Âlimler ve Medreseler Birliği (İttihad'ul Ulema) tarafından Türkiye, İran, Irak ve Suriye Kürdistan'ındaki âlimlerin katılımıyla Diyarbakır'da gerçekleşen 2`nci Kürdistan Âlimleri Buluşması sona erdi.

2 gün 4 oturum şeklinde gerçekleşen buluşmanın ardından sonuç bildirgesi okundu. Sonuç bildirgesini Kürtçe olarak Mola Abdussamed Yalçın, Türkçe olarak Suat Yaşasın, Arapça olarak ise Molla Remzi Uçar okudu.

Buluşmanın birinci âlimler buluşmasının devamı be kararlarının ikinci adımı mahiyetinde olduğuna vurgu yapılan sonuç bildirgesinde, ikinci buluşmada, “ümmet ve ulema” ile “Kürt meselesi ve çözüm önerileri” olmak üzere iki ana başlığın ele alındığı belirtildi.

Sonuç bildirgesinde şu ifadeler yer aldı:

2`nci Kürdistan Âlimleri Buluşmasının sonuç bildirgesi

Bismillahirrahmanirrahim

Hamd âlemlerin Rabbine, salat ve selam da Resulünün üzerine olsun

“Kürdistan ulemasının ümmet boyutunda ve Kürt/Kürdistan meselesinde görevi, sorumluluğu ve yapabileceklerini tartışırken Kürt meselesinin de ümmet boyutundan bağımsız bir şekilde ele alınmaması gerektiği ortaya konulmuştur. İki gün devam eden 2. Kürdistan Âlimler Buluşmasına katkı sunan katılımcıların tebliğlerinden şu tespitler ortaya çıkmıştır:

1–Kürdistan Âlimler Buluşması; Başta Kürdistan ve İslam coğrafyası olmak üzere, tüm insanlığın huzur ve selameti için imkânları dâhilinde gerekli gayreti ortaya koymada kararlı bir duruş sergilemektedir.

2–Bu oluşum; âlimlerin birbirleriyle tanışmasına, kaynaşmasına ve nihai hedefte yardımlaşmasına vesile olmalıdır. Bu maksada yönelik gerekli adımlar geciktirilmeden atılmalıdır.

3–Bu buluşma ile bir fikir alışverişi şeklinde varlığını sürdürmekten ziyade, aynı amaç ve hedeflerde ortak fikre sahip olanların bir buluşma organına dönüşmesi hedeflenmektedir.

4–Bu irade; tüm Kürtlerin sorun ve problemlerini çözmede fikir beyan eden ve gerekli icraatı ortaya koymaya çalışan bir organizasyon şeklini almalıdır.

5–Bu organizasyon; Kürdistan`ın üç önemli problemi fakirlik, cehalet ve ihtilafın giderilmesi için somut reçeteler ortaya koymalıdır.

6–Kürdistan Âlimler Buluşması; Kürdistan coğrafyasının İslam ümmetinin bir parçası olduğu bilinciyle kendi toplumunun ıslahı için gerekli çalışmaların yapılmasına öncü olmalıdır.

7–Âlimlerin bu buluşması; İslam kardeşliğinin tesisi için başta Kürdistan coğrafyası olmak üzere İslam coğrafyasının tamamında gerekli girişimlerde bulunmalıdır.

8–Bu irade; Kürdistan ve İslam coğrafyasının sürüklendiği, dinsizlik, kavmiyetçilik, mezhepçilik, tekfircilik ve tüm aşırı uçlara karşı vasat İslami düşünce ve pratiği esas alan tedbirler ortaya koymalıdır.

9–Bu oluşum; öncellikle Kürdistan`da yaşanan hukuksuzluklara müdahil olmalı ve her mazlumun sesi ve soluğu olmalıdır. Bununla birlikte imkânları nispetinde İslam coğrafyasının mazlumiyetine de çözüm bulmak için çaba göstermelidir.

10–Bu beraberlik; hem Kürdistan ve hem de bütün İslam coğrafyasında yaşanan mezalime karşı çözümlerini şiddetten uzak söylem ve eylemlerle ortaya koymalıdır.

11–Kürdistan Âlimler Buluşması; toplumsal ifsada karşı dindar bir nesil yetiştirmek için gerekli çözümleri ortaya koymalı, bu amaçla yoğun bir çalışma başlatmalıdır.

12–Âlimlerin bu gayreti; emperyalistlerin kadının ifsadı üzerinden toplumu fesada sürüklemesine karşı; Müslüman kadın profilini ortaya koyarak kadının ıslahına çalışmalıdır.

13–Kürdistan Âlimler Buluşması; Kürdistan ve İslam coğrafyasında bulunan âlim ve İslami cemaatlerle yoğun bir diyalog kurup kaynaşmalarını sağlamalıdır.

