TARİHTE BUGÜN / DOĞRUHABER / İSTANBUL / 10 EKİM

680: Emevi Sultanı Yezid`in zulüm dolu saltanatına karşı kıyam eden Peygamber(SAV) Efendimiz`in torunu Hz. Hüseyin(ra) Irak`ın Kerbela denilen bölgesinde Yezid`in gönderdiği Şimr komutasındaki ordu tarafından yaklaşık 70 taraftarı ve Ehl-i Beyt mensubu ile beraber hunharca şehid edildi. Hicri takvime göre 10 Muharrem olan şehadet günü tüm müslümanlar tarafından bir matem günü ve zulme karşı kıyam etme günü olarak anılır. İslam tarihinin tartışmasız bu en acı olayı Müslümanların belleğine bir daha silinmemecesine kazınmış Hz. Hüseyin Efendimiz(ra) ise tüm İslam Ümmeti`ne bir yiğitlik destanı ve zulme, despotluğa ve diktatörlüğe karşı direniş ve başkaldırının sembolü olmuştur. İmam Hüseyin(ra)`in çocukluk yılları Peygamber Efendimiz(SAV)`in kucağında yanaklarına kondurduğu mübarek buselerle geçmiş daha sonra da İlmin Kapısı ve babası olan Hz. Ali(kerremellahu wechehu) Efendimiz`in terbiyesi altında yetişmiştir. Hz. Hüseyin Efendimiz, Emeviler tarafından zorla gaspedilen hilafet makamına Yezid gibi zevk ve sefahet düşkünü bir zalimi layık görmemiş ve ona biat etmeyi ret etmiştir. Bunun üzerine Kufe halkı kendisine biat etmek için onu Kufe`ye davet etmiş ama daha sonra Yezid`in korkusuyla onu ve yarenlerini Kerbela Çölünde zalimlerin kılıçları arasında yalnız bırakmış birçoğu da Yezid`in ordusunda İmam`a karşı savaşmıştır. İmam`ı şehid etmekle yetinmeyen zalimler Mübarek başını keserek Yezid`e hediye etmişler ve kıyamete kadar tüm Müslümanların lanet ve bedduasına müstehak olmuşlardır. Peygamber Efendimiz(SAV), Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin için  "Hasan ve Hüseyin cennet gençlerinin efendileridir.”
"Beni seven, şu ikisini sevsin." Diye buyurmuş ve onları daha birçok hadislerinde övgülerle taltif etmiştir.

1780 – Orta Amerika`nın gizemli otantik adaları Karayipler'de meydana gelen kasırgada yaklaşık 20.000 kişi öldü. Karayipler ya da Batı Hint Adaları, Karayip Denizi'ni, adalarını ve çevreleyen sahilleri kapsayan bölge. Bu adalar, Florida'nın güneyinden başlayıp bir kıvrım oluşturarak Güney Amerika'da Venezuela'nın kuzey batısına dek iner. Bölgede 7000 dolayında ada, adacık ve kayalık bulunur. Bunlar yirmi beş bağımsız ülke ya da sömürge oluşturur. 1492'de İtalyan doğumlu İspanyol kaşif Kristof Kolomb tarafından keşfedilmiştir. Batı Hint Adaları adı, 1492'de Hindistan'a ulaştığını zanneden Kristof Kolomb tarafından verilmiştir. Adaların en eski sahipleri Aravak  ve Karayip yerlileridir.

1903- Kadın haklarını savunan ilk feministlerden Emmeline Pankhurst, İngiltere'de kadınların kurtuluşu mücadelesini yürütmek üzere ''Toplumsal ve Siyasal Kadın Birliği''ni kurdu. Avrupa bütün özgürlükçü sloganlarına rağmen kadın, hala erkeklerin zevkine hitap eden bir meta ve ikinci sınıf bir insandı. Bu dönemlerde kadını aşağılayan Avrupa kültürüne karşı çıkan Feministler de kadını meta olmaktan çıkarmıyor, aynı zamanda bütün etik kuralları çiğneyen bir ifsad aracı haline getiriyordu. Kadın yine kadın savunucuları tarafından sömürülüyordu.

1911— Çin`de Cumhuriyetçi Milliyetçiler Manchu Hanedanını yıkarak imparatorluğa son verdiler. Çin'de Sun Yat-San liderliğindeki milliyetçi devrimciler, Manchu hanedanını yıktılar ama ulusal birliği sağlayamadılar.
1912`de Çin Cumhuriyeti kurulduysa da iç çatışmalar ve karışıklıklar yaklaşık 1945`lere kadar sürmüştür. Sun Yat-sen modern Çin'in babası kabul edilen düşünür ve siyaset adamıdır. İmparatorluk yönetiminin yıkılmasında önemli rol oynayarak geçici cumhurbaşkanlığı görevini üstlenmiş ve 1923- 1925 arasında ülkeyi fiilen yönetmiştir.

1913—Panama Kanalı açıldı. Panama Kanalı, Orta Amerika'nın en güney ülkesi Panama topraklarında yer alır ve Atlas Okyanusu ile Büyük Okyanus'unu birbirine bağlayan su yoludur. İnşaat ABD tarafından tamamlanmış ve kanal 1914'te hizmete açılmıştır. 77 kilometre uzunluğundaki kanalın yapımı sırasında, sıtma ve sarı humma gibi hastalıklardan büyük toprak kaymalarına kadar her türlü güçlükle karşılaşılmış ve yaklaşık 27.500 kanal çalışanı bu süreçte can vermiştir.Bu kanal Güney Amerika ve Kuzey Amerika'yı birbirinden ayırır.

