hizmet eden şahsiyetler olmak üzere, Dürzilerin önde gelenleri bundan sonra ülkedeki statülerinin ne olacağını sorgulamaya başladı.

"İkinci sınıf vatandaş bir halk”

israilin ulus devlet kanunundan sonra emekli Dürzi General Emel Esad, Dürzi Araplara ait birçok haber sitesinde yayınlanan israil Başbakanı Netanyahu`ya hitaben yazdığı mektubuna, “Benin adım Emel Esad, israil devletinin vatandaşıyım ve Yahudi değilim, Dürzi topluluğu mensubuyum ve Isfiya beldesinde yaşıyorum.” sözleriyle başladı.

General Esad, Yahudi ulus devletini sorguladığı mektubunda, “Yahudi halkının ulus devleti söylemiyle neyi kastediyorsunuz? Eğer Yahudi değilsem bu devlet benim devletim olmuyor mu? Yani bir tarafta ev sahibi vatandaşlar var ve devlet onların, beri tarafta Yahudi olmayan ikinci sınıf bir halk var ve vatanları yok mu demek istiyorsunuz?” dedi.

Netanyahu`ya hitaben Dürzi General, “Sayın Başbakan, siz ‘israil devletinin ulusal kaderini belirleme hakkı sadece Yahudi halkına aittir` şeklindeki kanun bendini onaylarken, Yahudi halkı dışındaki israil vatandaşlarını başka bir halk olarak tanımlamayı mı hedefliyorsunuz? Vatandaşlık kayıtlarında bu halkın evlatları ne diye kaydedilecek?” ifadeleriyle ulus devlet yasasını sorguladı.

israilli General Esad, “Bu toprakların mülkiyetinin Yahudilere ait olduğunu kanunlaştırmak için bu küstahlığı nereden aldınız?” şeklindeki sert sözlerle mektubuna şöyle devam etti:

“israil ordusunda 26 yıl boyunca bir savaşçı ve bir komutan olarak savaştım. Benden önce de benden sonra da Dürzilerin gençleri ordu saflarında her savaşta ve her cephede yer aldı. Dolayısıyla çok açık bir şekilde vatanımızı ve topraklarımızı savunmak için asker olduk diyebilirim. Biz de en az diğer israil vatandaşları kadar bu ülkenin köklü evlatlarıyız. Çünkü burası yüzyıllardan beri bizim ülkemiz, bizim vatanımızdır.”

Ordunun bir parçası ama devletin değil

Dürzilerin itirazları, israil kamuoyunda büyük yankı uyandırdı. Ulus devlet yasasına öfkeyle yaklaşan Dürziler, israil ordusunda hizmet etmeyi reddeden Müslüman ve Hristiyan Arapların aksine askere gider, kendilerini israilli sayar ve devlet yanlısı olarak görürler.

Buna bağlı olarak, İsrail`in Yediot Ahronot gazetesi de işgal ordusunda görev alan Dürzi subayın Yahudi ulus devlet yasasını protesto amacıyla özel bir toplantı düzenlediğini gündeme taşıdı.

Gazete, ordudan emekli Dürzi General İmad Faris`in, “Kendimizi kabristanın dışına defnedilmemize karar verilmiş gibi hissediyoruz.” şeklindeki sözlerine yer verdi.

Dürzi General Faris, “Kendimizi hiçbir zaman eşit olarak göremedik. Bu hüzün verici bir durum. Ancak kendimizi, bir gün bize de eşitçe muamele edilir diyerek teskin ettik. İşte bu eşit muamele görememe fikri kanunen de kökleşince artık eşitlik uzak görünüyor.” dedi.

“Yahudi ulus devlet kanunu Dürzileri 7. sınıf vatandaş haline getiriyor”

İşgal parlamentosundaki Ortak Arap Listesi Bloku dışında bulunan 3 Dürzi milletvekili, Kulanu (Hepimiz) Partisi üyesi Ekrem Hassun, Yisrael Beiteniu (İsrail Evimiz) Partisi üyesi Hamed Ammar ve Siyonist Blok üyesi Salih Saad, geçen hafta pazar günü, Yahudi ulus devlet yasasını, Dürzi Avukatlar Forumu aracılığıyla Yüksek Adalet Mahkemesi'ne taşımaya karar verdiklerini açıklamıştı.

