TARİHTE BUGÜN / DOĞRUHABER / İSTANBUL / 21 TEMMUZ

M.Ö. 356: Herostratus adındaki bir genç, Dünyanın Yedi Harikası'ndan biri olan, Efes'teki Artemis Tapınağı'nı yaktı.

365: 8.0 Richter ölçeğinde olduğu tahmin edilen bir depremin tetiklediği tsunami, Mısır'ın İskenderiye kentini yerle bir etti. Kentte 5.000, çevresinde de 45,000 kişi hayatını kaybetti.

810: İmam Buhari doğdu. Muhammed el-Buhari, Hicri 13 Şevval 194, Miladi 21 Temmuz 810 tarihinde Cuma günü Buhara'da doğmuştur. Bundan dolayı da Buhari nisbetiyle anılmasına sebep olmuştur. Kur`ân-ı kerîmden sonra dünyanın en kıymetli kitabı olan Sahîh-i Buhârî adıyla meşhur olan hadis kitabını yazan büyük hadis âlimidir. On yaşından itibaren hadis âlimlerinin derslerine devam etti. On beş yaşına girmeden 70.000 hadis-i şerifi ezberledi.

Kuvvetli zekâya ve hafızaya sahip olan İmam-ı Buhari, işittiği hadis-i şerifi hemen ezberliyordu. İmâm-ı Buhârî hazretleri, ilim tahsilini bitirdikten sonra, Mısır`dan Mâverâünnehr`e kadar tanınmış ilim merkezlerinde hadis ve çeşitli ilimler okuttu. Derslerinde binlerce talebe bulunurdu. Kendisinden 70.000`den fazla talebe hadis dinlemiştir. Bunlar arasında, Tirmizî, Nesâî, Ebû Zür`a ve Ebû Bekr Bin Huzeyme, İbn-i Ebî Dâvûd, Muhammed bin Nasr-ul-Mervezî, Müslim Bin Haccâc, İbn-i Ebiddünyâ gibi büyük ve tanınmış hadis âlimleri de vardı. 600.000 hadisten seçmeler yaparak Sahih-i Buhari kitabını oluşturduğunu aldığı her hadisi kitaptaki yerine koymadan önce de boy abdesti alıp iki rekât namaz kıldığını kendisi aktarmıştır.

1718: Osmanlı Devleti ile Avusturya ve Venedik Cumhuriyeti arasında Pasarofça Antlaşması imzalandı. 1714-1717 Osmanlı-Avusturya Harbine son veren, yukarı Sırbistan, Belgrat ve Banat yaylasının Avusturya'ya; Dalmaçya, Bosna ve Arnavutluk kıyılarının Venedik'e verilmesi, Mora Yarımadası Osmanlılarda kalması gibi maddeleri içeren antlaşmadır. Antlaşma Osmanlı sultanlarından III. Ahmed zamanında, Mora-Tuna kavşağında Sırbistan`ın Pasarofça kasabasında yapıldı.

1774: Osmanlı Devleti ile Rusya arasında Küçük Kaynarca Antlaşması imzalandı, Ruslar'a Karadeniz'de seyrüsefer hakkı tanındı. Osmanlı Devleti ile Rusya arasında, 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşına son veren ve Osmanlı Devletinde önemli toprak kayıplarına yol açan antlaşmadır. Güney Dobruca`daki Küçük Kaynarca kasabasında imzalandığından bu adı almıştır. Osmanlı Devleti, arazi itibariyle fazla kayba uğramamakla beraber, Rusların Eflak ve Boğdan`a karışmaları, istedikleri yerlerde konsolosluk açabilmeleri ve Ortodoksların hamisi sıfatını takınmaları gibi maddeler sebebiyle, zayıf anlarında, devamlı olarak bu devletin saldırılarına mâruz kalmıştır. Ayrıca bu antlaşmayla Kırım'a özerklik verilmesi Rusya'nın sonradan Kırım'ı egemenliği altına alması için bir atlama taşı oluşturmuştur. Nitekim Rusya bu antlaşmanın imzalanmasından 9 yıl sonra Kırım'ı topraklarına katmıştır.

1905: Ermeni komitacılarının II. Abdulhamid`e karşı Yıldız Camii Cuma selamlığında düzenledikleri bombalı suikast başarısızlıkla sonuçlandı. Bu suikast eyleminin asıl planlayıcılarının İttihat komitecileri olduklarını söyleyen kimi tarihçiler resmi tarihin nedense ittihatçıların işlediği cürümleri gizlemeye çalıştığını beyan etmektedirler. Nitekim Sultan Abdülhamit'in suikast girişiminde kurtulması hoşuna gitmeyen İttihat ve Terakki yanlısı şair Tevfik Fikret "Bir Lâhza-i Ta'ahhur" (Bir anlık gecikme) adlı şiirinde şu mısraları yazmıştır:

