Tarihte Bugün - 16 Aralık
TARİHTE BUGÜN - 16 ARALIK
1631 - Vezüv yanardağı faaliyete geçti: yaklaşık 4.000 kişi öldü. Vezüv yanardağı İtalya`da, Napoli'nin doğusunda bulunan, 1280 m yüksekliğindeki aktif yanardağdır. Avrupa ana karasındaki son yüz yılı içinde aktivite gösteren tek yanardağdır. Diğer iki benzer yanardağ olan Etna ve Stromboli adalarda yer almaktadır. Vezüv'ün MS 79 yılındaki püskürmesiyle Pompei, Herkülanyum ve Stabia kentleri haritadan silinmiştir. Vezüv yanardağı aynı zamanda Spartaküs'ün başlattığı isyana ilk ev sahipliği yapan yerdir. Spartaküs MÖ 73'te kendisiyle birlikte Capua'daki gladyatör okulundan kaçan 77 arkadaşıyla Vezüv Yanardağı'na sığınmıştır.
1727 - Osmanlı`da ilk matbaa faaliyete geçti…Türkiye'de ilk kitap Vankulu Lugati basıldı.
1773 - Amerikan kolonistleri çay vergilerini protesto etmek için Boston limanındaki üç İngiliz gemisine girip 300 den fazla çay sandığını denize döktüler. Bu eylem Boston Çay Partisi olarak anılmaktadır.
1920 - Çin'in kuzeybatısındaki Ganzu eyaletinde 8,6 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Tüm eyaleti etkileyen ve birçok yerleşim yerini harabeye çeviren depremde en az 200 bin kişi hayatını kaybetti.
1925 - Cemiyet-i Akvam(Milletler Cemiyeti), daha önce saptanan ve Musul`un İngilizler`e terkedildiği "Brüksel hattını" Türk-Irak sürekli sınırı olarak kabul etti. Bu karara göre, Musul ve Irak Kürdistanı İngiliz egemenliğindeki Irak'a verildi.
1969: Boğaz Köprüsü 303 milyon liraya ihale edildi. Projeye göre kuleler arası mesafe 1074 metre, su seviyesinden yüksekliği 64 metre, kulelerin boyları 165 metre olacak. Asya ve Avrupa kıtasını karayoluyla birleştirecek olan köprü, doğu ve batı arasındaki ulaşım ve ticaret açısından da önemli bir rol üstlenmekteydi.
1974 – Türkiye`de televizyon haberlerinde gösterilen Kuzey Amerika haritasının Sovyetler Birliği komünist lideri Lenin'e benzediği ihbar edilince savcılık soruşturma başlattı.
1985: SHP Adana Milletvekili Cüneyt Canver, karakollarda işkenceden 113 kişinin öldüğünü iddia ederek TBMM'ye bir liste ve işkence aleti verdi. Bu iddia ve delil dahi işkence ile ilgili bir soruşturma açılmasına yaramazken sistematik bir şekilde tüm merkezlerde yapılan işkence 2000`li yıllara kadar devam etti.
1991 - Kazakistan, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nden ayrılarak bağımsızlığını ilan etti. Kazakistan, resmî adıyla Kazakistan Cumhuriyeti, Orta Asya ve Doğu Avrupa`daki bağımsız devlettir. Kazakistan, (Azerbaycan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Kırgızistan, Özbekistan, Türkiye, ve Türkmenistan ile birlikte) günümüzdeki yedi bağımsız Türk devletinden biri olup Türk Konseyi ve TÜRKSOY'un üyesidir. 2.727.300 km2 yüz ölçümü ile (Batı Avrupa'nın yüz ölçümü kadar) dünyanın en büyük dokuzuncu ülkesidir. Müslüman ülkelerin ve Türk devletlerinin yüz ölçümü bakımından en büyüğü, doğal kaynaklar bakımından da en zenginidir. Kazakistan Türk tarihinin önemli devletlerinden olan Saka, Hun, Göktürk, Kıpçak, Karahanlı, Altın Ordu gibi devletlerin merkez üssü, Kıpçak, Oğuz, Karluk gibi Türk boylarının beşiği olmuştur.
Komşuları olarak kuzeyde Rusya, güneyde Türkmenistan, Özbekistan ve Kırgızistan, doğuda Çin Halk Cumhuriyeti bulunur. Ülkenin ayrıca Hazar Denizi ve Aral Gölü'ne kıyısı vardır. Bağımsızlığın kazanılmasına doğru 1989 yılında 16.464.464 kişi olan ülke nüfusu, 1999 yılına gelindiğinde Slav ve Almanların ülkeden göç etmeleriyle 14.900.000'e kadar düşmüştür. 2010'da bu sayı 16.500.000'e yükselmiştir. Ülke bugün nüfus bakımından dünyanın 60. büyük ülkesi olmakla birlikte, kilometrekare başına 5,5 insan ile 210.'dur.
1992 - Sigara üretiminde devlet tekeli tarihe karıştı; Başbakan Süleyman Demirel, özel sektöre ait sigara fabrikasını açtı.
1998 - Amerika, Irak'a "Çöl Tilkisi" harekatını başlattı. 1998 Aralık ayı Irak'ın bombalanması (kod adı Çöl Tilkisi Harekatı) ABD ve İngiltere tarafından Iraktaki bazı hedeflerin dört gün boyunca ağır bombardımanıdır. Harekatın nedeninin Irak'ın Birleşmiş Milletler'in ülkede yaptığı kitle imha silahlarını kontrolünü engellemesi olduğu ileri sürüldü.
2002 - NATO ile AB arasında, "NATO-AB Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası Ortak Bildirisi" ile stratejik işbirliği anlaşmasına varıldı. Uzlaşma, AB`nin, Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası (AGSP) çerçevesinde oluşturacağı askeri birimlerin, NATO`nun lojistik, stratejik ve istihbarat alanlarındaki yeteneklerini kullanabilmesine olanak tanıyor. Avrupa Birliği askeri bir ittifak değilken bu anlaşmayla işbirliğinin askeri alana da kaymasının yolu açılmış oluyor.
2005: Yazar Orhan Pamuk'un, İsviçre'de yayınlanan bir dergide yer alan röportajdaki sözleri nedeniyle “Türklüğü alenen aşağılamak” iddiasıyla 3 yıla kadar hapis cezası istemiyle Şişli 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nde yargılanmasına başlandı. Pamuk'a adliyeye gelişinde bir grup tepki gösterirken, duruşma sırasında da taraflar arasında tartışmalar yaşandı. Mahkeme, Pamuk hakkında açılan dava dosyasının Adalet Bakanlığı'na gönderilmesi nedeniyle davada durdurma kararı verdi. Pamuk, adliyeden ayrılırken bindiği araç bir grup tarafından yumruklandı. Orhan Pamuk`un İsrail ve ABD lobileri tarafından kullanıldığı yönünde ciddi iddialarda bulunanlar da oldu.