TARİHTE BUGÜN / İSTANBUL / DOĞRUHABER / 9 KASIM

1877 : Erzurum'a dayanan Rus ordusuna karşı, Topdağı Savaşı kazanılarak, tabyalara Osmanlı bayrağı çekildi. Son zamanlarda Osmanlı`ya karşı Rusya`nın ilerleyişi durduruldu.

1918 : Almanya'da Cumhuriyet ilan edildi. 28 Haziran 1914'te, Saraybosna'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu prensi Arşidük Franz Ferdinand'a suikast düzenlenmesi I. Dünya Savaşı'nı başlattı. Almanya'nın aralarında bulunduğu İttifak Devletleri, İtilaf Devletleri'ne karşı 4 yıl süren savaşlar sonucunda başarısız oldu. Almanya'da kasım 1918'de ihtilal yaşandı ve imparator II. Wilhelm, tahttan feragat etmek zorunda kaldı. 11 Kasım'da ateşkes ilan edildi. 28 Haziran 1919'da Versailles Barış Antlaşması imzalandı. Fakat anlaşma şartları Almanya'yı küçük düşürücü bulundu, bu durum ülkede milliyetçiliği arttırdı ve halk yavaş yavaş Nazizm akımı etrafında birleşmeye başladı.

Başarılı geçen Kasım 1918 ihtilalinin ardından cumhuriyet ilan edildi. Devlet başkanı Friedrich Ebert tarafından 11 Ağustos 1919'da kuruluşu ilan edilen devlet, adını milli meclisin yeni anayasayı oluşturmak için toplandığı Weimar kentinden alır. Daha önce Rosa Luxemburg ve Karl Liebknecht 1918 yılında Alman Komünist Partisi'ni kurmuşlardı. Bunun dışında Alman İşçi Partisi ise Ocak 1919'da kuruldu. Parti daha sonra adını Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'ne dönüştürecekti.

1936 : Montrö Boğazlar Sözleşmesi resmen yürürlüğe girdi. Montrö Boğazlar Sözleşmesi, Türkiye boğazlarından (Çanakkale ve İstanbul) geçiş rejimini ve boğazlar bölgesinin güvenliği işlerini düzenleyen sözleşmedir. 1923'te Lozan Antlaşması ile birlikte imzalanan ve boğazların kontrolünü dış güçlerin eline bırakan Boğazlar Sözleşmesinin yerine geçmiştir.

1937: Japonya Şanghay'a girdi. İkinci Çin-Japon Savaşı veya Büyük Doğu Asya Savaşı olarak adlandırılan savaş, ilk başta Japonya`nın, üstünlüğü ile sürmüş olsa da daha sonra ABD savaşa dahil olmuş ve 1946`da Japonya büyük bir hezimetle mağlup olmuştu.
 
1977: Başbakan Süleyman Demirel eleştirileri yanıtladı. "70 sente muhtaç olduğumuz devirde hacılarımıza 70 milyon dolar bulduk" dedi.

1988 : Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) Milletvekili Fikri Sağlar,1980 darbesinin ardından 149 kişinin güvenlik güçlerinin işkencesi sonucu öldüğünü açıkladı. Bu, gözaltında ölenlerin resmi rakamıydı. Oysa gözaltında kaybolanlar, faili meçhul bir şekilde ortadan kaldırılanlar ve cezaevlerinde öldürülenlerle beraber bu sayı binleri bulmaktaydı.

1989 : Kenan Evren'in 12 Eylül darbesi marifetiyle eline geçirdiği cumhurbaşkanlığı sona erdi, Turgut Özal cumhurbaşkanı seçildi.

1989 : Berlin Duvarı yıkıldı. Doğu Alman Hükümeti 9 Kasım 1989`da aldığı bir kararla Berlin Duvarının kaldırıldığını ilan etti. Kararın açıklanmasının hemen arkasından her iki taraftan yüz binlerce insan duvarın yanında toplandı. Daha sonra hükümetin geçiş engellerini kaldırması ile her iki taraftan gelen insanlar duvarın üzerinde buluştular. Böylece batı dünyasında ‘`utanç duvarı`` olarak adlandırılan Berlin duvarı tarih oldu. 13 Ağustos 1961'de inşa edilen duvar'ın yıkılmasıyla Soğuk Savaş dönemi sona erdi.

