Uykusuzluk Başarıyı Engeller
Uykusuzluk, çağın problemidir; televizyon ve gürültü, saatinde uyumayı insanlığa unutturmak üzeredir. Oysa sağlıklı düşünmek için düzenli bir uyku en önemli koşullardandır.
Bir hastanenin uyku kliniği şefi Dr. Sabri Derman, özetle şunları söylüyor: “Yeterli uyku bilgisel gelişim için olmazsa olmazdır. Çok karmaşık bir bilgisayara benzetirsek; beyin, verileri işlemek, belleğe kaydetmek, bilgileri birbiriyle ilişkilendirmek, sınıflandırmak, kolay ve doğru hatırlamak, doğru çıkarım yapmak için gereken işlemlerin çoğunu uykuda gerçekleştirir. Eksik uyku, çok belirgin davranış sorunlarına, öğrenme problerine ve akademik performansın düşmesine yol açar...
-Her sabah aynı saatte uyanın. Öğleden sonra yarım saati geçmeyen bir şekerleme yapın.
-Yatakta okumayın, tv seyretmeyin, telefonla konuşmayın, mesajlaşmayın, abur cubur yemeyin.
-Öğleden sonraları ve akşamları kafeinli-sodalı içecekler tüketmeyin.
-Yatağa aç gitmeyin ama akşam yemeklerini hafif yiyin, gece çok su içmeyin.
-Yatmadan önce yoğun video oyunları oynamayın, korku filmleri seyretmeyin.
-Ders için gece geç saatlere kadar çalışmanın kalıcı yararı yoktur, bunu unutmayın.”
Amerikan Hastanesi doktoru bunları söylüyor, bir de Hz. Üstad’ın, Sünnet-i Seniye doğrultusunda yaptığı şu izaha özetle bakalım:
-Yatakta okumayın, tv seyretmeyin, telefonla konuşmayın, mesajlaşmayın, abur cubur yemeyin.
-Öğleden sonraları ve akşamları kafeinli-sodalı içecekler tüketmeyin.
-Yatağa aç gitmeyin ama akşam yemeklerini hafif yiyin, gece çok su içmeyin.
-Yatmadan önce yoğun video oyunları oynamayın, korku filmleri seyretmeyin.
-Ders için gece geç saatlere kadar çalışmanın kalıcı yararı yoktur, bunu unutmayın.”
Amerikan Hastanesi doktoru bunları söylüyor, bir de Hz. Üstad’ın, Sünnet-i Seniye doğrultusunda yaptığı şu izaha özetle bakalım:
Uyku üç çeşittir:
1.Gaylûle: Fecirden sonra kerahet vakti bitinceye (güneşin doğuşundan yaklaşık 45. dk sonraya) kadardır. Bu uyku, rızkın azalmasına ve bereketsizliğine, Hadiste belirtildiği üzere neden olduğu için, hilaf-ı sünnettir.
1.Gaylûle: Fecirden sonra kerahet vakti bitinceye (güneşin doğuşundan yaklaşık 45. dk sonraya) kadardır. Bu uyku, rızkın azalmasına ve bereketsizliğine, Hadiste belirtildiği üzere neden olduğu için, hilaf-ı sünnettir.
2.Feylûle: İkindi namazından sonra akşama kadardır. O saatlerde uyumak, günü yaşamamak gibidir. (Resulullah, bu uykuyu nehyetmiş. Bu saatlerdeki uyku, sersemliğe, baş ağrısına, unutkanlığa yol açar.)
3.Kaylûle: Duha vaktinden öğleden biraz sonraya kadardır. Bu uyku sünnet-i seniyyedendir. Yarım saat Kaylûle, iki saat gece uykusuna bedeldir.
(28. Lem’a - “Yahut gündüzün kaylûle yaparlarken.” (A’raf:4) ayetiyle ilgili açıklama)
Bu açıklamalardan sonra bir durum değerlendirmesi yapalım:
Sabah erken uyanan, gün uyanırken gaflet uykusuna dalmayan, öğleden sonra veya hemen ince birkaç dakika şekerleme yapan, gece vakti teheccüde kalkan için uyumama problemi olur mu? Bu programa uyan “uyumak istiyorum ama uyuyamıyorum” der mi?
Rabbimiz Nebe Suresinde uykuyu bizim için sükûnet, gündüzü çalışma vakti kıldığını bildiriyor. Gündüzümüzü (mesai saatinin gündüzü olarak değil), Müslüman gündüzü olarak at fecir vaktinden değerlendirirsek gece 12’den sonra çalışmamıza gerek kalır mı?
“Geceler doğurgandır” denmiş, ancak bu, gecesini tefekkür ve ibadetle geçiren için geçlidir. İlköğretim ve Lise eğitiminde geceden sabaha çalışmanın zararlı olduğunu her uzman söylüyor. Yüce kitabımız, zıddını böyle bir alışkanlığın takviye ediyor; buna rağmen inat etmenin bir anlamı var mı? Meşhur sözdür: “Amelenin kötüsü mesai bittikten sonra çalışır” derler.
Öğrencinin “kötüsü”de gündüz gezer, gece çalışır. Başarılı olmak istiyorsak uyku düzenimizi tutturmak, uykusuz gecelerden sakınmak durumundayız.
Gece 22-22.30 gibi uyumak ve hiçbir şekilde 23.00’ı geçmemek gerekir. Bu saatlerde uykunuz gelmiyorsa 10-15 dakikanızı zikre verin, hemen sükûnet bulup uyursunuz.
Allah (cc) yardımcınız olsun.
Abdulkadir Turan / doğruhaber