14–Bu irade; Kürdistan medreselerinin ıslahı, ortak müfredat oluşturulması ve geliştirilmesi için medreseler arası bir ilişki ve diyalogun lüzumunu vurgulamakta, bu konuda ivedilikle gerekli adımların atılması gerektiğine inanmaktadır.

15–Kürdistan Âlimler Buluşması; daha somut adımların atılması için kısa, orta ve uzun vadede yapılacaklarla ilgili tüm katılımcılardan en kısa sürede çözüm üretmelerini talep etmektedir.

16–Bu organizasyonun her yıl Ekim ayında mutat olarak yapılması kararı alınmıştır. Bu organizasyona katkı sunan tüm katılımcılarımızın destekleri devam etmelidir.

17- Bu buluşmanın kalıcı bir organizasyona dönüşmesi ve alınan kararların takibi için katılımcılardan bir komisyonun kurulması uygun görülmüştür.

Bu itibarla siz değerli katılımcıların katılımıyla zenginleşen ve istifade edilecek sunumların yapıldığı bu programın; İslam`a, Müslümanlara ve tüm insanlığa kalıcı faydaların sağlamasına vesile olmasını dilerken hepinizi katkılarınızdan dolayı hürmetle selamlıyoruz. Allah`a emanet olunuz.”

Encamnameya hevdîtına alimên Kurdistanê ya 2 yemîn

Bîsmîllahîrrahmanîrrehîm

Hemd ji Rebbê aleman re be û selat û selam jî li ser Resûlê Wî be.

Hevdîtina 2 yemîn a Alimên Kurdistanê ya ku îsal di tarîxên 22-23ê maha dehemin de ji teref Yekîtiya Medrese û Aliman ve hatiye organîzekirin li Diyarbekirê hat tertîpkirin. Em di serî de ji Yekîtiya Medrese û Aliman re teşekur dikin ku di tertîpkirina vê bernamê de keda wan heye û bi giştî jî ji temsîlkar û nûnerên Camiayên Îslamî û ustadên bi qedr û qiymet ên  ku ji Kurdistana Tirkiyê, Iraqê, Sûriyê û ji Kurdistana Îranê beşdarî bernameyê bûne re teşekur dikin û Xweda ji we tevan razî be.

Ev Hevdîtina 2yemîn a Alimên Kurdistanê, berdewama hevdîtina yekemîn e û qerarên ku di vê hevdîtina duyemîn de hatine dayîn jî dîsa berdewama qerarên hevdîtina yekemîn in. Di vê hevdîtinê de du meseleyên sereke yên girîng hatin bidestxistin. Ji van meseleyan a yekem ‘Ummet û Ulema`, ya din jî ‘Pirsgirêka Kurdan û Pêşniyaz/Teklîfên Çareseriyê` ye. Di vê hevdîtinê de di bergeh û çarçoveya ummetbûnê de wezîfe û karê ulemayê Kurdistanê ya di warê meselaya Kurd/Kurdistanê de hat nîqaş û munaqeşekirin; bi heman awayî ev hevdîtin diyar û eşkere kir pêwîst e ku mesele û pirsgirêka Kurdan di çarçove û di nav sînorên ummetê de bê nirxandin û bidetxistin. Di vê Hevdîtina 2yemîn a Alimên Kurdistanê ya ku du rojan berdewam kir de  gelek beşdarvan û mêvan axavtin kirin û di derbarê hinek mijar û meseleyan de tiştinan teblîx kirin. Ji van axavtin û teblîxên ku hatine dayin ev tespît hatine kirin:

1-Hevdîtina Alimên Kurdistanê, di pêşi de li Kurdistanê û bi tevahî/giştî jî li temamê cografyaya Îslamê hewil dide û ji xwe re kiriye armanc û hedef ku di çarçoveyên îmkan û qederên xwe de ji bo selametî, hizûr û aramiya temamê însaniyetê bixebite.

2-Ev sazî/camîa divê bibe wesîle ku alim hev dû nas bikin, li hev bikin û di hedefên nîhaî de arîkariya hev bikin. Di warê avêtina van gavên ku ji bo vê armanc û meqsedê pêwîst in de divê dereng neyê mayîn û tiştên lazim bên kirin û gavên pêwîst bên avêtin.

3-Ev hevdîtin ne tenê cihê dan û standina fikran, yanî ne tenê cihê îstîşareyê ye; bi heman awayî ev der cih û warê  kesên ku di hedef û armancan de  xwediyê fikrên hevparin e, divê kesên ku di hedef û armancên xwe de hevpar û muşterek in  li vê derê cemi` û kom bibin.

4-Divê ev îrade di warê çareseriya problem û mişkîleyên temamê Kurdan de bibe xwediyê beyankirina fikr û ramanekê û bi heman awayî pêwîst e ev îrade di warê  çareseriya problem û mişkîleyên temamê Kurdan de bibe organîzasyona îcraata pêwîst.

