• DOLAR 34.447
  • EURO 36.303
  • ALTIN 2837.002
  • ...

EKONOMİ SERVİSİ

Miiliyet gazetesi tarafından Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanı Mehmet Ergün Turan`la yapılan röportajda TOKİ başkanından ev sahibi olmak isteyenlere güzel haberler var. Şimdi sizi bu röportajla baş başa bırakıyorum:

TOKİ ASGARİ ÜCRETLİNİN ULAŞABİLECEĞİ FİYATA KONUT SATIYOR

Gayrimenkul sektörü son günlerde ‘lükse sınır` konusunu konuşuyor. Türkiye`de son dönemde inşa edilen markalı konut projelerinin çoğunda lüksün fazla abartıldığı eleştirileri var. Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanı Mehmet Ergün Turan, bu eleştirilerin haklılık payı olduğunu, sektörün bu konuda kendini regüle edeceğini söylüyor. Ve Türkiye`de en büyük ihtiyacın sosyal konut cephesinde olduğunu vurguluyor. Metrekare fiyatı 3500 TL`yi geçmeyen konutlara 10-20 kat talep aldıklarını vurgulayan Turan, TOKİ olarak asgari ücretlinin ulaşabileceği fiyata konut sattıklarını vurguluyor. “Anadolu`da 285 TL taksitle ev satıyoruz. Bu yıl İstanbul`da da alt ve orta gelir grubuna 5 bine yakın konut satışa sunacağız” diyor.

KANTARIN TOPUZU

Son günlerde gayrimenkul sektörünün gündeminde ‘lükse sınır` konusu var. Sizce de son dönemde Türkiye konut piyasası ‘lüksü fazla mı abarttı`?

Bu eleştirilerin haklılık payı var mı… Var. Ama regülasyonu yapacak olan sektördür. Biz TOKİ olarak zaten yüzde 98 sosyal konut yapıyoruz. İştirak şirketimiz Emlak Konut GYO vasıtasıyla veya hasılat paylaşımı olarak yaptığımız işlerde de ihaleler açıyoruz ve sektördeki firmalar arasında bir yarış başlıyor. Ve sektördeki firmalar, proje için yüksek fiyat verdiği zaman, o fiyatı tutturmak için lüksü artırıyorlar. Aslında piyasadaki arz talep dengesini en iyi tartacak olan özel sektördür. Ama kabul edelim ki zaman zaman kantarın topuzunun kaçtığı da gözüküyor. Mesela bu segmentte 1000 alıcı varsa, piyasaya 2 bin konut arz edildiği görülüyor. Sanırım sektör bundan sonra buna göre pozisyon alacaktır.

Uygun fiyatlı projelerde ise kurayla satış yapıyorsunuz...

Mesela metrekaresi 3600 TL`den yer satıyoruz, 20 kat talep geliyor. Ama 4500-5 bin bandında böyle bir talep yok. Demek ki hazır müşteri kitlesi bu segmentte. 

METREKARESI 2500 TL

Bu sene İstanbul`da ucuz konut var mı gündeminizde?

Silivri`de 1600`e yakın konut yapımına başlıyoruz. Arazimiz hazır. Devlet arazisi de değildi. Vatandaştan rızayla satın alma yaptık. Burada 5-6 katlı yapılar inşa edeceğiz. Metrekare fiyatı ise 2000-2500 TL olacak. İnsanlar 700-800 TL taksitle ev sahibi olabilecekler. Bu projenin yapımına 2-3 ay sonra başlarız, yılın ikinci yarısında da satışı yaparız. Ayrıca Tuzla`da arazi çalışmalarımız tamamlanmak üzere. Orada da ilk etapta 1000-1500 konut yapacağız. Ve 900 TL taksitle satışa sunacağız. Bir de önümüzdeki birkaç ay içinde Kayabaşı`nda bitmek üzere olan yaklaşık 700-800 konutu satışa sunacağız. Kayabaşı artık düşük gelir grubu değil. Metrekare fiyatı 3500 -3600 TL civarında, taksitler de yaklaşık 2 bin TL olacak. Özetle 2018`de İstanbul`da alt ve orta gelir grubuna 4-5 bin konutu satışa sunuyor olacağız.

DİREKT DEĞİL; ‘DOLAYLI ZENGİNLEŞME`

Kentsel dönüşüm bir türlü beklenen ivmeyi yakalayamadı. 2018`de hızlanır mı süreç?

Hep olumsuzu görmemek lazım. Son 15 yılda bütün kamu binalarını, okullarımızı, hastanelerimizi yeniledik. Gönül ister ki her şeyi bir anda yapalım. Ancak bu gelirle alakalı. Gelirimiz de henüz 30-40 bin dolar değil. Kaldı ki milli geliri bizden çok daha yüksek olan deprem ülkeleri bile dönüşümünü tamamlamış değil. Dolayısıyla yanlış yolda değiliz ancak, kentsel dönüşümde düğmelerin tekrar iliklenmesi gerekiyor. Vatandaş 100 metrelik dairesi varsa, 150 metre daire istiyor. Bazen belediyeler bile bu işten kaynak elde etmeyi düşünüyor. Bir afet geliyorsa, bundan nasıl zenginleşiriz diye düşünemeyiz. Herkesin biraz fedakarlıkla yaklaşması gerek. Kentsel dönüşüm direkt zenginleşme değil, dolaylı zenginleşme aracıdır. Daireniz 100 metrekareden 150 metrekareye çıkmaz ama bitince fiyatı 150 binden 250 bine çıkar.

