Geçici Meclis Başkanı CHP Antalya Milletvekili Deniz Baykal başkanlığında toplanan Genel Kurul, en kalabalık gününü yaşadı.

İstiklal Marşı'nın ardından Baykal kısa bir konuşma yaptı ve ilk olarak kendisi yemin etti. Baykal'ın "geçici genel başkanınız olarak..." sözleri salonda gülüşmelere yol açtı. Bu sırada Cumhurbaşkanlığı locasında bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da güldüğü görüldü.

Baykal'ın ardından yürüme engelli AK Parti Bursa Milletvekili Bennur Karaburun, kendisi için konulan rampaya çıkarak kürsüden yemin etti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, yemin törenini kısa süre izledi. Yemin sırası Ankara milletvekillerine geldiğinde yapılan saygı duruşunun ardından Erdoğan, Genel Kurul'dan ayrıldı. En yaşlı ikinci üye olan AK Parti Şanlıurfa Milletvekili Seyit Eyyüpoğlu'nun eşlik ettiği Erdoğan'ı, locaya gelişinde AK Parti milletvekilleri ayakta alkışlarken, muhalefet sırasından alkışlayan ve ayağa kalkan olmadı. Erdoğan, ayağa kalkarak kendisini alkışlayan milletvekillerini selamladı. Erdoğan'ı Genel Kurul'dan ayrılırken de AK Parti milletvekilleri alkışladı.

Genel Kurul'a ilk gelen lider, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli oldu. Bahçeli'nin ardından CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, HDP Eş Genel Başkanları Figen Yüksekdağ ve Selahattin Demirtaş, ardından AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Ahmet Davutoğlu salona geldi. Liderler, kendi grupları tarafından alkışlarla karşılandı.

Genel Kurul'daki yemin törenini Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yanı sıra Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan, Yargıtay Başkanı İsmail Rüştü Cirit, Danıştay Başkanı Zerrin Güngör, Ombudsman Ömer Nihatoğlu, eski meclis başkanları Cemil Çiçek ve Köksal Toptan, aralarında ABD'nin Ankara Büyükelçisi John Bass'ın da olduğu yabancı misyon temsilcileri, eski milletvekilleri ve bürokratlar, Çankaya Belediye Başkanı Alper Taşdelen izledi.

Bakanlar Kurulu sıralarının da dolduğu gözlendi. Başbakan Davutoğlu'nun yanı sıra AK Parti'deki üç dönem kuralı nedeniyle milletvekili olmayan Bülent Arınç, Ali Babacan, Ömer Çelik, Taner Yıldız, Faruk Çelik, Mehdi Eker de yemin törenini izledi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, Genel Kurul'dan ayrılmadan önce Baykal ile gruplara veda etti.

Geçici Başkan Baykal'a birleşimi yönetirken, Meclis'in en genç altı milletvekili dönüşümlü olarak eşlik etti. Birleşimi açarken HDP Van Milletvekili Tuğba Hezer ve AK Parti Tokat Milletvekili Fatma Gaye Güler, daha sonra yerini AK Parti İstanbul Milletvekili Abdurrahim Boynukalın ve HDP Şanlıurfa Milletvekili Dilek Öcalan'a bıraktı.

İzleyici locası doldu

Genel Kurul'un 480 kişi kapasiteli izleyici locası, yemini izlemek isteyen milletvekili yakınları tarafından doldu. Davetiyeyle ve il sırası gelen milletvekillerinin yakınları locaya alınırken, oturacak yer bulamayanlar töreni ayakta izledi.

Meclis'in en kalabalık yeri ise muhalefet kulisi oldu. CHP, MHP ve HDP'nin geçmiş dönemde olduğu gibi muhalefet kulisinde ayakta duracak yer kalmadı.

Yemin törenine basın da yoğun ilgi gösterdi. Meclis bahçesi canlı yayın ekiplerinin kurduğu platformlarla panayıra dönerken, Genel Kurul'da da basına ayrılan yerler doldu.

