Son zamanlarda içki müptelası olanların tarihi Kasımiye Medresesi'ni mesken tutması üzerine konuyu gündeme getiren İLKHA, 2 Ocak'ta "Tarihi medrese ayyaşların mekânı haline geldi" başlığıyla servis ettiği haberin ardından harekete geçen yetkililer hem medresenin güvenliğini hem de çevre düzenlemesi hakkında önemli çalışmalar yaptı.

Medresenin girişine güvenlik kulübesi ve kapısı oluşturulurken, polisin attığı devriyelerde sıklaştırıldı. Bunun yanında Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı da medresenin bahçesinde yeşillendirme çalışması yaptı.

Ağaçlandırma ve oturma alanlarının yeşillendirilmesi ve çiçekler ekilmesi medrese farklı bir görüntü kazandırdı.

Tarihi kent Mardin'i gezmeye gelen yerli ve yabancı turistler, 700 yıllık tarihe sahip eşsiz bir mimari yapıya sahip Kasımiye Medresesi'ne yoğun ilgi gösteriyor.

Kesintisiz 400 yıl hem dini ilimler hem de fenni ilimlerin verildiği, binlerce âlimin yetiştirildiği medresenin duvarlarında astronomi ve tıp bilimine ait simgeler de mevcut.

Yapımına Artuklu Hükümdarı Sultan İsa zamanında başlanan Kasımiye Medresesi'nin inşası, Timur dönemindeki Moğol saldırıları sebebiyle yarım kalmış ve Akkoyunlu Sultanı Kasım İbn Cihangir döneminde 1469 yılında tamamlanmıştır.

Aktif olduğu dönemde bölgenin en önemli eğitim merkezlerinden olan medresede bir türbe, bir çeşme ve 23 derslik bulunuyor. İki teras üzerine, iki katlı olarak inşa edilmiş olan medrese, cami ve türbe ile birlikte külliye şeklinde imar edilmiştir.

Rivayetlere göre; Akkoyunlu hükümdarı Cihangirin oğlu Sultan Kasım, medresede, amcası tarafından katledilmiş. Kasım Paşa'nın kız kardeşi, Kasım Paşa öldüğünde kanını ağıtlar eşliğinde bu eyvanın duvarlarına sürmüş. Aradan geçen 548 yıla rağmen kan izleri olduğu gibi duruyor.

Medresenin avlusundaki havuzda akan su tasavvufi bir betimlemeyi saklarken, suyun akışı ile doğumdan ölüme kadar insan hayatı ve sonrası simgeleniyor. Çeşmeden çıkan su doğumu, döküldüğü yer gençliği, ince uzun oluk ihtiyarlığı ve suların bir havuzda toplanması ise ölümü temsil ediyor. Daha sonra bu su kanallarla toprağa aktarılır ve bu da toprakta tekrar can bulur.

Medreseyi ziyarete gelenler en çok üzerinde kan izlerinin olduğu duvarın bulunduğu avluyu ziyaret ederek, görevlilerden bilgi alıyor. Hafta içi günlük bin ila bin 500, hafta sonları ise 2 bin ila 3 bin kişi tarihi medreseyi ziyaret ediyor.

"Yeni görünümü şehre ayrı bir hava kattı"

Mardin Valisi Mustafa Yaman, "Tarihi Kasımiye Medresesi'nin yeni görünümü şehre ayrı bir hava kattı" dedi. Tarihi Kasımiye Medresesi'ni daha cazip hale getirmek amacıyla başlattıkları çalışmaların meyve verdiğini aktaran Yaman, konuşmasına şöyle devam etti:

"Tarihi medresenin bahçesine yüzlerce çeşitli ağaçlar ektik. Aileler ve dışardan gelen misafirlerimiz için vakitlerini geçirebilecekleri oturma alanları yaptık. Binlerce mevsimsel çiçek ektik. Açan rengârenk laleler tarihi medreseye ayrı bir hava katarak kartpostallık görüntüler oluşturdu. Laleler, tarihi medreseye ve şehre ayrı bir hava kattı."

"Dini ve fenni ilimler birbiri ile imtizaç etmiş"

Kasımiye Medresesi Müdürü Hazbi Bulut ise medrese hakkında şu bilgileri verdi:  "Kasımiye Medresesi 700 yıllık bir tarihe sahiptir. Burada hem dini ilimler hem fenni ilimler icra edilmiş. Bu iki ilim birbiri ile imtizaç etmiş.  Medrese duvarlarında astronomi ve tıp bilimine ait simgeler mevcut. Artukoğulları zamanında yapımına başlanmış, Akkoyunlu Hükümdarı Cihangirin oğlu Sultan Kasım tarafından tamamlanmıştır. 400 yıl boyunca kesintisiz eğitim vermiş medresede 23 tane odamız var. Bu odaların üstünde hangi fakülte olduğunun arması var. Burada 4 tane mescidimiz var. Neden öyle derseniz; çünkü dünyanın değişik yerlerinden buraya ilim öğrenmek için insanlar geliyordu. Bu misafirler ibadetlerini daha rahat ve kendi mezheplerinde yapabilmeleri için her 4 mezhebe göre ayrı mescit tahsis edilmiş. Bu medresede her taşın anlamı vardır. Örneğin çeşmenin üstündeki taşları sayarsak 40 tanedir, Peygamber Efendimiz 40 yaşında peygamber oldu. Yan tarafındaki taşlar 63 tanedir, Peygamber Efendimiz 63 yaşında vefat etmiştir. Medresede hiçbir taş boşuna konulmamıştır."

"Gelenler huzur buluyor"

Özellikle güvenlik ve yeşillendirme çalışmalarının ardından ilginin her geçen daha da arttığına dikkat çeken Bulut, gelen misafirlerin önce bahçeyi sonra medreseyi ziyaret ettiğini söyledi.

Bulut, "Allah razı olsun, Vali Bey'in talimatlarının ardından bahçede yeşillendirme çalışması başlatıldı. Gelen misafirler, bahçeyi gördüklerinde çok mutlu oluyorlar. Fotoğraf çekerek anı ölümsüzleştiriyorlar. Her gün 50'ye yakın gelin-damat buraya gelerek fotoğraf çektiriyorlar. Burası artık halkın kullanabileceği bir alan oldu. Aileler gelip burada huzur buluyorlar." dedi.

"Medrese daha güzel güvenli ve huzurlu oldu"

Medreseye 4 kuşaktır hizmet ettiklerini söyleyen Fahri Taş, eskiye göre buranın artık daha güvenli ve huzurlu olduğunu söyledi. Taş, "Medrese şu an cennet bahçesine dönüştü, buna vesile olanlardan, yapanlardan Allah razı olsun. Mardin'de insanların ailece gidip oturacak bir yer yoktu. Burası aileler için çok güzel oldu. Aynı şekilde güvenlik, koruma, rehberlik sorunları çözüldü." dedi.

Turizmde hedef bir milyon

Medreseyi ziyaret eden vatandaşlar ise gördükleri manzaraya hayran kaldıklarını ifade ediyorlar.

Açık hava müzesi görünümünde olan Mardin'i 2017 yılında ziyaret eden turist sayısında bir önceki yıla oranla yüzde 107,9 artış sağlandığı, bu oranın ise 2018 yılında bir milyonu bulması bekleniyor.

Kentte en çok ziyaret edilen Zinciriye ve Kasımiye medreseleri, turistleri adeta kendine hayran bırakıyor. (M. Salih Keskin - İLKHA)