Tarihte Bugün - 29 Haziran 2018
Tarihte Bugün/DOĞRUHABER - 29 Haziran
1871—ilk sendikacılık yasası İngiltere parlamentosunda onaylandı. Daha önce iş hayatında herhangi bir düzenlemenin yapılmaması özellikle işçiler tarafından büyük tepkilere yol açmış, sosyal dengeleri sarsmış ve nitekim sosyal-siyasal infiallere sebep olmuştur. İlk sendikacılık yasası denemeleri de daha çok işveren kesimin hakları ön planda tutulduğu için işçiler açısından rahatlatıcı ve adalet sağlayıcı olmamıştır.
Oysa İslam Toplumlarında işçilerin haklarını tanzim eden ve sendikaya ihtiyaç bırakmayan kanun düzenlemeleri yüzyıllardan beri mevcut idi.
1913 –II. Balkan Savaşı başladı. Balkan Savaşları Osmanlı Devleti'nin Balkanlardaki dört devlete karşı 1912-1913'te yaptığı savaşlardır. Çatışmaların temel nedeni Bulgaristan Krallığı ile Sırbistan Krallığı'ın Balkanlarda hızlanan faaliyetleridir. I. Balkan Savaşı'na katılan devletlerin, Yunanistan, Bulgaristan, Karadağ, Arnavutluk, Sırbistan, Osmanlı İmparatorluğu ve sonradan katılan Romanya'nın aralarında yaptıkları savaşlardır. Bu savaş ile, Edirne ve Kırklareli kurtarılmıştır. Londra Konferansı, hükümleri kısmen değişmiştir.
1925— Diyarbakır İstiklal Mahkemesince 28 Haziran 1925'te idama mahkum edilen Şeyh Said ve 46 dava arkadaşı dar ağaçlarına asılmak suretiyle katledildiler. Kürtlerin yaşadığı tüm bölgelerde tekkeler, zaviyeler ve medreseler kapatıldı. Halifeliğin kaldırılması ve tamamen türkçü bir sistemin dayatılması üzerine Şeyh Said Efendi(rha) ve tüm Kürt ileri gelenleri bir durum değerlendirmesi yapmış ve karşı çıkılmaması durumunda bu vebale ve zulme ortak olunacağı anlamına geleceği kanaatine varılarak ‘bizi Osmanlı devletine bağlayan yegane bağ İslam Şeriatı ve Halife idi; şimdi bu ikisi de ortadan kaldırıldığına göre aramızdaki birliktelik hukuku tamamen sona ermiştir` diyerek kıyam etmişlerdir.
Diyarbakır`ın da kontrolünü ele almayı başaran Şeyh Said Efendi`ye bağlı güçler burayı ellerinde tutmayı başaramamış ve nihayet bu kıyama öncülük eden kadronun çoğu esir edilmişler, daha sonra İstiklal Mahkemelerinde göstermelik bir yargılamanın ardından; ta başından beri belli olan idam kararı apar topar infaz edilmiştir.
1934 - Bitlis'te Türkiye'nin en uzun yaşayan insanı, Zaro Ağa 157 veya 160 yaşındayken yaşamını yitirdi. İç organları inceleme amacıyla alındı. Otopsi yapıldı; beyni, kalbi, ciğerleri bilimsel araştırma amacıyla çıkarıldı.
Zaro Ağa, Bitlis, Mutki, Meydan köyünde doğmuş, Şerif Mirza Aşiretine bağlı, İstanbul`da yaşamış bir hamaldır. Türkiye'nin en uzun yaşayan insanı ve yabancı kaynaklara göre ise dünyanın en uzun yaşayan birkaç kişisinden biridir.
Zaro Ağa, 10 Osmanlı padişahı, 1 cumhurbaşkanı görmüş, 6 savaşa katılmış ve bazı kaynaklara göre 7 kez, bazı kaynaklara göre de 13 kez, başka bir kaynağa göre 29 kez evlenmiştir. Beşi kız olmak üzere 13 çocuğu, 29 torunu olmuştur.
Amerikan kaynaklarında geçen Amerika'da öldüğü yolundaki rivayetler muhtemelen Zaro Ağa'nın Amerika'da bir süre yaşaması ve öldükten sonra cesedinin incelenmek üzere Amerikalı bilim adamları tarafından istenilmiş ve gönderilmiş olmasına dayanır. Ayrıca öldüğünde asıl yaşının 164 olduğu yolunda da iddialar vardır.
1938 İstiklal Mahkemeleri kararıyla mahkum olanlarla 150'likler adı verilen listede bulunanlar hakkında Af Kanunu TBMM'de kabul edildi.
Yüzellilikler Türkiye Cumhuriyeti'nden Kurtuluş Savaşı sonrası sürgün edilen ve Halife taraftarı olup Mustafa Kemal`e muhalif görülen, hepsi üst düzey makamlarda yeralan şahıslara verilen isimdir.