Birleşim başlamadan önce eğitimli köpekler tarafından Genel Kurul Salonu aranarak son hazırlıklar yapıldı.

İlk birleşimde yemin edemediler

CHP Ankara milletvekilleri Gülsüm Bilgehen ve Haluk Koç, HDP Adana milletvekilleri Talip Küçükcan ve Rıdvan Turan, HDP Muş Milletvekili Ahmet Yıldırım ve HDP Bitlis Milletvekili Mizgin Irgat ilk birleşimde yemin edemedi.

Geçen döneme göre 369 milletvekili yenilenen Meclis'te, yemin eden milletvekillerinden ilginç görüntüler de objektiflere yansıdı.

AK Parti İstanbul Milletvekili Ravza Kavakçı Kan, 2 Mayıs 1999'da 21. Dönem başlarken Refah Partisi'nden milletvekili seçilen ancak başörtüsü nedeniyle yemin edemeyen ablası Merve Kavakçı'nın taktığı başörtüsünün benzerini taktı. Kavakçı, yemin etmek üzere kürsüye çıktığında AK Parti'li milletvekilleri tarafından uzun süre alkışlandı.

CHP Ankara Milletvekili Ali Haydar Hakverdi ile Hatay Milletvekili Hilmi Yarayıcı, yeminlerini, sol kollarını havaya kaldırarak tamamladı.

CHP milletvekilleri Aylin Nazlıaka ve Zeynep Altıok Akatlı, HDP sıralarına giderek milletvekilleriyle tokalaştı.

Genel Kurul'da kendi grup sıralarında yer bulamayan bazı milletvekilleri komisyon sıralarına oturdu.

Kılıçdaroğlu, yemin edinceye kadar Genel Kurul'dan ayrılmadı. Kılıçdaroğlu'nun oğlu Kerem ile eşinin kardeşleri de töreni locadan izledi.

Liderler arasında en son yemin eden MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli oldu. Bahçeli'yi, Başbakan Davutoğlu, bakanlar ve AK Parti milletvekilleri alkışladı.

Yemini tekrarladılar

Genel Kurul'da yemin sırası Erzurum iline geldiğinde, eski İçişleri Bakanı ve AK Parti Erzurum Milletvekili Efkan Ala kürsüye geldi. Bu sırada, bazı CHP ve MHP'li milletvekilleri, "Anayasa'ya uymayacaksan yemin etme, Anayasa yok diyordun niye yemin ediyorsun Anayasa önünde" diye laf attı. AK Parti sıralarından bazı milletvekilleri ise CHP ve MHP'lilere "susun" diye bağırdı.

Birleşimi yöneten Geçici Meclis Başkanı Deniz Baykal, Ala'nın yemini eksik okuduğunu belirterek, yeniden okumasını istedi. Ala, ikinci kez okuduktan sonra yerine oturdu.

Metni ikinci kez okuyanlardan biri de AK Parti İstanbul Milletvekili Belma Satır oldu. Satır'ın, metinde geçen "büyük Türk milleti" yerine "bütün Türk milleti" demesi üzerine Baykal tarafından uyarılarak ikinci kez okuması istendi.

Baykal, AK Parti İstanbul Milletvekili Osman Can, CHP İzmir Milletvekili Selin Sayek Böke, CHP Kırklareli Milletvekili Türabi Kayan ve HDP Mardin Milletvekili Mehmet Emin Aslan'ı da uyararak yemini tekrar ettirdi.

Metindeki "insan hakları" ifadesini iki kez "insan kaynakları" olarak okuyan HDP Mardin Milletvekili Enise Güneyli, andı üçüncü kez okudu.

Genel Kurul'daki yemin töreni yaklaşık 10 saat sürdü. İftar için bir saat yemek arası verilirken, tören iki oturumda tamamlandı.