Kulanu (Hepimiz) Partisi Milletvekili Hassun, yasanın, Dürzileri ikinci değil ‘yedinci sınıf vatandaş` haline getirdiğini belirterek, "Dürziler, her ne kadar planlama, eğitim, bütçe ve diğer tüm alanlarda ayrımcılığa uğruyor olsalar da bu kanun, azınlıklar ve Yahudiler arasındaki uçurumu derinleştirmek, Yahudiler ile diğerleri arasında eşitlik sağlanması umudunu uzaklaştırmak için çıkarıldı." diye tepki göstermişti.

israildeki Dürziler

Kudüs merkezli resmi İsrail Merkez İstatistik Bürosu`nun verilerine göre çoğunluğu ülkenin kuzeyinde yaşayan Dürzi nüfusun sayısı 130 bini aşıyor. 

israil`in yaklaşık 9 milyonluk nüfusunun yüzde 1,7`sini oluşturan Dürziler, israil vatandaşı Filistinlilerin oluşturduğu 2 milyonu aşkın Arap nüfusunun da yüzde 8`ine tekabül ediyor.

Anadilleri Arapça olan Dürziler, israil Dışişleri Bakanlığı`nın internet sitesinde, “Dürzi topluluğun israil için ülkedeki azınlıklar arasında çok özel bir yeri var. Öyle ki bu topluluğun mensupları, israil siyaset, kamusal yaşam ve ordu alanlarında önemli görevlerde bulunur.” şeklinde tanımlanıyor.

Dışişleri Bakanlığı`nın tanımında, Dürzilerin israilin kuruluşundan bu yana orduda görev aldıklarına vurgu yapılarak, “1956`da Dürzi topluluğunun lideriyle yapılan anlaşmadan sonra da Dürzi erkeklerin israil ordusuna katılımını zorunlu hale getiren bir yasa çıkarıldı. İşte ordudaki Dürzi Tugayı da bu şekilde doğdu.” ifadelerine yer veriliyor.

Çok azı kendini Filistin Dürzileri olarak nitelendirirken, israil vatandaşı Filistinlilerin aksine büyük çoğunluğu aidiyetini Tarihi Filistin toprakları üzerinde kurulan israil rejimine bağlıyor.

Ayrıca İsrail`in kuzey bölgelerinde yaşayan israil Dürzileri, kendilerini önce Dürzi sonra israilli ve en son Arap olarak tanımlıyor. Suriye kimliğinden vazgeçmeyen ve israil işgali altındaki Golan Tepeleri çevresinde yaşayan yaklaşık 25 bin Suriyeli Dürzinin aksine israil Dürzileri, İsrail`e ve kimliğine tüm sadakatiyle bağlılık gösteriyor.

 Dürziler kimdir?

Kendilerini Müslüman olarak nitelendiren Dürziler, Dürziliği 11`inci yüzyılda Kahire`deki Fatımi imamların oluşturduğu felsefe ve tasavvuftan etkilenen mezhep olarak tarif ediyorlar.

Sabiilik ve Ezidilik inançlarının etkileşiminin yanı sıra tasavvufi öğretiler üzerinde bina edildiği dile getirilen Dürzilikte ibadetler, tahsis edilen özel mekanlardaki meclislerde ifa ediliyor. İbadetlerini son derece gizlilik içerisinde yerine getiren Dürzilerin, içeriğini açıklamayı reddettikleri "hikmet" dolu bir kitaba (Risaletu'l Hikme) sahip olduğu söyleniyor.

Dünyadaki nüfusları yaklaşık 2 milyon olduğu belirtilen Dürziler, israilin yanı sıra işgal altındaki Golan Tepeleri'nde, Lübnan, Ürdün ve Suriye'de de yaşıyor.

Yahudi ulus devlet yasası ne getiriyor?

İşgal meclisinde geçen hafta çok az bir oy farkıyla kabul edilen Yahudi ulus devlet yasası, iki farklı vatandaş modeli öngörüyor. Buna göre, 8 milyonu aşkın nüfuslu ülkenin yüzde 20'den fazlasını oluşturan Arapların ikinci sınıf vatandaş konumuna düşeceği belirtiliyor.

Hâlihazırda uygulamada var olduğu belirtilen ayrımcı politikaları hükme bağladığı eleştirileri yöneltilen yasayla, Arapça resmi dil olmaktan çıktı ve ülkenin tek resmi dili İbranice oldu. Bununla birlikte yasanın en çok tepki çeken diğer maddeleri arasında şu hükümler yer alıyor:

“Ülkede kendi kaderini tayin etme hakkı sadece Yahudilere aittir, israil dünyadaki tüm Yahudilerin tarihi ana vatanıdır, dünyadaki tüm Yahudilerin israile dönme hakkı vardır, Yahudilerin dini günleri resmî tatil sayılacaktır ve israil'in başkenti Kudüs'tür."

Yasada, "israil, tüm dünyadaki Yahudilerin tarihi ana vatanıdır." denilerek, Filistinlilerin bu topraklar üzerindeki tarihi varlığı ve haklarının da görmezden gelinmiş olduğu dile getiriliyor.

israil, dünyanın değişik bölgelerindeki Yahudileri israile gelip yerleşmeye teşvik ederken 1948'de vatanlarından sürdüğü Filistinlilere geri dönme hakkı tanımayı ise reddediyor.