Maliye Bakanlığı Mart ayından itibaren halk arasında kira vergisi olarak da bilinen gayrimenkul sermaye iradı vergisinde yeni bir sisteme geçiyor. Bakanlık Önceden Hazırlanmış Kira Beyanname Sistemi çerçevesinde, 1 milyon 200 bin mükellefe dün uyarı mektubu göndermeye başladı.

 

İlk etapta 4 ve üzeri dairesi olanlara gönderilirken daha sonradan 2 dairesi olanlara kadar indirilmesi kararı alınan uygulamada, vatandaşa gönderilen mektupların içerisinde “Şu adreslerde daireniz var. Bunlardan kira geliri elde ettiğinizi biliyoruz. Beyanda bulunursanız,,ceza ödemezsiniz” içerikli yazı bulunuyor.

 

1 Mart’tan itibaren kendisine mektup ulaşmış 1.2 milyon ev sahibi 25 Mart’ta kadar, vergi dairesine gitmeden internetin olduğu her yerden ``www.gib.gov.tr`` adlı internet adresine girip, Önceden Hazırlanmış Kira Beyanname Sistemine ulaşarak burada kendisi adına, MERNİS, banka, PTT, sigorta şirketleri ve tapu müdürlüklerinden alınan bilgiler doğrultusunda oluşturulmuş beyannameyi görebilecek. Beyanname ayrıca vergi dairesine gidilerek elden veya beyanname düzenleme programı kullanılarak da verilebilecek.

 

Kendisi adına oluşturulmuş olan beyannameyi onaylamayanlar veya kira gelirinde bulunmayanlar için ise çok ağır cezalar uygulanacak. Maliye Bakanlığı kira beyanında bulunmayanların tespit edilmesi halinde 5 yıl geriye dönük faizi ile birlikte vergi cezası kesecek.

 

Sisteme girişin iki yolu olacak. İnternet Vergi Dairesi şifresi kullanılarak ya da kişiye özel hazırlanmış güvenlik soruları cevaplanarak sisteme girilebilecek. Şifresi bulunmayan mükellefler ise herhangi bir vergi dairesine kimlikle başvurarak ücretsiz şifre alabilecek. İnternete erişim imkanı bulamayanlar ve sistemi kullanamayanlar da beyan döneminde bazı alışveriş merkezlerinde kurulacak yardım masaları aracılığıyla bu sistemden yararlanılabilecek.

 

Bakanlık, Önceden Hazırlanmış Kira Beyanname Sistemi ile vatandaşların kira beyannamesi verirken işini kolaylaştırmanın yanı sıra beyanname vermenin maliyetini en aza indirmek, elektronik ortamda beyannameleri alabilme ve verginin tabana yayılmasını amaçlıyor.

 

1 Mart’tan itibaren hayata geçirilecek olan ve kira beyannamesi veren vatandaşların yükümlülüklerini yerine getirmelerini oldukça kolaylaştırılan sistem ev sahiplerinin akıllarında soru işaretlerine de neden oldu.

 

Gayrimenkul Uzmanı Hatice Kolçak, yeni oluşturulan sistem karşısında nasıl davranmaları gerektiğini ve hangi hakları olduğunu bilmeyen ev sahiplerinin akıllarına takılan soruları Haber 7 okuyucuları için 7 başlık altında topladı…

Arazi, bina, haklar, motorlu taşıtlar ve Gelir Vergisi Kanunu’nun 70. maddesinde detaylı bir şekilde sayılan mal ve hakların kiraya verilmesinden elde edilen gelirler Gayri Menkul Sermaye iradı (Kira Geliri) olarak adlandırılmaktadır. Kanunda yazılı geliri olanlar her yıl Mart ayında bir önceki yılda toplam elde ettikleri gelirlerini beyan etmek zorundadırlar

 

Bu nasıl bir mektup önce içeriğine bakalım..Bahsi geçen mektup aslında vatandaş adına doldurulmuş hazırlanmış ‘Önceden Hazırlanmış Kira Beyanname’ si dir. Her yıl mart ayında elektronik ortamda ya da bağlı olduğu Vergi Dairesine giderek kira geliri beyanını veren vatandaş bu yıl gitmeyecek. Maliye Bakanlığı onun adına hesaplarına baktı ve ödemesi gereken vergiyi çıkararak ikametgahına yolladı. Bunu yapmak zor olmadı. Nitekim tapu Müdürlükleri, bankalar ve sigorta şirketlerindeki bilgilere ulaşmak kolay..