TBMM Geçici Başkanı Baykal: "(Meclis Başkanlığı adaylığı) Bu konularda kimseyle hiç bir temas yapmadım"

TBMM Geçici Başkanı Deniz Baykal, eskiden milletvekili yemin törenlerinde bazı sorunlar ve sıkıntılar çıkarken bu kez herhangi bir sorun çıkmadığını belirterek, "Daha uyumlu, işbirliğine açık bir anlayış içinde çalışacağımız izlenimini aldım" dedi.

Baykal, TBMM Genel Kurulu'ndaki milletvekili ant içme töreninin ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Bir gazetecinin, "Uzun bir maratonu yönettiniz, nasıl geçti?" sorusu üzerine, Baykal, "Çok iyi geçti, çok düzenli. Milletvekili yemininde eskiden bazı sorunlar, sıkıntılar çıkardı. Herhangi bir sorun çıkmadı. Daha uyumlu, elbirliğine, işbirliğine açık bir anlayış içinde çalışacağımız izlenimini aldım" diye konuştu.

Yemin törenini belli amaçlarla değerlendirmeye yönelik bir arayış olmadığını kaydeden Baykal, "Türkiye'de milletvekilleri o karmaşık, Türkçe'si çok sıkıntılı yemini çok rahat ve güzel bir şekilde okudular. Bu benim dikkatimi çekti. Bundan önceki yemin törenlerine göre, bu defa milletvekillerimizin bu yemini çok daha rahat ettiklerini gördüm" ifadelerini kullandı.

Deniz Baykal, "1961 Anayasası'ndaki yemin metni çok daha sade ve halkın mutluluğu için bir yemin ifadesi içeriyor. Siz o yemini etmiştiniz. Bu yeminle kıyaslamayı nasıl yapıyorsunuz?" sorusuna, "Yeminleri kıyaslamanın bir anlamı yok, o ayrı bir iş artık, o Anayasa problemi. Ama bu yeminin Türkçe'sinin çok akıcı olmadığı, okunması kolay olmayan karmaşık bir sentaksı olan bir yemin olduğu ortada. Eskiden sorun çıkarırdı, teklenirdi. Söylenemezdi ama şimdi çok rahat bir şekilde söylendi. Belki, Türkçe'ye toplumumuzun giderek daha hakim olmasıyla ilgili de bir şey. Güzel bir yemin töreni oldu. Genellikle sıkıntı ve bunalım olurdu" yanıtını verdi.

"Minik bir dil sürçmesi yaşadığının" belirtilmesi üzerine, Baykal, "Olabilir. Salondaki tebessümler hemen beni uyardı. Yıllarca Meclis Başkanı lafına alışmamışım, başka bir ifadeye alışmışım, o kendisini hemen hissettirdi" dedi.

"Parlamento'nun şartları bizi uyum içinde çalışmaya götürüyor"

TBMM Geçici Başkanı Baykal, "Konuşmanızda çok ciddi bir uzlaşma çağrısı, koalisyon mesajı vardı. Sizce mesaj algılandı mı?" sorusuna yanıt verirken, "Sanıyorum. Her siyasi görüşten arkadaşlarımdan kutlamalar aldım. Önemli konuşma olduğunu söylediler. Parlamento'nun şartları bizi, birbirimizi anlamaya ve uyum içinde çalışmaya götürüyor. Herhangi bir model için bir şey söylemiyorum. Ama ortada bir tablo var, bu tabloyu işletmemiz gerekiyor. Anlayışlarımı ifade ettim, zaten metinde de gördünüz" sözlerini sarfetti.

"Başkanlık için de süreç başlıyor. Siz kürsüde iken medyaya adaylığınızın kesinleştiği yolunda bilgiler de yansıdı" sözlerine, Deniz Baykal, "Kıpırdamadığımı biliyorsunuz. Benimle hiç bir ilgisi yok. Saat 15.00'ten bu yana bir saatlik iftar yemek molası hariç, hep buradaydım, bu konularda kimseyle hiç bir temas yapmadım. Hep birlikte izliyoruz, bakalım" karşılığını verdi.

AA