ANKARA - Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Sadi Güven, 7 Haziran'da yapılacak milletvekili seçimine 5 gün kala AA muhabirinin sorularını yanıtladı, seçim hazırlıkları hakkında bilgi verdi.

Güven, seçimlerin yargı denetimi altında yapıldığını vurguladı.

Kurul'da, 11 üyenin yanı sıra son seçimde en çok oy alan 4 siyasi parti temsilcisi ile TBMM'de grubu bulunan siyasi parti temsilcisinin de görev yaptığını anlatan Güven, böylelikle YSK'nın işlemlerinin, Türkiye'deki seçmenin yüzde 95'ini temsil eden siyasi partiler tarafından gözlemlendiğini kaydetti.

Başkan Güven, yurtiçindeki 53 milyon 741 bin 838 seçmenden 27 milyon 248 bin 508'inin kadın, 26 milyon 493 bin 330'unun erkek olduğunu bildirdi. Güven, yurtiçinde 174 bin 236 sandıkta seçimlerin yürütüleceğini kaydetti.

Oy verme işlemleri

Vatandaşların oy kullanmaya T.C. kimlik numarasını içeren resmi belgeyle gitmesi gerektiğini kaydeden Güven, üzerinde T.C. kimlik numarası bulunmayan belgeyle oy vermek zorunda kalanların nüfus idarelerinden alınacak nüfus kayıt belgesiyle oylarını kullanabileceklerini belirtti. Güven, bu nedenle seçim günü ilçe nüfus müdürlüklerinin açık tutulması için İçişleri Bakanlığına yazı yazdıklarını aktardı.

Fazla oy pusulası neden basıldı?

Başkan Güven, seçim için 73 milyon 988 bin 955 oy pusulası bastırıldığını, pusulaların 195 bin 989 paket haline getirildiğini bildirdi.

YSK'nın anayasa ve yasaların buyruğu doğrultusunda görev yaptığına işaret eden Güven, şunları söyledi:

"Geldiğim günden beri söylüyorum, gerçekten fazla oy pusulası bastırıyoruz. Bunu saklamadık, herkes biliyor. Kaç tane bastırdığımızı Kurul'da bulunan siyasi parti temsilcileri de biliyor. Kaç paketi hangi ilçeye gönderdik, onu da biliyorlar. Her bir partinin o ilçedeki temsilcileri bu paketleri teslim alıyor. Oy pusulalarının basımından, oyların kullanıldığı sürecin tamamında siyasi partilerin kontrolü var."

Fazla oy pusulası birilerinin eline geçer mi?

Milletvekili Seçimi Kanununda da Seçim Kanunu'na atıf yapılarak oy pusulalarının 400'lük paket halinde gönderilmesinin öngörüldüğünü söyleyen Güven, şöyle devam etti:

"Kanun koyucu 'sandık sayısı ne olursa olsun siz göndereceğiniz oy pusulalarını belli limitli paketler halinde gönderin' demiş. Milletvekili Seçimi Kanunu'nda tüm oyları ülke genelinde Ankara'da bastığımız için her bir paketi blok paket halinde gönderiyoruz. Her paket yasa gereği 400 adet, 5 tane de yedek koyuyoruz. Ama 50 kişinin oy kullandığı bir yerde geri kalan 355 oy pusulası arttığı için mecburen oy pusulası sayısı fazla oluyor. İşin en önemli noktası da burası. Fazla bastırdığımız oy pusulası birilerinin eline geçebilir mi? Her bir sandık için ilçeye birer paket, sadece sandık açıldığında seçim günü sabah açılmak üzere gönderiyoruz. YSK'dan hangi ilçe seçim kurullarına paketleri gönderdiğimizi siyasi parti temsilcileri biliyor, ilçede parti temsilcilerinin de aralarında bulunduğu sandık kurulu teslim alıyor."