Bugün New York'tan San Francisco'ya giden bir geminin, Panama kanalını kullanarak 9.500 km yol yapması, Horn Burnu'nun dolaşılmasını zorunlu kılan eski günlerdeki 22.500 km yola oranla büyük bir kolaylıktır.

Açılışından 2002 yılına dek, yaklaşık 800.000 geminin geçtiği tahmin edilen Panama Kanalı'ndan her yıl 14.000'den fazla gemi geçmekte olup taşınan yük miktarı 203 milyon tonu bulmaktadır.

Kanal boyunca yolculuk yaklaşık 9 saat sürmektedir.Ayrıca kanalda bulunan indirgeçli kaldırgaç sayesinde aşılması zor olan noktalarda gemiler ilerleyebilmekte ve hareketlenme kazanabilmektedir.

Panama kanalı dünyanın mühendislik harikasıdır ve en pahalı kanaldır.Kanal, bölgenin sosyoekonomik koşullarını geliştirmiştir. Panama kanalı ile Panama halkının refah seviyesi yükselmiştir. Kanal ülkenin gelişimine önemli katkılar sağlamıştır.

Panama Kanalı deniz seviyesinden 28 metre yukarıdadır.Sıvıların dengesi kanunundan faydalanılarak gemiler kanal içinde yavaş yavaş yükseltilir ve aynı metotla diğer tarafa doğru indirilir.

1914— İngiliz donanmasından kaçan "Goeben" ve "Breslau" adlı iki Alman zırhlısı Türkiye'ye sığındı. İki zırhlı daha sonra "Yavuz" ve "Midilli" adlarını aldı. Osmanlı`da darbeyle iktidarı ele alan İttihat ve Terakki Partisi bu gemileri kabul etmekle Osmanlı`yı Almanya saffında neredeyse bütün Avrupa devletlerine karşı I. Dünya Savaşı`na sokma marifetini göstermiş ve nitekim savaş sonunda Osmanlı İmparatorluğu yıkılmıştır.

1920— I. Dünya Savaşı sonunda mağlup olan Osmanlı neredeyse tamamen işgal edildi ve şartları bir hayli ağır olan Sevr Anlaşması itilaf devletlerince tek taraflı ilan edildi. Osmanlı Hükümeti bu anlaşmayı imzalamak üzere temsilci göndermişse de Meclis feshedildiği için onaydan geçmeyerek resmiyet kazanmamıştır.

1944 – II. Dünya Savaşı sürerken Almanya Nazi katliamında 800 çingene çocuk sistematik bir şekilde Auschwitz kampında öldürüldü.

1970 - Fiji bağımsızlığını kazandı. 1987`nin aynı gününde ise Fiji'de cumhuriyet ilan edildi. Fiji  Okyanusya'da bulunan bir ada ülkesidir. Fiji Adaları Cumhuriyeti, Pasifik okyanusunun güneyinde bulunan bir dizi adadan oluşur. Ülkenin 106'sı ıssız olmak üzere toplam 322 adadan ve 522 adacıktan ibarettir. İki büyük ada, Viti Levu ve Vanua Levu, yerleşimin %87`sini oluşturur.

Fiji`de 17. yüzyılda Avrupalı kaşiflerden uzun sure önce de insanlar vardı. Yapılan kazılarda küçük yerlesimlerde çanak çömlek türünde eski kalıntılar bulunmustur. Ayrıca yerleşim yerlerinde yapılan kazılar sonucu İÖ 1000 yıllına ulaşan buluntulara rastlanmıştır.. Ancak büyük Pasifik göçünün sorusuna hala cevap bulunanamamıştır. 1643`de Hollanda`li kaşif Abel Tasman'ın, büyük güney kıtasını aramaya giderken Fiji'yi ziyaret ettiği biliniyor.

1976 - Devlet Güvenlik Mahkemeleri'nin hukuki varlığı resmen sona erdi. 12 Eylül darbesinden sonra Sıkıyönetim Mahkemeleri kurulacak ve daha sonra da bunlar Devlet Güvenlik Mahkemeleri`ne dönüştürülecektir.

1980: 12 Eylül Cuntası yönetimindeki MGK, faaliyetleri durdurulan sendikalara 'kayyum' tayinini öngören yasayı onayladı.

1983: 133 eski parlamenterin, 12 Eylül Cuntası döneminde konulan yurtdışına çıkış yasağı kaldırıldı.

1988   ABD Doları 1845 liraya çıktı. Merkez Bankası ilk kez müdahale kararı aldı. Müdahaleye rağmen ertesi gün serbest piyasada dolar 1975 liraya fırladı. Asıl felaket ise bir kaç yılı bulacak ve ABD doları bir milyon liranın da üzerine çıkacaktı.

1997: Yaptığı konuşmadan dolayı hakkında dava açılan Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı Şükrü Karatepe, 1 yıl hapis ve 420.000 TL ağır para cezasına çarptırıldı. 28 Şubat cuntacılarının talimatı üzerine Refah Partili Belediye başkanları ya bir konuşmasından ya da okuduğu bir şiirden dolayı hapislere atılıyordu.

1997—Güney Afrika, insan hakları ihlalleri ve Kıbrıs sorununu gerekçe göstererek Türkiye'ye askeri helikopter satışını durdurdu.

2001: Diyarbakır Emniyet Müdürü Gaffar Okkan ile 5 polis memurunun hayatını kaybettikleri eyleme katıldıkları ve Hizbullah`a üye oldukları iddiasıyla halk arasında dindarlıklarıyla tanınan 13 kişi gözaltına alındı. En ağır işkencelerden geçirilen şahıslar tutuklanarak cezaevine konuldu. İşkence altında alınan ifadeler mahkemece delil kabul edilerek ömür boyu ağır hapse mahkum edildiler.