M. Erkan Yavuz- Emrah Deniz-M. Hüseyin Temel / Doğruhaber

Son yıllarda bölge için art arda projeler açıklanıyor, desteklemeler yapılıyor. Ama yapılan teşvikler ve açıklanan paketlerin sahada pek görülmeyişi tartışma konusu oldu. Esnaf ve işadamları, yaşanan gelişmelerden kaygılı. Teşviklerde büyük payın bankalara ve büyük şirketlere gittiğinden yakınan işadamları, teşviklerin sahada görülmemesinden yakınıyor.

‘ESNAF BÜYÜK ORANDA İSTİFADE EDEMEDİ`

Teşvik paketinden esnafın büyük çoğunluğunun istifade edemediğini, bu durumun da esnafı zor durumda bıraktığını dile getiren Batmanlı işadamlarından Ahmet Aslangiray, “Başbakanın açıkladığı paket uygulansa esnaf için çok iyi olurdu. Ama maalesef bu paketten esnafın büyük bir çoğunluğu istifade etmedi, ettirilmedi. Açıklanan paket üreticilerin, KOBİ`lerin faydalanacağı güzel bir paketti. Özellikle devlet bankaları bu kredileri esnafa vermiyor. Bankalar ve finans sektörleri halktan teminat isteyerek krediyi vermiyorlar. Esnaftan teminat istiyorlar. Zaten esnafta bu anlamda teminat olsaydı bankalara başvurmazdı. Hatta bazı bankalar esnafın mevcut limitlerini dondurmuş durumdadır. Bununla da yetinmeyen bankalar KOBİ`lerin teminat mektuplarına da el koyuyor. KOBİ`lere adeta kan kusturuyor bankalar. Bu teşvik paketlerinden esnaf büyük oranda verim alamadı. Alanlar da yine belli sayıdaki çok az firmadır. Yani yüz firmadan on tanesi ancak diyebilirim Batman için. Bir an önce bu adaletsizliğin giderilmesi ve esnafların rahatlatılması için adil bir dağıtım sistemine ihtiyaç vardır. Burada çukur siyasetinden dolayı mağdur olan esnaf, bu teşvik paketinden yararlanamayınca bir defa daha mağdur oldu.” şeklinde konuştu.

‘SİYASETEN ÇEVRESİ GÜÇLÜ OLANLAR FAYDALANIYOR`

Teşvik paketine başvuruda bulunduğu halde faydalanamadığını dile getiren İşadamı İdris Karagülle de, “Bu paketten sadece siyaseten çevresi güçlü olanlar faydalandı. Yani bize göre doğru bir iş ve girişim değildir. Bir iş yapıldıysa herkese verilsin. Seçilerek verilmesi doğrusu bizi de üzdü bu noktada. Biz de nihayetinde herkese eşit davranacaklar diye düşünüyorduk; ama umduğumuz gibi olmadı. Çevremizdeki esnaf insanlardan da bu konuda yardım alanı görmedik. Buradan sadece elit bir tabaka yararlanıyor, halk bundan faydalanamıyor.” Şeklinde konuştu.

‘HÜKÜMETİN SÖYLEDİĞİ BAZI ŞEYLER SADECE VARSAYIMDA KALDI`

İşadamı Şaban Tangut ise, “Geçenlerde bir kanun çıkmıştı KOSGEB`den, herkesin yararlanabileceği söylendi. 3500 müracaat vardı. Ancak sadece 120 kişi alabildi. Daha önce de esnafı canlandıracağız, kalkındıracağız dediler. Ama biz esnaflar olarak bir şey alamadık. Hükümetin söylediği bazı şeyler sadece varsayımda kaldı. Söylüyorlar ama fiiliyatta bir şey yok. Bugün herhangi bir ihale veya yardımda AK Parti ve taraftarları faydalanıyor. Halk bundan faydalanamıyor. Evet, belli oranda AK Parti tabana doğru bunun yapılması gerektiğini söylüyorsa da bu bir gerçektir ki buradan Milletvekili yakınları, İl Başkanı ve çevresindekiler faydalanıyor” şeklinde konuştu.

