Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin 9 Ağustos`ta St. Petersburg`da bir araya gelecek. Uçak krizinden sonra yaklaşık bir yıldır askıya alınan ilişkiler 15 Temmuz öncesi yeniden canlandırılmıştı. Bu yeni dönemde Erdoğan ve Putin`in, geniş kapsamlı ekonomik işbirliği ve Suriye`nin geleceği konusunda ortak bir yol haritası çizeceği belirtiliyor.

15 Temmuz darbe girişiminin arkasında olmakla suçlanan ABD ve AB ile ilişkileri gerilen Türkiye`nin, Rusya`yla ilişkilerini daha da güçlendireceği tahmin ediliyor.

24 Kasım 2015`te Türkiye`nin Suriye sınırında bir Rus savaş uçağını düşürmesinden sonra kopan diplomatik ve ekonomik ilişkiler, Putin`in darbe girişiminin hemen sonrasında Erdoğan`ı arayarak desteklerini sunmasıyla yeni bir dönemin kapısı aralanmış oldu.

Gerek Fethullah Gülen`in iadesi meselesinde ABD`nin tutumu gerek Almanya`nın Köln kentindeki darbe karşıtı mitingde Erdoğan`ın konuşma yapmasını engellemesi ve AB`nin diğer üye ülkelerinin darbeye karşı ikircikli tutumu nedeniyle sert eleştirilerde bulunan Erdoğan, Putin ile Ortadoğu`daki sorunların çözümü ve bölgede yeni bir enerji ortaklığı için zemin oluşturacağı bekleniyor.

Uçak krizi sonrasında Rusya`nın Türkiye vatandaşlarına vize zorunluluğu getirmesi, Türkiye mallarının ithalatını yasaklaması, Türkiye şirketlerinin Rusya`daki faaliyetlerini kısıtlaması ve Rusların Türkiye`de tatil yapmasını engellemesi Türkiye ekonomisini direk, Rusya ekonomisini de dolaylı olarak olumsuz yönde etkilemişti. Bu nedenle Erdoğan-Putin buluşmasında ekonomik ve ticari ilişkilerin ilk etapta bir yıl öncesi duruma geri döndürülmesi hedefleniyor.

Diplomatik ve ticari ilişkilerde iki ülkenin de karşılıklı adımlar atması beklenirken Türkiye, Rusya`nın atacağı ilk adımlardan birinin, vatandaşlarına uyguladığı vize şartını kaldırılması olacak. Ancak Kremlin`in vize konusunda Ankara`nın isteğine kısa vadede olumlu yanıt vermesi beklenmiyor. Zira Rusya, Türkiye`den yapılacak girişlerde güvenlik gerekçesini öne sürerek, vize şartının bir süre daha devam ettirileceğinin sinyalini veriyor. Öte yandan 10 bin civarında Rusya`da çalışan ve vizelerinin uzatılmasını bekleyen Türkiyeli işçi var.

Türkiye-Rusya arasında önümüzdeki dönemde çözülmeyi bekleyen en önemli konu başlıklarından biri de hiç kuşkusuz enerji alanındaki işbirliğinin nasıl devam edeceği. Enerji ithalatçısı olan Türkiye açısından Rusya`nın önemi büyük. Türkiye ihtiyacı olan doğalgazının yüzde 55`ini, petrolün yüzde 15`ini ve kömürün yüzde 40`ını Rusya`dan temin ediyor.

Uçak krizi sonrasında duran Mersin Akkuyu`daki Nükleer Enerji Santrali ve Rus doğalgazının Türkiye üzerinden Avrupa`ya aktarılmasını öngören Türk Akımı projelerinin de tamamlanmasına dönük çalışmaların tekrar başlaması bekleniyor.

Erdoğan-Putin görüşmesinin ilk gündem maddesi her ne kadar ekonomik ilişkiler olsa da Suriye meselesinin de ayrıntılı bir şekilde konuşulacağı biliniyor.

Suriye konusunda ABD ile yaşanan sorun, Türkiye`nin mülteci geri kabul anlaşmasına karşı AB`den vize serbestisi talebinin gerçekleşmemesi, 15 Temmuz sonrasında Avrupa başkentlerindeki sessizlik; Türkiye`nin ABD, NATO ve AB`den oluşan batı ittifakı ile ilişkilerini gerdi.

Böyle bir süreçte Esed`in geleceği ve Suriye`deki savaşın sona erdirilmesine ilişkin olarak Ankara-Moskova hattında ortak bir yol haritasının nasıl oluşacağı da merak konusu. Erdoğan, Türkiye sınırında PKK-PYD kontrolündeki bir siyasi oluşuma karşı çıkıyorken, Putin ise Esed yönetimiyle yeniden diyaloga geçilmesini istiyor.

Bir başka konu ise Ankara-Kremlin arasındaki yeni dönemle beraber Türkiye-İran ilişkilerinin bundan nasıl etkileneceği… Suriye meselesi nedeniyle ilişkilerde sorun yaşayan komşu iki ülkenin, önümüzdeki süreçte ne gibi adımlar atarak yakınlaşacağı da merak ediliyor. (Fırat Aslan - İLKHA)