Ne oldu da ilişkiler iyiye gidiyor?
Mavi Marmara saldırısının ardından bozulan Türkiye-israil ilişkileri altı yıl aranın ardından, büyükelçilerin de karşılıklı olarak atanmasıyla normalleşti. Enerji alanındaki anlaşmalar yetmezmiş gibi önümüzdeki dönemlerde savunma ve askeri alanlarda da işbirliğine gidileceği söyleniyor. İsraille ilişkilerin düzeltilmesine kamuoyundan yoğun tepkiler gösterilmesine rağmen ne oluyor da ilişkiler daha da iyiye gidiyor` yorumlarını beraberinde getirdi.
Mehmet Tahir Özsoy / DOĞRUHABER
Altı yıl aranın ardından israille ilişkiler, Haziran ayında imzalanan mutabakat metniyle normalleşme sürecine girmişti. Kasım ayında iki ülkenin büyükelçileri karşılıklı olarak atandı. Böylece ilişkilerin, Mavi Marmara saldırısından önceki dönemde bırakılan yerden devamı için, kamuoyu tarafından yoğun tepki toplayan en kritik adım da atılmış oldu. Türkiye ve işgalci israil arasında işbirliği yapılacak konuların başında enerji, güvenlik ve ticaret alanları geliyor.
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, konuştuğu özel bir televizyon kanalında ilişkilerin normalleşmesi sonrası Türkiye'den israile ilk ziyaretin de 7-8 Şubat'ta yapılacağını açıkladı. Ankara`da bir grup gazetecinin sorularını yanıtlayan üst düzey bir Dışişleri yetkilisinin verdiği bilgiye göre, iki ülkenin Büyükelçi`lerinin karşılıklı göreve başlamasının ardından hız kazanan çalışmalar yaklaşık bir ay içerisinde sonuçlanacak ve Dışişleri Bakanlığı Müsteşarları seviyesinde siyasi istişareler başlayacak. Siyasi istişarelerin başlamasının ardından bir takvim belirlenecek ve Dışişleri Bakanı ile ekonomi ve ticaret konularıyla ilgili bakan düzeyinde karşılıklı ziyaretler başlayacak.
BORU HATTI PROJESİ
İlişkilerin asgari seviyede olduğu altı yıllık süre boyunca iki ülkenin ilişkilerinde ortaya çıkan yeni bir parametre var: Doğalgaz. İsrail Enerji Bakanı Steinitz, şu ana dek israil karasularında 900 milyar metreküp doğalgaz bulduklarını, 2,200 milyar metreküp doğalgaza da ulaşma ihtimalleri olduğunu açıklamıştı. Steinitz, "Büyük miktarlarda doğalgazdan bahsediyoruz. Bu, israil'in tüketebileceğinin çok üzerinde. Bölgeye ya da Avrupa'ya farklı boru hatları üzerinden doğalgaz ihraç etmek bu nedenle büyük önem taşıyor" demişti. (Son 10 yılda bulunan en büyük doğalgaz yatağı olan Akdeniz'deki Leviathan doğalgaz yatakları 2019 sonunda üretime başlayacak)
Ekim ayında İstanbul'a gelen İsrail Enerji Bakanı Yuval Steinitz, 2010'dan bu yana Türkiye'yi bakan seviyesinde ziyaret eden ilk isim olmuş ve Enerji Bakanı Berat Albayrak'la ikili görüşmeler gerçekleştirmişti. İki bakanın enerji alanında işbirliğini derinleştirecekleri mesajları vermesi ve israilden Türkiye'ye uzanacak bir doğalgaz boru hattının inşası seçeneğini ele almaları iki ülke ilişkileri açısından bir dönüm noktası olarak nitelendirilmişti.
Steinitz, son olarak 21 Kasım`da Tel Aviv`de düzenlenen Enerji ve İş Kongresi`nde, Leviathan ve çevresindeki daha küçük ölçekli sahaların geliştirileceğini, buradaki doğalgazın Türkiye üzerinden Avrupa pazarına çıkacağını söylemişti: “Türkiye ile aramızda yaklaşık 500 kilometrelik bir boru hattının uzanması ve üç yıl içinde aktif hale gelebilmesi için görüşmelerimiz sürüyor. Leviathan`da üç yıl içinde üretime başladığımız zaman, Türkiye`ye ihracat da başlayacak.
Türkiye-israil ilişkileri hakkında gazetecilere bilgi veren Dışişleri Bakanlığından bir yetkili, iki ülke ilişkilerinin normalleştiğini ve bunun bir süreç olarak devam ettiğini belirtti. Yetkili, geçmiş dönemlerde işbirliği yapılan savunma ve askeri alanlarının da gelecek dönemde mutlaka gündeme geleceğini vurguladı.
MAVİ MARMARA DAVASI DÜŞÜRÜLDÜ
İki ülke arasındaki ilişkiler, Mayıs 2010'da israil askerlerinin Gazze'ye yardım taşıyan Mavi Marmara gemisine yaptıkları baskının ardından diplomatik ilişkiler asgari düzeye inmiş, askeri işbirliği ise askıya alınmıştı. İsraille yapılan anlaşma ile beraber, Mavi Marmara'da aralarında dönemin İsrail Genelkurmay Başkanı Rau Aluf Gabiel Ashknazi'nin de yer aldığı 4 sanığın yargılandığı dava düşürüldü. Sanıklar hakkındaki yakalama kararı kaldırıldı.