YATIRIM YAPILMASI İÇİN CAZİP ORTAM OLUŞTURULMALIDIR

Başbakan Binali Yıldırım`ın, 23 il için destek paketini içeren "Cazibe Merkezleri Programı"na ilişkin açıklamasını değerlendiren sanayiciler, Cazibe Merkezlerinin 23 ilden daha az olması gerektiğini, yapılan teşviklerin ise sahada görülmediğini dile getirdiler. Başbakan Binali Yıldırım`ın açıklamalarını değerlendiren HAKSİAD Başkanı Ramazan Azboy ve DOGÜNSİFED Başkanı Şah İsmail Bedirhanoğlu, bölgede yatırımların yoğunlaşmasının önemine ve gerekliliğine vurgu yaptılar. Hak Sanayiciler Derneği (HAKSİAD) Başkanı Ramazan Azboy, hükümetin açıkladığı 23 il için destek paketini içeren Cazibe Merkezlerinden bölgedeki illerin 5 ana merkez olarak tercih edilmesini olumlu olarak gördüklerini söyledi. Azboy, “Cazibe Merkezleri Programı hayata geçirilirken önemli olan insanların yatırım yapabilmesi, cazip ortamların oluşturulması gerekmektedir. Cazibe Merkezlerinin içerisinde bazı illerin olması, o illerde sıkıntıların olmaması nedeniyle, yatırımların o tarafa kayacağı endişesini taşımaktayız. Elazığ, Malatya ve Erzurum`un bir cazibe merkezi olması tabi onlar için çok önemlidir. Ancak bu, mesela Diyarbakır için dezavantaj sağlayacaktır. Çünkü bazı noktalarda farklılıklar olacaktır.” dedi. Yapılan teşviklerin sahada görülmediğine dikkat çeken Azboy, "Özellikle bu yatırımların dört ana başlık altında toplanması ve toplamındaki kriterler bizim için önem arz ediyor. Yatırımı desteklerken arsa tahsisi olması veya 20 bin metre kareye devletin destek sunması, faizsiz krediler buradaki ciddi yatırımcıların önünü açacaktır fakat bu teşvikleri sahada göremiyoruz. Bürokratik engellere takılmadan işlerin hızlı bir şekilde yapılmasını önemsiyoruz.” ifadelerini kullandı.

‘BÖLGE AĞIR BİR EKONOMİK SORUNLA KARŞI KARŞIYA`

Doğu Güneydoğu Sanayici ve İşadamları Derneği Federasyonu (DOGÜNSİFED) Başkanı Şah İsmail Bedirhanoğlu ise bölgede yaşanan olayların ekonomide büyük tahribat oluşturduğunu ifade etti. Son bir yıldır bölgede ciddi bir çatışma süreci yaşandığını hatırlatan Bedirhanoğlu, “7 Haziran sonrası başlayan çatışma ve akabinde hendek ve barikatlar, operasyonlar, sokağa çıkma yasakları zaten sıkıntılı olan bölge ekonomisinde büyük tahribatlar meydana getirdi. Bölge ekonomisi ağır bir tabloyla karşı karşıya kaldı.  Bu ağır ekonominin hafifleşmesi noktasında Başbakan ve Bakanlarla birkaç kez görüşüp taleplerimizi sunma fırsatı bulduk." dedi.

‘İNSANLARIN MAĞDURİYETLERİ BİLİNENLERİN ÖTESİNDE`

Bedirhanoğlu, değerlendirmesinin devamında, Cazibe Merkezlerinin oluşturulmasının iki temel nedeninin yatırımları çekmek ve bölgenin işsizlik rakamlarını kabul edilebilir bir seviyeye çekmek olduğunu belirtti. Özellikle olayların yaşandığı bölgelerde ekonominin yerle bir olduğuna vurgu yapan Bedirhanoğlu, “İnsanların mağduriyetleri bilinenlerin ötesinde, bu açıdan alan bakımından ve iller bakımından daraltılsaydı başarı şansı çok daha yüksek olurdu.  Bu kadar Cazibe Merkezinin olmasını bir handikap olarak görüyorum. Onun dışında bölgedeki yatırımları teşvik edici, cazip hale getirme noktasında arsa tahsisi yapılıyor, yatırım binasının inşaatını devlet üstleniyor, makine ve teçhizatta kredinin faizinin tamamını karşılıyor. Bunlar önemli destek ve önümüzdeki dönemlerde bölge ekonomisine ivme kazandıracağını düşünüyorum.” ifadelerini kullandı.

112 BİN 400 İSTİHDAM ÖNGÖRÜLÜYOR

Başbakan Binali Yıldırım, geçtiğimiz günlerde, Cazibe Merkezleri Programı Başlangıç Lansmanı'nda Doğu ve Güneydoğu illeri için verilecek teşvikler ve yatırımlar hakkında konuşarak, "23 il için müracaat sayısı 1200, toplam yatırım tutarı 19 milyar 600 milyon. Ön görülen istihdam 112 bin 400. Şu ana kadar ön talep toplama gelen teklifler bu düzeyde. Bunların üretim imalatla ilgili olanlar 13 milyar, diğer kısmı hizmet sektörüyle ilgili talepler. 24 Ocak itibariyle program başlıyor. Bugünkü toplantının amacı, artık uygulamanın başladığını ilan etmektir. Terörün yoğun bir şekilde milletimizin canını sıktığı bölgelerin geciken yatırımlarını başlatmak ve doğudan batıya göçü azaltmak birinci hedefimizdir. İkinci hedef ise bölgedeki kalkınma ile açığı ortadan kaldırmaktır. Türkiye'nin Doğu ve Güneydoğusu için yeni bir teşvik projesi başlatıyoruz." diye açıklamalarda bulunmuştu.