1991 : Türkiye, Azerbaycan'ın bağımsızlığını tanıyan ilk ülke oldu. Sovyetler Birliği`nin dağılmasıyla bağımsızlığını ilan eden Azerbaycan, Sovyetler`i oluşturan 15 cumhuriyetten biri idi.

1993 : Hırvat topçu bataryaları Bosna'nın Mostar kentindeki Osmanlı Mostar köprüsü'nü tahrip etti. Köprü 16. yüzyılda yapılmıştı. Köprü daha sonra Türkiye tarafından aslına uygun olarak yeniden inşa edildi.

1994 : Urfa Tüneli'ne törenle su verildi. Tünel, Fırat'ın suyunu Harran'a kavuşturacak. GAP kapsamında yapılan Atatürk barajının tamamlanmasıyla çevre havzalara suyun verilmesi tarım faaliyetlerini olumlu yönde etkileyip hızlandırdı; yöre insanının yaşam standartlarında iyileşme gözlendi.

2004 : Pamukova'daki hızlı tren kazasıyla ilgili rapor açıklandı. Bağımsız Bilim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Sıddık Yarman, kazaya karışan katarın bölgede saatte 80 kilometre olan hız limitine uymadığının belirlendiği bildirildi.

2005 : Şemdinli'de patlayan bir bombanın ardından Türkiye`nin gündemi çalkalandı. Şemdinli'de eski PKK'lı Seferi Yılmaz'a ait bir kitabevi bombalanmış, patlamada Mehmet Zahir Korkmaz adlı bir kişi hayatını kaybetmişti. Bombayı attığı öne sürülen bir kişinin sığındığı otomobil toplanan kalabalık tarafından durdurulmuş ve içindeki PKK itirafçısı Veysel Ateş ile astsubaylar Ali Kaya ve Özcan İldeniz tartaklanarak linç edilmek istenmiştir. Polis, kalabalığa müdahale ederek bu şahısları kurtarıp gözaltına almış, yapılan mahkeme sonucu şahıslar suçlu bulunup müebbet hapse mahkum edilmişse de yapılan itirazlar sonucu bir üst mahkeme tarafından serbest bırakılmıştır. Türkiye`nin fotoğrafını ortaya koyan bu skandal olay ile ilgili siyasetten genelkurmaya, medyadan güvenlik birimlerine her kesimden müdahale gelmiş ve olay, günümüze kadar tartışma değerini korumuştur.

2011 : Van'da 5.6 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi, binaların çoğu ya yıkıldı ya da kullanılamaz hale geldi.  Saat 21.23`de meydana gelen ve 5,6 büyüklüğündeki depremdir. Depremin merkez üssü, Van'a 16 km uzaklıktaki Edremit ilçesidir. Depremin etkisiyle 2'si otel olmak üzere 25 bina yıkıldı. 23 Ekim'de meydana gelen deprem nedeniyle Van'da olan arama kurtarma ekiplerinin bir kısmı, binaların yıkıldığı bölgeye sevk edilirken; daha önce kendi bölgelerine dönmüş arama kurtarma ekipleri de tekrar bölgeye gelerek arama kurtarma çalışmalarını yürütmeye başlamışlardır.

12 Kasım günü Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı'ndan yapılan açıklamada; 25 binanın yıkıldığı, 40 kişinin öldüğü ve 30 kişinin enkazlardan sağ kurtarıldığı bilgisi verilmiştir.

Van'da yaşayan binlerce insan bu depremden sonra bölgeyi terk etmiştir, kalanlar ise soğuk kış aylarında yazlık çadırlarda kışı geçirmeye çalışmaktadır. Ölüm oranının fazla olmadığı depremde binaların büyük oranda hasar görmüş olması halkın şehri terk etmesine yol açmış, ve aylarca Van, hayalet bir şehir görüntüsüne bürünmüştü. Van depreminin yaraları henüz tam olarak sarılmamakla beraber hükümet, Van kent yerleşiminin yerini değiştirme kararı alıp bu yönde çalışmalar yürütmektedir.