5-Ev organînazyon;  di warê çareseriya sê problem û mişkîleyên serekê yên Kurdan de reçeteyeke berbiçav divê destnîşan bike ku ew her sê problemên sereke jî ev in: faqîrtî û jartî, cehalet û nezanîn, îxtîlaf û lihevnekirin.

6-Erdinagariya Kurdistanê parçeyeke Ummeta Îslamê ye ku divê Hevdîtina Alimên Kurdistanê bi vê  bawerî, şû‘ûr û têgihiştinê ji bo islahkirina civakê xwe, xebatên pêwîst bike û ji kirina van xebatên islahê re bibe rêber û pêşeng.

7-Ev hevdîtina aliman,  ji bo tesîskirina biratiya Îslamê, xesetên li erdnigarî û cografyaya Kurdistanê û bi giştî li temamê erdnigarî û cografyaya Îslamê divê gavên pêwîst bavêjê û xebatên ku divê di vî warî bên kirin lazim e ku bike.

8-Ev îrade; li dijî bêdîntî, qewmiyetperestî, mezhebperestî, tekfîrvan  û li dijî fikrên îfrad ên  ku Kurdistan û cografyaya Îslamê dorpêçkirine divê tedbîrên Îslamê yên weset û pratîk pêk bîne û tesîs bike.

9-Ev sazî, divê di serî de mudaxeleyî  bêhiqûqiyên ku li Kurdistanê pêk tên bike û pêwîst e ku bibe deng û hawara mezlûman. Digel vê yekê divê li gor qansî  îmkanên xwe hewil bide da ku ji mazlûmiyeta coğrafya  Îslamê re bibe çare.

10-Ev digelhevî, divê li dijî zilm, zext,mezalîm û sîtemkariya ku him li Kurdistanê û him jî li erdnigariya Îslamê tên kirin re çareserîyan peyda bike. Lê ev peydakirina çareseriyan divê ji gotin û kiryarên ku şidet di nav wan de hene dûr be.

11-Hevdîtina Alimên Kurdistanê,  ji bo ku karibe li dijî îfsad û xerakirina ku di nava civakê de tê kirin nesleke dîndar perwerde bike, divê çareserînan peyde bike û ji bo vê peydekirina çaraseriyan divê xebateke zêde û xurt bide destpêkirin.

12-Emperyalîst ji ser îfsada pîrek û jinan berê civakê didin fesadiyê ku divê alim bi  xeyret û hewildana xwe li ser profîl û karaktera pîreka Misliman bisekinin û divê xebatên islahkirina pîrek û jinan bikin.

13-Hevdîtina Alimên Kurdistanê, divê bi temamê alim û cemaetên Îslamî yên li Kurdistan û erdnigariya Îslamê re hevdîtinên semîmî û gelek zêde xurt bike û bi heman awayî pêwîst e  di navbera van de bibe wasite û pirek da ku  temam hev nas bikin û li hev bikin û bi hev re guftegoyê bikin.

14-Ev îrade destnîşan dike, ji bo islah û pêşveçûna medreseyên Kurdistanê  di navbera medreseyan de têkilî, diyalog û guftego luzum û elzem e û divê di vî warî de mufredat û bernameyeke hevpar ango müşterek bê xezkirin. Bi heman awayî ev îrade bawer dike ku divê di vî warî de gavên bi lez pêwîst bên avêtin.

15-Hevdîtina Alimên Kurdistanê ji temamê kesên beşdervan û mêvanan   teleb dike ku di warê     tiştên ku dê di wexteke kurt, navîn û dirêj de bên kirin de û di warê gavên ku dê bên avêtin de çareseriyan peyde bikin.

16-Wek encam qerar hat dayîn ku ev organîzasyon ango bername her sal bi şikleke peryodîk di meha dehemîn de bê tertîpkirin. Pêwîst e kesên ku heta niha piştevanî û destekê dane vê organîzasyonê bi heman awayî ji niha û pê ve jî piştevaniyê bidin vê organîzasyonê.

17-Ji bo ku ev  hevdîtin bibe organîzasyon û hevdîtineke mayînde  û ji bo taqîba qerarên ku hatine dayîn damezrandina komîsyonekê munasîb hatiye dîtin.

Em ji Rebbûl-Alemîn niyaz dikin, ev bernameya ku bi beşdarbûn û bi teblîxên we  mêvanên bi qedr û qiymet dewlementir bû û dê jê îstîfadeyeke baş bê girtin, ji bo Îslam, Misliman û însanetiyê  bibe wesîleya feydeyên mayînde. Em di dûmahî û netîcê de ji ber kedên we, cenabê we bi hurmet silav dikin, emanetî  Xwedê bin. (M. Sait Çelik, M. Sıddık Bilge, M. Hüseyin Temel – İLKHA)