Trump, küresel jeopolitik düzeni altüst etti, Amerikan yönetiminin iç ve dış politika rotasını beklenmedik biçimlerde değiştirdi.
4 Şubat’ta katil israil Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşürken , Trump Gazze için “Ortadoğu’nun Rivierası olabilir” dedi. ABD’nin Gazze’yi kontrol altına alıp yeniden inşa edeceğini, ancak bunun Gazze halkının başka ülkelere taşınmasını içeren bir planla olacağını söyledi. Bu öneri Arap ve uluslararası kamuoyunda sert tepkilere yol açtı.
Ayrıca Kanada’yı “ABD’nin 51. eyaleti” yapma arzusunu dile getirdi, sınırı “yapay bir çizgi” olarak tanımladı. Grönland’ı ilhak etme ve Panama Kanalı’nı “geri alma” planlarını yineledi. Meksika Körfezi’nin adını “Amerika Körfezi”, Alaska’daki Denali Zirvesi’ni “McKinley Dağı” olarak değiştirme talimatı verdi.
Ukrayna Krizi
Putin’le kurduğu yakın ilişki, Trump’ın önceki dönemdeki Amerikan dış politikasına en büyük kırılmayı getirdi. Şubat ayında Putin’le yaptığı 90 dakikalık telefon görüşmesi, yeni bir stratejik yakınlaşmanın başlangıcı oldu.
Suudi Arabistan’da ABD-Rusya arasında tarihi müzakereler yapıldı. ABD, bu görüşmelerde savaşın sona erdirilmesini şart koştu. Trump ve Putin’in yakında yüz yüze görüşebileceği belirtiliyor.
Bu esnada Trump, Ukrayna lideri Zelenskiy’ye karşı tutumunu sertleştirdi. Zelenskiy’i kamuoyunda “gereksiz bir uzlaşmazlık” unsuru olarak tanımladı ve müzakereler uzarsa masadan kalkabileceğini duyurdu.
İran
Trump yönetimi, İran’la Umman ve İtalya’da iki tur dolaylı görüşmeler gerçekleştirdi. Görüşmelere Trump’ın uzun yıllardır tanıdığı Steve Witkoff başkanlık etti. Diplomatik çözümü tercih ettiklerini söyleyen ABD, aynı zamanda askeri müdahale tehdidini sürdürüyor.
Ticaret Savaşı
Trump, onlarca ülkeye yönelik yüksek gümrük tarifeleri getirdi.
Bu tarifeler, Çin dahil birçok ülkeyle ticari ilişkileri felce uğrattı. İlginçtir ki en yakın müttefikleri olan Avrupa ülkeleri ve israil bile bu vergilerden nasibini aldı.
Uluslararası Kuruluşlar ve Göç
Trump, göreve başlar başlamaz ABD’yi Dünya Sağlık Örgütü’nden ve Paris İklim Anlaşması’ndan çekti. 6 Ocak Kongre Baskını’na karışanları affetti. Dış yardım bütçesini büyük ölçüde kıstı.
Yasadışı göçmenlerin büyük kısmını sınır dışı etti. Bazılarını El Salvador’daki yüksek güvenlikli hapishanelere gönderdi. Meksikalı uyuşturucu kartellerini “yabancı terör örgütü” ilan etti.
Yargı ve Anayasa Çatışması
Trump, bir göçmeni sınır dışı etmesini engelleyen bir federal yargıç için “Bu yargıçlar yozlaşmış” dedi. 2024’teki ceza davasında hüküm giyen ilk başkan olan Trump, yargıyı “partizan ve düşmanca” olarak tanımladı.
Anayasa buna izin vermese de, üçüncü dönem başkanlık için tekrar aday olabileceğini öne sürdü. “Şaka yapmıyorum, bu mümkün,” dedi. Başkan yardımcısı J.D. Vance’in seçilip sonra istifa etmesi gibi anayasal olmayan senaryolardan söz etti.
Üniversitelerle Gerilim
Trump yönetimi, Harvard gibi üniversiteleri antisemitizmle suçladı. Gazze soykırımı karşıtı protestolara izin veren üniversitelerin federal destekleri kesilmeye başlandı.
