M. ERKAN YAVUZ

El Bab'ın tamamen kontrol altına alınması ardından Türkiye'nin Münbiç'e operasyon sinyali vermesi PKK/PYD, ABD ve Esad tarafında tepkiyle karşılanmıştı. Türkiye ve ABD arasında süren Rakka operasyonu görüşmelerinde Türkiye'nin masaya koyduğu PYD ve Münbiç şartı ABD tarafından sıcak karşılanmamış ve ABD, Türkiye'nin PYD'ye dokunmadan Münbiç'i es geçerek Rakka'ya yönelmesini istemişti. Türkiye kabul etmeyip operasyon sinyali verince de ABD, Münbiç'tePYD'yi koruma çalışmalarına başlamıştı. Konu ile ilgili gazetemize konuşan SETA (Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı) Ortadoğu Uzmanı Can Acun, Rusya`nınTürkiye`nin daha fazla ilerlememesi ve de muhaliflerin daha geniş alana yayılmaması için böyle bir uygulamaya gittiğini ifade etti. SETA Dış Politika Uzmanı Veysel Kurt ise Türkiye`nin hem Rusya hem de ABD ile Münbiç üzerinden çatışmaya girmemesi gerektiğini ve burada duygusal olarak değil, sahadaki reel gerçekleri göz önünde bulundurarak hareket etmesi gerektiğine dikkat çekti. 

 

TÜRKİYE “YPG ÇEKİLMEZSE VURURUZ” DEMİŞTİ

Türkiye`nin Münbiç rahatsızlığı sürerken gelen sert açıklamalar sonrası ABD ve Rusya`yı harekete geçirdi. Daha önce kendi askerlerini Münbiç'e göndererek Türkiye'nin olası bir operasyonunu engellemeye çalışan ABD şimdi de Rusya ile yeni bir adım attı. Olası operasyon için en büyük risk Türkiye ve ABD askerlerinin karşı karşıya gelmesi gösterilirken Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun verdiği 'YPG çekilmezse vururuz, taviz yok' mesajı sonrası çok kritik bir gelişme daha yaşandı.

 

MÜNBİÇ ESAD`A DEVREDİLDİ

Rusya Genelkurmay Başkanlığı Ana Harekat Daire Başkanı Rudskoy, Münbiç'in, önceki gün itibariyle Suriye ordusuna devredileceğini bildirdi. Rudskoy, Bakanlıkta düzenlenen bilgilendirme toplantısında, Rusya Savunma Bakanlığı yetkililerinin katılımıyla gerçekleştirilen görüşmelerde, PYD/PKK'nın, Münbiç ve çevresinden çekilmeyi, buranın Esad güçlerine devredilmesini kabul ettiğini söyledi. Rus komutan, 3 Mart'tan itibaren Şam yönetiminin Münbiç ve çevresinde devlet faaliyetlerini yürütmeye başlayacağını ifade etti.

 

ABD'DEN MÜNBİÇ AÇIKLAMASI

Münbiç'in PYD tarafından Esad rejimine devredildiği açıklaması ardından bir açıklama da ABD'den geldi. ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Rusya ve Suriye rejimine bağlı zırhlı araçların insani yardım konvoylarına eşlik ederek Münbiç`e girdiğinden haberdar olduğunu açıkladı.Konuyla ilgili günlük basın toplantısında soruları yanıtlayan Pentagon sözcüsü Albay JeffDavis, "Rejim ve Rusya tarafından sponsorluk edilen insani yardım konvoylarının Münbiç'e girdiğini ve yanlarında zırhlı araçların olduğunu fark ettik, izliyoruz ve farkındayız. Bu, bizim parçası olduğumuz bir şey değil ve diyeceğim şey şu ki sahadaki tüm tarafların DEAŞ ile savaşmaya odaklanmasını istemeye devam ediyoruz.” dedi.

 

AÇIKLAMA BİRÇOK SORU İŞARETİNİ DE BERABERİNDE GETİRDİ

ABD, Fırat Kalkanı harekâtının başından beri Türkiye'nin bölgede operasyon düzenlemesini ve ilerlemesini istemiyordu. Fırat Kalkanı operasyonuna çoğu zaman Koalisyon güçleri çerçevesinde bile destek vermeyen ABD, ÖSO ile beraber TSK'nın PYD'nin elinde bulunan Münbiç'e operasyon düzenleyerek kontrolü sağlamasına karşı çıkıyordu. Türkiye'nin Münbiçoperasyonu için verdiği operasyon mesajları sonrası PYD'nin bölgeyi Esad'e bırakmak istemesi kafalarda soru işaretleri uyandırdı. Çünkü verilen bu karar Türkiye'nin Münbiç operasyonunu zora sokacak. ABD, olası bir operasyonu engellemek için bölgeyi PYD'den temizlenmiş gibi göstermek için Esad'a bırakabilir. Özellikle ABD askeri kanadı Rakka operasyonunu PYD ile yapmak istiyor. PYD'nin ABD'ye 'Türkiye Münbiç'e operasyon düzenlerse Rakka'dan güçlerimizi çekeriz' açıklaması sonrası ABD, Rakka'dakiPYD'lilerin bölgede kalması için böyle bir yola mı başvurdu, sorusu soruluyor. 