"Pusulaları şu ana kadar kimseye göstermedik"

Başkan Güven, fazla bastırılan o pusulalarının başka şekilde kullanılmasının mümkün olmadığını belirterek, şöyle devam etti:

"Çöplerde bazen oy pusulaları bulunuyor. Bu çok zor bir şey değil. Bizim bastırdığımız oy pusulalarının kaybolması, başkasının eline geçmesi mümkün değil. Oy kullanmaya giren, belli amaca yönelik insanlar, 5-10, 20-30 kişilik gruplar, içeride herhangi bir partiye mührü bastıkları oy pusulalarını cebine koyup dışarı çıkarıyor. Boş zarfı atıyor, sonra bir araya gelip ucunu yakarak veya boş şekilde çöplere, şuraya, buraya seçim güvenliğini zedeleme adına atıyorlar. Burada basımından kullanımına, artanının tespitinden geri dönüşüne kadar oy pusulaları tamamen siyasi partilerin kontrolündedir. Yenilerini basmaları zaten mümkün değil, filigranı var. Şu ana kadar da kimseye göstermedik. Herkes seçim sabahı görecek. Oy pusulası açısından seçim güvenliğinde bir sıkıntı yok. Yasa gereğince fazla basılan oy pusulaları ve kullanılmayanlar da yine siyasi partilerin tutanağıyla geri toplanıyor."

Yurt dışı seçimleri

54 ülkede 112 temsilcilikte yapılan seçimlerin güvenli şekilde tamamlandığını bildiren Güven, yurtdışından gelen oyların ATO'da oluşturulan güvenlikli ortamda saklandığını söyledi.

Başkan Güven, Irak'taki seçmenler için geçen seçimde Habur Sınır Kapısı'nda sandık kurduklarını ancak burada yalnızca 145 kişinin oy kullandığını bildirdi.

Sadi Güven, sınır kapısından giren çıkan seçmenlerin sayısı fazla olmasına rağmen oy kullananların sayısının az olması nedeniyle burada kurulan sandıkları kapattıklarını açıkladı.

Seçimler ciddi manada güvenli

Seçim güvenliğini ön planda tuttuklarının altını çizen Güven, "Seçimler ciddi manada güvenli. Öncelikle bunu vatandaşlarımızın bilmesi gerekir" dedi.

Güven, seçim öncesinde zarf, oy pusulası basımı, personel eğitimi gibi süreçler olduğunu, seçim güvenliğini daha da garantiye alabilme adına bu seçim için ilk kez siyasi partilerin sandığa verdiği temsilcilerle 1 milyon kişiyi eğittiklerini belirtti.

Bir siyasi partinin üst düzey yöneticisinin "MERNİS'te 25-30 sene önce öldüğü belirtilen ve kayıtlı olan bir vatandaş orada yok, YSK'nın seçmen listesinde var" iddiasında bulunduğunu hatırlatan Güven, "Böyle bir şey kesinlikle mümkün değil. Biz seçimin başladığı tarih itibariyle seçmen bilgilerini MERNİS'ten alıyoruz. O tarihe kadar ölmüş ve kayda işlenmiş hiçbir kişinin kaydı olmaz. Çünkü biz yaşayan insanların, 18 yaşını bitirenlerin kaydını alıyoruz" dedi.

İddia sahibinden bilgi istediğini ancak cevap gelmediğini belirten Güven, "Bizim listelerimizde mükerrer kayıt yoktur, 150 civarında birbirine yakın kayıt vardır onlar da bloke edilmiştir. Yani bir yerde hiçbir yerde Sadi Güven iki kez kaydedilmez, aynı T.C. kimlik numarasıyla sistem bunu kabul etmez, mümkün değil" diye konuştu.

Suriyelilere oy kullandırılacağı iddiası

Suriyelilere oy kullandırılacağı yönündeki iddialara da yanıt veren Güven, şunları ifade etti:

"Herkes nüfus cüzdanını çıkarsın baksın T.C. kimlik numarasına, 9'a kadardır. 9'lu rakamlar yurt dışından gelen, burada yaşayan yabancılara verilen rakamlardır. Suriyelilere de onlar verilir, diğer misyondakilere de buradaki işlerini takip etsin diye 9'lu kayıtlar verilir. Sistem 9'lu kayıtları kabul etmez. Ben zaten bunu hemen hemen tüm siyasi partilere veriyorum. Bugüne kadar bana '9'lu kayıt var' diye tek bir müşahhas, somut bir şey getirilmedi. Hiçbir kimse MERNİS'te 'bu vatandaş ölü olduğu halde kaydınızda hala sağ ve seçmen görünüyor' diye bir şey getirmedi. Birileri kamuoyunu bilgilendirirken seçime, Anayasal kurum olan YSK'ya güveni sarsacak şekilde açıklama yapmamalı. Belgesi varsa gelir, biz de kurulun eksiği varsa gideririz. Ama şunu çok net söyleyebilirim ki YSK'nın seçmen listeleri kesinlikle sağlıklı listelerdir. Hatta AGİT, açıklamalarında güvenilir olduğunu bildirmiştir."

