Abuzer Atasoy / DOĞRUHABER

Afganistan`da 40 yıldır süren işgalleri, savaşı, kukla Afganistan yönetimini, Afgan halkının sorunlarını, Taliban`ı, ülkedeki ıslah hareketlerini, el değmemiş yer altı kaynaklarını ‘Asya`nın kalbi` diye tabir edilen İslam coğrafyasının sahipsiz çocuğu Afganistan`ı; Türkiye`de bir medresede müderrislik yapan Afganistanlı Abdülbaki Dörmen ve Afganistanlı Fahrettin Akbaş ile konuştuk.

Afganistan`a ‘Asya`nın kalbi` denildiğini ifade eden Dörmen, “Afgan halkı kimsenin yardımını beklemiyor. Kimsenin minnetini almaz. Ticaret devam ediyor. 40 yıldır süren bir savaş bu. Sovyetler zamanında Orta Asya`ya Özbekistan`a, Türkmenistan`a Rusya hükmediyordu. Afganistan başını eğmeyince savaş ilan ettiler ama bir şey yapamadılar, Mağlubiyete uğradılar. Çok büyük bir kudretteydiler ama Sovyetler yıkılıp gitti. Bundan dolayı insanlar diyor: acaba Afganistan`da ne var. Afganistan`ın insanları güçlüdür, gururludur. Afganistan`ın toprakları da çok değerlidir. Yeraltında el değmemiş madenleri var. Gaz, petrol, altın, doğalgaz var. Kimse şimdiye kadar Afganistan`da istikrarlı kalamamış.” dedi.

“TALİBAN HALKI BIKTIRDI”

Afgan halkının hükümetten memnun olmadığını ifade eden Dörmen, “Afganistan hükümetini Amerika getirmiştir ve onlar yönetiyor. Amerika kimi desteklerse o geliyor. Amerikan işgalinden önce bir ara partiler birbirleriyle savaştı. Sonra Taliban geldi. Taliban ilk zamanlar halka iyi davrandı. Müslümanlar hoşnut oldular. En azından İslam ahkâmı vardı. Sonra Taliban kavmi taassub içerisine girmeye başladı. Taliban birçok yeri aldıktan sonra ‘Afganistan Peştunlarındır` dediler. Her konuda halkı sıktılar. Bazı yerlerde bir vakit namazını defalarca kıldırdıkları oluyordu. Bizim arkadaşlar anlattılar: ‘Biz geldik namaz kıldık, biri geldi ‘sen namaz kılmadın, git camiye namaz kıl!` dedi. ‘Yani zorla namaz kıldırdıkları oldu. Abdest almadan zorla namaz kılmaya mecbur ettiler. Yani bizim abdestimiz yok ama korkudan dolayı bir şey demedik namazı kıldık`.” şeklinde konuştu.

“AMERİKA TALİBAN`I BAHANE EDİP, AFGANİSTAN`I İŞGAL ETTİ”

Amerika`nın, Taliban bahanesiyle Afganistan`ı işgal ettiğini belirten Afganistanlı Fahrettin Akbaş ise şöyle konuştu: “Taliban grup olarak Pakistan`da başladı. Sonra Afganistan`a geldiler. Bunların içinde Afganlar, Araplar, Özbekler ve her gruptan insanlar vardı. Böyle bir hareket kurulmuştu. Önceleri çok iyiydi. Sonradan karıştı. Yabancılar bunları yönlendirdi. Yanlış eylemler yaptırdılar. Milleti bıktırdılar. Ondan sonra Amerika Taliban`ı bahane edip, Afganistan`ı işgal etti. ‘Biz Afganistan`a yardım edeceğiz` dedi. Aslında onların ahlakı yalancılıktır. Amerikalılar Afganistan`a bu bahane ile girdiler. ‘Biz Afgan halkını Taliban`dan kurtaracağız` dediler. Önceden Mücahitler vardı. Bunlar Taliban`dan önce Ruslara karşı savaştılar. Bunlardan biri Hikmetyar, şu anda Taliban`ın bir grubudur, beraber hareket ediyorlar. Diğerleri ise çözüldüler. Amerika`nın kurduğu hükümette bazıları yer aldı. Seyyaf gibi, Rabbani gibi. Mücahitleri de silahlı güçleri de yok oldu.”

“BİR ÇOK KÜÇÜK GRUPLAR VAR”

Afganistan`da Cemiyet-i Islah ve Tebliğ Cemaati dışında halkın iyiliğini düşünen bir yapının olmadığını belirten Dörmen, “Var olan cemaatlerin birçoğu kendi istekleri ve fikrinde ben nasıl kazansam diyor. En azından hükümet içerisinde bir şeyler ya da ne kazanacaklarını düşünüyorlar. Küçük küçük cemaatler var. Afganistan`ın ıslahı için çalışan iki cemaati söyleyebilirim: Birisi Cemaat-i Tebliğ, bunların siyasetle işleri yok. Sadece dini anlatıyorlar, nefsi terbiyeyi anlatıyorlar. Diğeri Cemiyet-i Islah. Ama bunların da Afganistan`ın her yerinde çalışmaları yok. Yeni başlamışlar, televizyonları var. Gazeteleri de var. Programlar yapıyorlar. En azından biliyoruz ki Afganistan`ın içine İslam`ı getirmeye çalışıyorlar.” ifadelerini kullandı.

“HÜKÜMET KASASINI DOLDURMA PEŞİNDE”

Afgan Hükümetinin sadece kendi menfaat ve kasalarını doldurma peşinde olduğunu ifade eden Dörmen, “Afganistan`ın ilerlemesi için bir fikirleri bile yok. Yaptıkları şeylere bakıyoruz hep kendileri için. Taliban`ın sahip olduğu çok az şehir var. Alıyor, savaşıyor, çekiliyor. Çok şeyler yapabilir. Etkisi büyük ama sahip olduğu yer az. Çünkü aldığı yerlerde duramıyor. Birkaç gün önce Kabil`in büyük bir mahkemesine bombalı saldırı yaptı. 40 kişiye yakın adam öldürdü. Devlet bile korkuyor. Hükümet başkanları, valiler, başbakanın bile Taliban`la anlaşması var. Şunları yap biz karışmayacağız. Sen de bize karışma gibi.” diyerek Afganistan`ın içinde yaşananlara dair önemli bilgiler paylaştı. 

“AFGANİSTAN`A SİSTEMATİK BİR İNŞA HAREKETİ LAZIM”

Afganistan`ın ıslahı ve istikrarı için ‘iki önemli şey var` diyen Dörmen, son olarak şunları kaydetti: “Birincisi 30-40 senedir Afganistan`ın istikrarı bozuldu. Emniyet gitti. Bunun bir-iki senede düzelmesi mümkün değil. Afganistan`a sistematik bir hareket lazım. Afganistan`ın gençlerini en iyi şekilde yetiştirmek için. O zaman düzelmeye başlar inşallah. İkincisi de Kur`an-ı Kerim ve Hadis-i Şerif`lerin Afgan halkı tarafından en iyi şekilde öğrenilmesi. Hocaların kendi düşündüklerini değil, Kur`an ve Hadis`in ne dediğini öğretmeleri. Her yerde, her şeyde Kur`an ne diyor? Hadis ne diyor? O önemli. O zaman Afganistan düzelir.”