 

RUSYA VE ABD ARASINDA YENİ BİR ANLAŞMA MI?

Ateşkesin olduğu bölgede PYD'yiterör örgütü olarak görmeyen iki ülke yani Rusya ve ABD, operasyonsuz bir çözüm için yeni bir işbirliğine giderek Münbiç operasyonunu bu şekilde engellemeye çalışmış olabilir mi? ABD'nin PYD'ye karşı tutumu net bir şekilde biliniyor. Yakın zaman içinde ise Rusya'nın başkenti Moskova'da, PKK'nın Suriye uzantısı PYD'nin kontrolündeki bölgeleri temsil ettiği bir ofis açıldı. Ayrıca geçtiğimiz ay Rusya Dışişleri Bakanlığı Dördüncü Avrupa Dairesi Başkanı Aleksander Botsan, Rusya`da PKK ve Suriye`deki YPG örgütleriniterörist olarak tanımadıklarını açıklamıştı.

 

‘PYD-RUSYA-ABD İTTİFAKI…`

Yaşananları PYD-Rusya-ABD ittifakı olarak okumanın mümkün olduğunu ifade eden SETA Ortadoğu Uzmanı Can Acun, “ABD zaten PYD/YPG ile kurduğu angajman itibariyle, Türkiye`nin El Bab`ı ele geçirmesinden sonra Münbiç`e ilerlemesini istemiyordu. ABD bunun PYD ile ilişkisine zarar vereceğini, Rakka`ya olası bir operasyonu da engelleyeceğini düşünüyordu. Bunu engellemenin çabası içerisindeydi. Ama Türkiye`nin kararlılığı ABD`nin elini güçsüzleştirdi. Bu sırada ise Esad rejimi Rusya ile anlaşarak PYD ile birlikte yeni bir hamle yaptı. Burada özellikle Türkiye`nin Fırat Kalkanı Harekatıyla adım adım ilerlemesinden Rusya ve rejimin de aslında rahatsız olduğunu biliyoruz. Nihayetinde Rusya, Türkiye ile Suriye konusunda belli bir alanda mutabakata vardı. Ama bu Rusya`nın genel anlamda rejimi desteklediğini ve Suriye`ye yönelik farklı bir vizyona sahip olduğunu da bize göstermiyor. Suriye`de rejimin arkasındaki en büyük güç; şu anda hala Rusya. Fırat Kalkanının beklenenden daha fazla başarı göstermesi, geniş bir alanda muhaliflere etkinlik kazandırması Rusya`yı da rahatsız etmişti. Rusya`nın böyle bir hamle yaparak Türkiye`nin alanını daraltmaya yönelik bir çaba içerisinde olduğunu görüyoruz.” ifadelerini kullandı. 

 

MÜNBİÇ PYD`DEN TAMAMEN TEMİZLENMELİ

Türkiye`nin tutumu hakkında da konuşan Acun, “Türkiye bu alanda kararlı olmalı. Bu anlamda kendi ulusal güvenliğine yönelik hamleler yapmalı. Nihayetinde Suriye denkleminde tüm ülkeler ikircikli bir politika izliyorlar, ikili oyunlar içerisindeler. Türkiye Rusya ile ilişkilerini devam ettirmeli ama kendi ulusal güvenliği için gerekli adımları atmalı ve Münbiç`e ilerleyerek orayı PKK unsurlarından tamamen temizlemeli diye düşünüyorum.” dedi.

 

‘TÜRKİYE RUSYA VE ABD İLE MÜNBİÇ ÜZERİNDEN ÇATIŞMAYA GİRMEMELİ`

SETA Dış Politika Uzmanı Veysel Kurt ise, “Türkiye`nin Münbiç ısrarı PKK`nın Suriye`deki uzantısı YPG`den olan rahatsızlığından kaynaklanıyordu. Tabi buradan YPG çıkarıldıktan sonra Türkiye burayı kontrol etmek istiyordu. Dolayısıyla şu anda YPG ile Türkiye`nin arasına giren rejim güçleri, ya YPG`yi oradan çıkaracak veya Türkiye`nin Münbiç ile ilgili argümanları geçerli olacak. Bu noktada Türkiye hem Rusya ile hem de ABD ile Münbiç üzerinden çatışmaya girmemeli. Burada duygusal olarak değil, sahadaki reel gerçekleri göz önünde bulundurarak hareket edilmelidir. Türkiye, Fırat Kalkanı Harekatı`nın temel amaçları ne ise o amaçlara uygun bir hareket tarzı belirleyerek yola devam etmesinin daha doğru olacağını düşünüyorum.” şeklinde konuştu.