İçişleri Bakanlığı tarafından oluşturulan ilk liste başlangıçta 600 kişiden oluşmakta idi. Ancak Lozan Antlaşması'nın bir maddesinde sürgün edilecek insanların sayısının 150'yi geçmeyeceği şeklinde öngörmesi üzerine bu liste ilk önce 300 ardından da 149 kişiye indirilmiştir. Yüzellilikler'in yurda girmelerini engelleyen kanun kaldırılsa da başta Çerkez Ethem olmak üzere pek çok muhalif ve saltanat taraftarı geri dönmemiştir. Günümüzde bile bu listenin 600 kişilik hali açıklanmamıştır.
1939: Hatay`ın Türk olan yöneticileri Hatay Cumhuriyeti'nin Anavatana bağlanmasını istediler. Olağanüstü toplanan Hatay Meclisi oybirliği ile Türkiye'ye katılma kararı aldı.
1974—Başbakan Yardımcısı Necmettin Erbakan "Çocuklara çatal tutması değil, Cenab-ı Hakk'a şükür duası öğretilecek" dedi. Başbakan Yardımcıs Erbakan`ın bu sözleri laikçi kesim tarfından günlerce eleştirildi. Onlara göre Cenab-ı Hakk`a şükreden çocukların olması laikliği tehlikeye düşürecekti.
1982 İsrail, Lübnan'ı işgal etti. Lübnan`daki iç savaşı da fırsat bilen Siyonistler, işgal altında tuttukları Beyrut`tan Filistinli gerillaları çıkarmayı başardılar.
1983: Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Genelkurmay Başkanlığı görevinden ayrıldı, yerine Org. Nurettin Ersin atandı. Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na Org. Necdet Üruğ, MGK Genel Sekreterliği'ne Org. Necip Torumtay getirildi.
1987—Başbakan Turgut Özal "Bakanlar Kurulu, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Necdet Öztorun'un genelkurmay başkanı olmasını istemiyor" dedi. Emekliliğini isteyen Orgeneral Necdet Öztorun, "Başbakan Özal ile aramda laiklik konusunda görüş farklılıkları var" dedi.
1991 Slovenya ve Hırvatistan'ın bağımsızlıklarını ilan etmeleri üzerine Yugoslavya'da iç savaş başladı. Yugoslavya'da iç savaş büyüyor ; Sırpların kontrolünde olan federal ordu Slovenya ile Hırvatistan'da bağımsızlık taleplerini bastırmaya çalışıyor.
1992 - Cezayir devlet başkanı Muhammed Budiaf suikaste uğrayarak yaşamını yitirdi. Cezayir`de yapılan seçimleri İslami parti olan FiS kazanınca Fransa desteğindeki askerler darbe yapıp sürgündeki Budiaf, Devlet Yüksek Konseyi'nin başkanlığına geçmesi için çağrıldı. 29 Haziran 1992'de Cezayir'in doğusundaki Annaba kentinde, bir kültür merkezinin açılış töreni sırasında asker üniforması giymiş silahlı kişilerin saldırısında öldürüldü.
1999 - Abdullah Öcalan, vatana ihanet suçundan idam cezasına çarptırıldı. Şanlıurfa`nın Halfeti ilçesine bağlı Ömerli köyünde doğan Öcalan, PKK'nin kurucusu ve ilk lideridir. Türk Ceza Kanunu'nun 125. maddesine göre vatana ihanet suçu gereğince ölüm cezası istenmiş; silahlı terör örgütü kurmak ve yönetmek suçuyla idama mahkûm edilmiştir. Cezası AB uyum yasaları gereğince ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çevrilmiştir. Şu anda İmralı Cezaevi'nde hapis yatmaktadır.
Marksist Leninist bir örgüt olarak kurduğu PKK`nın namluları ilk olarak Müslüman Kürt Halkı`nın dindarlarına ve dindarlığına uzanmış ve bu süreçte birçok dindar Kürt ve Kürt Alimi katledilmiştir.
Kürt Halkı`na marksizmi benimsetmede başarılı olamayan Öcalan taktik değiştirmiş ve PKK içinde Dindarlar Birliği, Din Adamları Birliği gibi oluşumlar yoluna başvurmuştur.
2000 - Endonezya'da yolcu taşıyan bir tekne 500 yolcusuyla birlikte battı. Kazadan kurtulan olmadı.
2004: Cumhurbaşkanı Sezer, DGM'lerin kaldırılmasına ilişkin yasayı onayladı. DGM`ler kaldırılıp yerine Ağır Ceza Mahkemeleri kuruldu. Bu mahkemeler de verdiği kararlarla DGM`leri aratmadı ve zaman gösterdi ki zihniyet değişmedikçe değişecek olan sadece isimler olacaktır.
2012: Şeyh Said Ve Arkadaşları Diyarbakır'da Anıldı
Şeyh Said Ve 47 Arkadaşı Şehadetlerinin 87. Yıldönümünde Anıldı.
Mustazaflar Cemiyeti Diyarbakır Şubesi, İstiklal Mahkemeleri Tarafından Şehid Edilen Şeyh Said Ve 47 Arkadaşının Kabirlerinin Ortaya Çıkarılması Ve Onlara Uygulanan Zulümleri Haykırmak Amacıyla, Diyarbakır'ın Merkez Bağlar İlçesi Batı Kent Meydanı'nda Kitlesel Bir Basın Açıklaması Yaptı.