Ey şanlı avcı, damını bihûde kurmadın. Attın fakat yazık ki, yazıklar ki, vurmadın. Hatalarıyla sevaplarıyla en sancılı döneminde 32 yıl Osmanlı İmparatorluğunu idare etmiş bir padişaha ermeni komitelerinin düzenlediği suikastı sözde milli şair olan, Avrupa hayranı Tevfik Fikret`in kendini yırtarcasına alkış tutması ve suikastın başarılı olmamasına tuttuğu matem aynı zamanda İttihat ve Terakki komitesinin iç yüzünü apaçık göstermeye yetecek büyüklükte ve netlikte bir delildir ve bu güruhun içinde bulunduğu ihanetin boyutlarını gözler önüne sermektedir. Tarih derinlemesine bir incelemeye tabi tutulduğunda Osmanlı İmparatorluğu`nun dağılmasının ve İslam coğrafyasının Avrupa`ya esir düşmesinin baş müsebbibinin masonlar ve Avrupa casuslarıyla işbirliği yapmış olan İttihat ve Terakki olduğu görülecektir.

1912: Cezayir direnişi başladı. 1830`da Cezayir`i işgal ederek 132 yıl boyunca sömürgeleştiren Fransa`nın yaptığı zulümlere karşı 20. Yüzyılın başlarından itibaren direniş başlamış, belirli aralıklarla ve ağır bedeller ödenerek verilen mücadele sonunda 1962`de Cezayir bağımsızlığına kavuşmuştur.

1922: İttihat ve Terakki elebaşlarından Cemal Paşa, 1. Dünya Savaşı hezimetinden sonra kaçıp sığındığı Tiflis'te Ermeniler tarafından öldürüldü.

1925: ABD Tennessee'nin Dayton kentindeki bir lise biyoloji öğretmeni John T. Scopes, evrim konusunu işlemekten suçlu bulundu ve 100 dolar para cezasına çarptırıldı.

1928: Harf İnkilabı yapıldı. Bir gecede bir milletin topyekün okuma yazma bilmez bir hale gelmesine ve tarihle bağının kopmasına sebep olan alfabe değişimi hala çok büyük bir ilerleme emaresi olarak gösterilebilmektedir. Harf inkılâbını savunanlar bu değişimin neden olduğu bir tek gelişmişlik adımını gösterebilmeli değiller mi? Uzmanlara göre Türkiye Cumhuriyeti`nin yaptığı en büyük hatalardan biri de alfabe`nin değiştirilmesi idi. Zira ilmi tüm birikim bir anda yok edilmiş ve medeniyet yürüyüşünde her şeye sıfırdan başlanmıştır.

1940: Baltık ülkeleri, Sovyetler Birliğine ilhak olundu. Litvanya, Letonya ve Estonya, Sovyetler Birliği'ne katılma kararı aldı. Komünist devrimin etkinlik alanı genişliyor ve dünya halkları komünist harekete dair pembe rüyalar görmeye başlıyordu. Ama yarım asır geçmeden tüm insanlık komünizm rüyasının kâbusa dönüşüyle irkiliverecekti.

1944: 20 Temmuz'da Adolf Hitler'e başarısız bir suikast girişiminde bulunan Claus von Stauffenberg ve işbirlikçileri Berlin'de idam edildiler.

1946: Çok partili ilk genel seçimler yapıldı. Seçim açık oy, gizli sayımla ve çoğunluk sistemi esasına göre yapıldı. Seçim görünüşte çok partiliydi ama CHP`nin açık ara kazanması için her türlü önlem alınmış ve herhangi bir sürprize mahal bırakılmamıştı. 465 milletvekilliğinden 395'ini Cumhuriyet Halk Partisi aldı. Demokrat Parti meclise 66 milletvekili sokabildi. Bunca tedbir ve taktiğe rağmen Demokrat Parti`nin meclise girebilmesine, CHP yönetimi yine de şaşırmıştı.

1948: İngiltereli müzisyen ve şarkı sözü yazarı Yusuf İslam diğer adıyla Cat Stevens doğdu. Kıbrıslı Rum bir babanın ve İsveçli bir annenin üçüncü çocuğu olan Yusuf İslam(Cat Stevens)'ın Müslüman olmadan önceki adı Steven Demetre Georgiou'dur. Genellikle müzik kariyerinin başlangıcında aldığı Cat Stevenssahne adı ile tanınmış, 1977 yılında Müslüman olmuş ve bundan iki yıl sonra da Yusuf İslam adını almıştır. İlk hit parçasını ve albümünü 18 yaşındayken yaptı. Bu albüm Cat Stevens'ın müzik dünyasına doğuşu anlamına geliyordu.

Müzik dünyasında kısa zamanda şöhret bulan Cat Stevens 1976 yılında bir kaza sonrası boğulmak üzere iken, kendisini kurtarması için Allah`a yalvarmış ve kendi deyimiyle ölümle burun buruna gelmesi onun ruh halini değiştirmişti. Kardeşi David, Kudüs'te bir camide görüp ve içimi rahatlattı diyerek aldığı Kur'an'ı Cat Stevens'a hediye etti ve Stevens`ın İslamiyet`e geçişi başlamış oldu. Değişimini ilerleyen yıllarda müzikle uğraşmayı bırakarak sürdürdü. Sahnelerden uzaklaştı, hatta müzik şirketlerinden artık albümlerinin dağıtılmamasını rica etti fakat bu talebi reddedildi. Ancak 2006 yılında oğlunun evinde eline aldığı gitar ile birlikte bu kararını 28 yıl sonra değiştirdi ve yeni albümlerle yine müzik alanına girdi. Şu an karısı ve beş çocuğuyla birlikte Londra'da yaşamaktadır.