 

Amaç vergi kaçağını en aza indirmek ve vergiyi tabana yaymak.Burada asıl sorun bugüne kadar kira gelirlerini hiç beyan etmeyenler yada eksik edenler. Aslında Bakan Şimşek geçen haftalarda ‘ biz tespit edersek sonuç ağır olur ‘ diye uyarmıştı. Buna istinaden ev sahiplerine önceki aylarda mektup yollanmıştı.

Unutmamalı ki vatandaşın beyanı esas alınacaktır. Mektubu alanların telaşlanmasına gerek yok. Mektup nihai olmadığından itiraz hakları var. Mektubun içeriği onların gelir beyanlarına uymuyorsa gerekli düzeltmeleri kendileri yapabilecekler. Önceden Hazırlanmış Kira Beyanname Sistemi’ ne internet üzerinden her yerden ulaşmak mümkün. İnternetin olduğu her yerden 7/24 elektronik beyanname verebilecekler ve düzeltme yapabilecekler. 1-25 Mart tarihleri arasında internet üzerinden verilecek beyannamelerin ödemelerini banka yada vergi dairelerine yapabilirler. İhtiyaçları olacak internet şifrelerini internet üzerinden adım adım kendileri oluşturabilecek.

Mükellef beyanı esas olduğundan itiraz edebilirler. Hatalı yapılan hesaplama için internet üzerinden düzeltmelerini yapabilecekler.

Halen uygulamada olan sisteme göre; Konut geliri olupta beyan etmemiş olanlar yada eksik beyan verenler tespit edildiğinde 2.800.-tl olan indirim istisnasından yararlanamazlar. Aynı zamanda 2 kat birinci derece usulsüzlük cezası uygulanır ve takdir komisyonu konutun bulunduğu bölgenin emsal kirasına bakarak bir hesaplama yapar.

Bahsi geçen mektup ’Önceden Hazırlanmış Kira Beyanı Sistemi’ n de tabii ki asıl sorun hiç beyan vermemiş olanlar..Bugüne kadar kira geliri olupta bunu hiç beyan etmeyenlere yada eksik beyan verenlere geriye dönük 5 yıla kadar vergi çıkarılabilecek ve cezası ile tahsil edilecektir.

Ali beyin Ataşehir bölgesinde bir yada birkaç dairesi olsun. Ali bey elde ettiği kira gelirleri ile ilgili gelirini hiç beyan etmemiş…Sistem Ataşehir bölgesinde Ali beyin konutunun özelliklerinde emsal konut kiralarına bakar ve emsal konut kirası ne ise geriye dönük o rakam kadar kira geliri elde ettiğini varsayarak bir hesaplama yapar. Verginin doğduğu yıllara göre de günümüze kadar olan süre için faiz hesaplar. Emsal Kira değeri uygulamada genel olarak emlak değerinin % 5’ i olarak hesaplanır.

Geliri sadece Gayrimenkul Sermaye İradı ise, 2011 yılında elde ettiği konut kira gelirleri 2.800.-TL ye kadar olanlar beyan vermek zorunda değiller. İşyeri kira geliri olanlar ise 2011 takvim yılında elde edilen işyeri kira geliri ne olursa olsun beyan etmek zorundalar ancak gelirlerinin brüt tutarının 23.000.-TL kadar kısmını istisnadan yararlanarak indirebilirler.

Kira gelirleri bu istisnaları aşanlar 2011 yılında elde ettikleri kira gelirlerinden bu rakamları düştükten sonra beyan verebileceklerdir.

Yurtiçinde yerleşmiş olmayan kişiler, 6 aydan fazla yurt dışında yaşayanlar tutarı ne olursa olsun, üzerinden kesinti yapılmış olan işyeri için beyan vermek zorunda değiller. Ancak konut kira gelirleri istisna tutarını yani 2.800.-tl yi aşıyorsa kira geliri beyanı vermek zorundalar.

Başka bir sorun da burada yaşanacak. Çünkü mal sahiplerinin bir kısmı sahip oldukları konutu akrabasına emsal kira bedeli altında düşük kira ile kiralayabiliyor. Ya da konut boş kalmasın bakılsın diye kira almayabiliyor. Mal sahipleri konutlarını çocuklarına, anne, baba ve kardeşlerine tahsis etmiş olabilir ( her bir yakınına en fazla bir konut tahsis edilmesi şartı ile). Bu durumda emsal kira bedeli uygulaması yapılmaz