ZOR DÖNEMİ GEÇEN SENE ATLATTIK

2018`e dair beklentileriniz nasıl, gayrimenkul sektörünün çıkışa geçtiği bir yıl olur mu?

2017 zor bir yıldı. Bence asıl zor dönemi atlattık. Çünkü artık stoklar artmıyor. Regülasyon büyük ölçü de sağlandı. Bence 2018 sektör için tekrar toparlanma yılı olacak. Ne yazık ki etrafımızda türbülanslı bir süreç var. Bence sektör ikinci sıçramayı bölgesel şartlar iyileştiğinde yapacak. Biz TOKİ olarak da bu yıl 65 bin konut yapacağız. Yeni dönemde stratejimiz parça parça TOKİ konutları inşa etmek yerine, o bölgede yeni bir kasaba şehir kurmak. Karaman`ı Manisa`yı, Urfayı böyle yapıyoruz.

Türkiye`de 1 yılda üretilen konutun yüzde 8 ila 10`unu biz üretiyoruz. Piyasadaki en büyük alıcıyız.

60 İLDE 233 PROJE VAR

Siz de aktif olarak kentsel dönüşümün içindesiniz. Bu yıl için hedefler nasıl?

 Hedefimiz yaptığımız konutların yüzde 40`ını kentsel dönüşüm odaklı yapmak. 60 bin konut yapıyorsak, bunun 20-25 bini dönüşümden gelmeli. Türkiye`de kentsel dönüşümde sahadaki en büyük kuruluşuz. 60 ilde 233 projemiz var. İstanbul`da ise aralarında Esenler, Sütlüce   ve Avcılar`ın olduğu 13 ilçede dönüşüm çalışmalarımız sürüyor.

Kura çekilişimizde 70 yaşında bir amca geldi, “İlk kez evimiz oluyor, Allah size cennetin anahtarını versin” dedi.

İSTANBUL`DAN İBARET DEĞİLİZ

Anadolu`daki yatırımlar da artıyor mu?

Biz son 2 yıldır 60-65 bin konut yapıyoruz. Bunun yüzde 95`i Anadolu`da. Konut piyasası sadece İstanbul`dan ibaret değil. Bazen sadece İstanbul`da iş yapan müteahhitlerimiz, gayrimenkul sektörü sadece İstanbul`dan ibaretmiş gibi bir algı yaratıyor, bu doğru bir bakış açısı değil. Biz son 2 yılda sadece Karaman`da 2500`e yakın konut yaptık. 2017`de 51 bin konut sattık, bu yıl da yine 50 bin civarında konut satışı planlıyoruz. Bunun yüzde 95`i Anadolu`da olacak. Biz bunu çok önemsiyoruz. Çünkü bir şehirle kuracağınız en önemli aidiyet bağı evsahibi olmak. İnsanın bir evi varsa, o şehirden göç etmek istemez.

TOKİ`de 1998`ten 2003`e kadar, 19 yılda 43 bin konut üretilmiş. Son 2 yıldır ise, idare senede

65 bin konut yapıyor.

ANADOLU`DAN GÖÇE ÇÖZÜM ÜRETİYORUZ

Anadolu`da uygun fiyatla konut üreterek bir nevi büyük şehirlere göçü engelliyorsunuz yani…

Evet Anadolu`dan İstanbul`a göçü engelleyecek bir fırsat bu aslında. Türkiye`yi bir vücuda benzetirsek, obez gibi tek bir organın yani tek bir şehrin büyümesi doğru değil. Sağlıklı büyümesi lazım. Biz de bunun için Anadolu`da ciddi pozisyon almış durumdayız. Şu anda Anadolu`da insanları asgari ücretin 3`te biriyle hatta 4`te biriyle evsahibi yapıyoruz. Şu anda TOKİ`de 285 TL taksitle bile ev var. 350 TL, 400 TL, 500 TL taksitli evlerimiz var.

TOKİ son 15 yılda Türkiye`nin en önemli başarı hikayelerden biri. Yurtdışında da model alınıyor.

‘KONUT FİYATLARI DÜŞTÜ` DİYEMEM

Şu anda konut fiyatları dip seviyede demek mümkün mü?

Bana göre fiyatlarda bir düşüş olmadı. Bir defa inşaat maliyetlerinde artış var. Piyasa arz ve taleple beraber yürür. Malın fiyatını da müşteri belirler. Piyasada belli segmentlerde arz fazlalığı olabilir. Ama bu dönemde, son 1-1.5 yılda piyasa aktörleri o bölgelerde yeni arzlar çıkmadığımızdan bu projeler kendilerini regüle etmeye başladılar. Ben asıl zor kısmı geçtiğimizi düşünüyorum.

TOKİ`YE ÜRÜN SATMAK KALİTENİN REFERANSI

TOKİ`de kaliteyi artırmakla ilgili ciddi çabalarınız vardı. Hedeflediğiniz konuma geldiniz mi kalite anlamında?

Biz kendi kendimize kaliteli iş yapıyoruz diyoruz ama bunu paydaşlarımıza, seramikçilere, kapıcılara, mobilya üreticilerine sormak gerek. TOKİ piyasadaki en büyük alıcıdır. Türkiye`de üretilen toplam konutun yüzde 8-10`unu biz üretiyoruz. Geçmişte ‘TOKİ kilidi` diye bir eleşütiri vardı. Şimdi TOKİ`ye ürün satmak bir kalitenin referansıdır. Bu konuda çok ciddi mesafe aldığımız kanaatindeyiz