Oyların sayımı

Sandıklardaki oyları da en az 5 üyesi siyasi parti temsilcilerinden sandık kurulunca sayılacağının altını çizen Güven, sandık kurulu başkanının gösterdiği oyu iki üyenin sayım döküm cetveline işleyeceğini, bu işlem tamamlandıktan sonra iki üyenin de sayımı birbirini doğruluyorsa sandık birleştirme tutanağına geçileceğini anlattı.

Güven, "Milyonlarca insanın görev yaptığı böyle bir seçimde isterseniz kasıt, isterseniz ihmal, isterseniz yanılgı deyin, ne derseniz deyin, yapılabilecek bir yanlışlık, siyasi partilerimiz ve vatandaşlarımız tarafından anında görülebilme imkanına sahip olacak" dedi.

"Seçim öncesi aldığımız mühendis yok"

"Seçimde hile yapmak için YSK'ya 12 yeni mühendis alındığı" iddialarına da değinen Güven, "Mühendis almadık, mühendis almak için bazı adaylar geldi, mülakatı da yapıldı ancak henüz sonuçları açıklamadık. Yeni personel alımımız yok" ifadesini kullandı.

Siber saldırılara karşı önlem aldık

Siber saldırılara yönelik tedbirler aldıklarını da anlatan Güven, şu bilgileri verdi:

"Biz SEÇSİS'i seçim güvenliği ve hızlanması adına kullanıyoruz. Saldırı yapılıyor, bütün sistemlere saldırı yapılıyor. Yurt dışı seçimlerde de yaptılar saldırıları. Biz onları karşılayacak kadar güçlü bir sistemiz. Ama çok önemli de değil. Biz ıslak imzayla bu işleri yaptığımız için bırakın siber saldırıyı benim sistemim göçse bile ki öyle bir şey mümkün değil, imha edilse bile, benim iş ve işlemlerimi toparlamam 2 saat fazla zamanımı alır hepsi o kadar. Çünkü biz elektronik seçim yapmıyoruz. Yapılan seçimde oluşturulan bilgi ve belgeyi elektronik şekilde hızlı şekilde topluyoruz. O nedenle SEÇSİS ile ilgili yapılan spekülasyonlar doğru değil, somut bilgiye dayalı değil. Biz, siyasi partilerin sadece temsilcisi olanları değil, seçime katılma hakkına sahip tüm siyasi partilerle zaman zaman toplanıp teknik konularda neler yaptığımızı, yapabileceğimizi konuşuyoruz. Gizli, saklımız yok, her şeyi açık yapıyoruz. Seçim sistemimiz son derece güvenli."

Elektrik kesintisi

Seçim günü yaşanabilecek elektrik kesintileriyle ilgili Adalet Bakanlığının ilçe seçim kurulundaki binalara jeneratör alımı konusunda çalışmalar yaptığını anlatan Güven, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığında da  gerekli tedbirlerin alındığını, kendilerinin de yazışmalar yaptıklarını söyledi.

Konunun fazla abartıldığını belirten Güven, yerel seçimlerde 366 bin 635, Cumhurbaşkanlığı seçiminde 166 bin 467 olmak üzere 533 bin 102 sandıkta oy kullandırdıklarını bildirdi. Güven, şöyle devam etti:

"Son iki seçimde kullanılan 533 bin 102 sandıkla ilgili bırakın seçim iptalini, bir sandığın bile iptalini elektrik kesintisi nedeniyle yapmadık. İtiraz ilçelere gelmiş olabilir, buraya gelen bir tane muhtarlıkla ilgili itiraz vardı, bir kargaşa oldu dediler hepsi o kadar. Onun dışında 'oylarım şuraya gitti, buraya gitti' şeklinde, o sandığın da iptalini gerektirecek şekilde itiraz olmadı. Bir tek iptal kararı vermedik. Ama elektriklerin kesilmemesi için de her türlü tedbiri alıyoruz. Mesele biraz daha kargaşa olmadan seçimi götürebilmek. Bu nedenle bu dönemde sıkıntı olabileceğini düşünmüyorum."

AA