Berdel ya da fıkıhtaki adıyla şiğar; mehir olmaksızın anlaşmalı olarak karşılıklı kız alıp vermenin adıdır. Bu şekilde kıyılan nikâhın üç çeşidi bulunmaktadır;

1-) Kendi velayeti altında bulunan bir yakınını, aynı durumda olan bir kızla evlenme karşılığında kıyılan nikâhtır. Kızların rızası bulunur ve kendilerine mehir verilirse bu nikâh geçerli sayılır. Çünkü bu, Peygamber (aleyhissalatu vesselam)'ın yasakladığı berdel çeşidinden değilidir.

2-) Kızların rızası bulunmaz ve kendilerine mehir verilmezse “şiğar” olacağından haram olur. Cabir Bin Abdullah (radiyallahu anh)`dan rivayet edildiğine göre Allah resulü (aleyhissalatu vesselam) şiğar/berdel nikahını yasakladı. (Müslim) Yine İbn Ömer (radiyallahu anh)`dan rivayetle Peygamber (aleyhissalatu vesselam) şöyle der: İslamda şiğar yoktur. (Müslim)

3-)  Nikâh akdi karşılıklı şart üzerine bina edilip her iki kıza da mehir verilir. Bu kısımla ilgili her ne kadar islam âlimlerinin farklı görüşü bulunsa da kız ile erkeğin birbirlerine denk olması durumda bu çeşit nikâhın caiz olduğu görüşü daha isabetlidir.

Berdel usulü evliliklerde kıza mehir verilmeyip, evlilikle ilgili rızası söz konusu olmadığı için iki bakımdan kendisine zulüm yapılmaktadır. Şafi, Hanbeli ve Maliki mezhebine göre böyle bir evlilik batıldır. Bir kimse bu şartlar üzerine evlenirse, nikahı sayılmadığı için zina yapmış olur. Hanefi mezhebi ise sonrasında kıza mehiri misil verilse nikah geçerli sayılır görüşündedir.1
1-) El Bedâius-Sanâi - İmam Kâsânî 3/335

fetvakurulu.com