Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, kavun karpuz üretiminde Çin'in ardından dünya ikincisi olan Türkiye'nin, üretiminin önemli bir bölümünü israf ettiğini bildirerek, "Her yıl 4 milyon ton dolaylarında karpuz, 1,7-1,8 milyon ton civarında kavun üretiyoruz ama karpuzda yarım milyon tona yakınını, kavunda 200 bin tondan fazlasını çöpe atıyoruz." dedi.

Bayraktar, yaptığı açıklamada, ürün denge tablolarına göre, 2015-2016 üretim döneminde Türkiye'nin 3 milyon 919 bin tonu karpuz, 1 milyon 720 bin tonu kavun olmak üzere üretilen 5 milyon 639 bin ton kavun karpuz üretmesine rağmen, karpuzda 3 milyon 410 bin ton, kavunda 1,5 milyon ton olmak üzere 4 milyon 910 bin tonunu tüketebildiğini belirtti.

Üretilen karpuzun 105 bin 801 tonunun üretimde, 378 bin 790 tonunun ise kullanımda kaybedildiğini vurgulayan Bayraktar, kavunda üretimde kayıpların 46 bin 430 ton, kullanımda kayıpların ise 166 bin 619 ton olduğu bilgisini verdi.

Buna göre, üretim ve kullanımda 484 bin 591 ton karpuz, 213 bin 49 ton kavun israf edildiğini belirten Bayraktar, "Üretilen karpuzun yüzde 12,37'sini, kavunun yüzde 12,39'unu üretim ve tüketimde kaybediyoruz. Bu büyük bir israftır" dedi.

Bayraktar, 2002 yılında karpuzda 4,2, kavunda 2,2 milyon ton düzeyinde olan üretim miktarının, son yıllarda çok fazla değişmediğini, karpuzda 3,7 milyon ton ile 4 milyon ton arasında, kavunda 1,6-1,75 milyon ton arasında seyrettiğini bildirdi. Buna karşın, nüfus artışı nedeniyle kişi başına tüketim miktarında bir azalma olduğuna dikkati çeken Bayraktar, kişi başına tüketim miktarının, 2002-2003 döneminden bu yana karpuzda 53,3 kilogramdan 43,3 kilograma, kavunda 27,5 kilogramdan 19 kilograma gerilediğini belirtti.

Adana hem karpuz hem kavun üretiminde ilk sırada

İller arasında karpuz üretiminde ilk sırayı 797 bin tonla Adana'nın aldığını, bu ili 458 bin tonla Antalya, 202 bin tonla İzmir, 168 bin tonla Diyarbakır, 142 bin tonla Bursa, 140 bin tonla Mersin, 139 bin tonla Samsun, 137 bin tonla Şanlıurfa, 131 bin tonla Ankara, 107 bin tonla Manisa, 106 bin tonla Mardin, 103 bin tonla Muğla'nın izlediğini vurgulayan Bayraktar, kavunda da Adana'nın 199 bin ton üretimle ilk sırayı aldığını, bu ili 178 bin tonla Ankara'nın, 148 bin tonla Konya'nın, 108 bin tonla Manisa'nın, 101 bin tonla Antalya'nın takip ettiği bildirdi.

"İsrafı önleyip, ürünümüzü en iyi şekilde değerlendirelim"

Bu yıl, karpuz üretimin yüzde 3,3 artışla 4 milyon 60 bin tona çıkmasının, bu karşın kavun üretimin yüzde 1,2 azalmayla 1 milyon 832 bin tona gerilemesinin beklendiği bilgisini veren Bayraktar, "Aynı şekilde israfa devam edersek, bu, 2017 yılında da 502 bin ton karpuzu, 227 bin ton kavunu çöpe atacağız demektir. Bu kadar zengin bir ülke değiliz. Tarım alanlarımızın 920 bin dekar karpuz, 787 bin dekarını kavun üretmek için ayırıyoruz. Binbir emekle üretim yapıyoruz. Emeğimizi ziyan etmeyelim. İsrafı önleyip, ürünümüzü en iyi şekilde değerlendirelim." dedi.

"Üreticimiz, karpuzunu 15-18 kuruştan satıyor"

Kavun karpuz üreticisinin başta pazarlama olmak üzere, maliyetlerin yüksekliği, fiyat istikrarsızlığı gibi çözüm bekleyen sorunları bulunduğunu vurgulayan Bayraktar, şu bilgileri verdi:

"Arz talep dengesizliğinden canı en fazla yanan kesim, kavun karpuz üreticilerimizdir. İlkbaharda kilogramı 3 liraya yakın bir fiyatla tüketiciye satılan ithal karpuzun ardından Haziran ayında yerli üretim devreye girince fiyatlar hızla geriliyor. Üreticimiz, karpuzunu 15-18 kuruştan satıyor. Bu fiyatla maliyetini karşılaması mümkün değildir. Bu yıl karpuz üretiminin üçte birini karşılayan Adana ve Antalya'da aşırı sıcak ve şiddetli poyraz nedeniyle binlerce dönüm alanda hasadı gelmiş karpuz tarlada sarardı, üreticinin elinde kaldı. Karpuzdaki güneş yanıkları kalite ve verimde kayıplara neden oldu. Çiftçimizin mağduriyet yaşamaması için, başta karpuz olmak üzere sebze ve meyvelerde aşırı sıcakların da tarım sigortası kapsamına alınması gerekir." (İLKHA)