1953: Profesörlerin siyasete katılmasını önlemek için Üniversite Kanunu'nda değişiklik yapıldı. Profesörlerin politika ile uğraşmalarını yasaklayan kanun kabul edildi.

1977: Dört gün süren Libya-Mısır savaşı başladı. Mısır'ın israil'le ateşkes yapması, SSCB ile ittifaktan çıkması, referandumla reddedilen ve Mısır, Libya, Suriye ve Sudan'ı kapsayacak olan Arap Cumhuriyetleri Federasyonu projesinden dolayı arası bozuk olan Libya, haziran sonunda organize ettiği bir protestocu topluluğu Mısır sınırına göndermiş ve 'Kahire'ye yürüyüş' başlatmıştır. Mısır ordusunun sınırda grubu durdurmasıyla Libya tarafından ateş açılmış ve çatışmalar başlamıştır. Mısır ordusu hızlıca Libya sınır kuvvetlerini imha etmiş, birkaç köyü ele geçirmiş ve doğu Libya'daki stratejik hedeflere hava ve kara saldırısında bulunmuştur. Çatışma sonunda Libya'nın zırhlı araç ve personel kaybının yanında Sovyet danışmanlardan da ölenler olmuştur. 4 günün sonunda Arap devletlerinin ara buluculuğuyla ateşkes sağlanmış, Mısır biraz daha batı blok'una kaymıştır. Mısır'a yapılan saldırı, SSCB'nin bu ülkeyi Libya üstünden cezalandırması ve bir rejim değişikliğini amaçlaması, ABD'nin politik desteğini alan Mısır'ınsa Libya üstüne yürüyüşe geçmesi şeklinde gerçekleşmiş bir proxy savaş olarak nitelenebilir. Libya'nın işgali SSCB müttefiki Arap ülkelerinin Mısır'ı ikna (tehdit?) etmesiyle önlenebilmiştir.

1977: Süleyman Demirel Başbakanlığında, İkinci Milliyetçi Cephe Hükümeti kuruldu.

1983: Dünyanın en düşük sıcaklığı ölçüldü: Vostok İstasyonu, Antarktika`da  -89.2 °C`lik hava durumu ölçümü yaptı.

1987: Cezaevleri koşullarının düzeltilmesi, tek tip elbisenin kaldırılması, işkence ve onur kırıcı işlemlerin son bulması istemiyle Malatya ve Sağmalcılar cezaevlerinde 675 tutuklu ve hükümlü açlık grevine başladılar.

1988: 12. Milli Eğitim Şurası Genel Kurulu, üniversitelerde giyim sınırlamasının kaldırılmasına karar verdi. Milli Eğitim Şurası'nda ilkokullara birinci sınıftan itibaren uygulamalı din dersi konması, üniversite öğretim üyelerinin ve öğrencilerin kılık ve kıyafetlerine karışılmaması kabul edildi. Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanı Hasan Celal Güzel kararı sonraki gün geri çevirdi.

1996: Cezaevlerinde devam eden ölüm oruçlarında ilk ölüm haberi Ümraniye Cezaevi`nden geldi. Sol bir örgüt üyesi Ayhan Uğur eylemin 63. Gününde öldü. Adalet Bakanı Mehmet Ağar'ın çıkardığı, hükümlü haklarına kısıtlamalar getiren Mayıs Genelgesi nedeniyle 20 Mayıs günü bazı sol örgütlere mensup hükümlüler açlık grevine başlamışlardı.

2000: Fransa'da Yargıtay, zinayı "bireysel özgürlük" olarak tanımladı. Türkiye de bir kaç yıl sonra hem de muhafazakar bir hükümetin eliyle zinayı bireysel özgürlük sayıp yasal teminat altına alacaktı.

2002: Başbakan Ecevit, seçimlerde AK Parti`nin birinci olması ve HADEP`in barajı aşması durumunda ülkede ``rejim sorunu`` yaşanabileceğini söyledi. Nitekim AK Parti birinci olmuş ve ülkede rejim sorunu baş göstermiştir. Yıllardır derin devlet denen ve Ergenekon ismiyle tecessüm eden yapının rejim diye dayattığı korku imparatorluğu çatırdamaya başlamış; darbe planları kurarak halkı karanlık dönemlere geri götürmek isteyen yapılar çökertilmiş ama tüm bunları görmeye Ecevit`in ömrü vefa etmemişti.

2004: Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) ile Yabancı Dil Sınavı (YDS) sonuçları açıklandı. Sınavda, 32 bin 177 aday sıfır puan aldı.

2009: Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK), meslek liseleri ve imam-hatip liseleri mezunlarına yönelik 28 Şubat darbecilerinin uyguladığı katsayı farkı zulmünü kaldırdı.