ANKARA: Yüksek Seçim Kurulunca (YSK), cumhurbaşkanı seçiminde yurt dışı ilçe seçim kurulu, yurt dışı sandık kurulları, yurt dışı temsilciliklerde oyları saklamak ve yurt dışı ilçe seçim kuruluna ulaştırmasında görevli sandık kurulları, yurt dışı oyların sayım ve dökümüyle görevli sandık kurullarının görev ve yetkileri ile yurt dışında oy verme işlemlerine ilişkin genelge bugünkü Resmi Gazete`de yayımlandı.

Genelgeye göre, temsilciliklerde oy kullanma gün sayısı ve başlangıç günü, o ülkedeki seçmen sayısı gözetilerek her bir temsilcilik için Yüksek Seçim Kurulunca belirlenecek. Oy kullanma saatleri yerel saat ile 08.00-17.00 arasında olacak.

Temsilciliklerde ve diğer yerlerde kurulacak seçim sandıklarında sadece seçmen kütüğüne kayıtlı Türk vatandaşları oy kullanabilecek. Bir seçmen ancak kendi seçim çevresi için kurulan sandıkta oy kullanabilecek.

Kasıtlı suçtan dolayı hakkındaki mahkumiyet hükmü kesinleşmiş olmakla birlikte henüz ceza infaz kurumuna alınmayan, koşullu salıverilen ya da denetimli serbestlik hükümlerinden yararlanmak suretiyle tahliye edilen ancak hak ederek tahliye süresi dolmayan hükümlülerle uzun süreli cezasının ertelenmesi nedeniyle ceza infaz kurumunda bulunmayan hükümlüler seçmen kütüğünde kayıtlı olmaları şartıyla oy kullanabilecek.

Oy verme gününe kadar, haklarında seçme yeterliğini kaybettiğine dair yetkili mercilerden resmi belge gelen seçmen oy kullanamayacak.

Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne kayıtlı seçmenler için öngörülen "SEÇSİS Oy Verme Günü Belirleme Sistemi"nden randevu alan, bunu yapmayan ancak sistem tarafından sandık atamaları yapılan seçmenler, kendileri için belirlenen gün ve saat aralığında oy kullanacak.

Belirlenen saat aralığı dışında gelen seçmene aynı gün içinde oy kullandırılacak.

Seçmenler için belirlenen oy vermenin bitiş saati geldiği halde sandık başında oylarını vermek üzere bekleyen seçmenler varsa sandık kurulu başkanı bunları saydıktan ve kimliklerini aldıktan sonra sırayla oylarını kullanmalarına izin verecek.

Yüksek Seçim Kurulunun belirlediği bitiş saatinden sonra gelen seçmen oy kullanamayacak.

Belirlenen oy verme gününde oyunu kullanmayan seçmenler, sadece gümrük kapılarında kurulan sandıklarda oyunu kullanabilecek.

Oy verme günü sandık başına gelen seçmenler, kurul başkanı tarafından sırayla birer birer alınacak. Gebeler, hastalar ve engelliler bekletilmeden oylarını verecek. Bu yaşlılar için de söz konusu olabilecek.

Yaşlılarla engelliler

Yaşlılarla engellilere yardım edenlerin de öncelikle oy kullanmalarına izin verilebilecek.

Seçmen oy vermek için geldiğinde sandık kurulu başkanı, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını taşıyan nüfus cüzdanından veya pasaportundan kimliği tespit edecek. Seçmenin nüfus cüzdanında veya pasaportunda, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası yer almıyorsa numaranın yer aldığı ek bir kimlik belgesinin veya temsilcilikçe verilmiş seçmeni tanıtacak Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını taşıyan nüfus kayıt örneğinin ibrazı gerekecek.

Bu şekilde kimliğini ispata yarayan belge ibraz edemeyen seçmene oy kullandırılmayacak.

Komisyon başkanınca bilgisayarla SEÇSİS’te SEC_005_B "Yurt Dışı Seçmen Sorgulama ve Oy Kullandı Bilgi Girişi" ekranı üzerinden kişinin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası girilerek seçmen kütüğüne kayıtlı olup olmadığı, kayıtlı ise oy kullanıp kullanmadığı sorgulanacak.

Seçmen kütüğünde kaydı bulunmayan veya "Oy Kullandı" bilgisi işaretli bulunan vatandaşlara oy kullandırılmayacak.

Seçmen, seçmen kütüğüne kayıtlı olup, "Oy Kullandı" bilgisi işaretli değilse Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, adı, soyadı, baba adı, doğum tarihine ilişkin bilgiler "Sandık Seçmen Listesi"ne yazılacak.

Görme engelliler, felçliler, elleri eksik olanlar veya engelleri açıkça belli olan seçmenler, o sırada sandık alanında bulunan ve seçmen olan akrabalarından birinin, akrabası yoksa diğer herhangi bir seçmenin yardımıyla oylarını kullanabilecek. Bir seçmen, birden fazla engelliye yardım edemeyecek.

Sandık kurulu başkan veya üyeleri, engelli seçmenlere yardım etmek amacıyla oy verme kabinine giremeyecek, oy kullanma sırasında yardım edemeyeek.

Okuma yazma bilmeyenler

Okuma yazma bilmeyen seçmenlere, oylarını kullanmaları konusunda başkaları tarafından sandık alanında yardım edilmeyecek. Bu seçmen, sorduğu ve istediği takdirde kurul başkanı, birleşik oy pusulası üzerinde isimleri yazılı, resimleri bulunanların hangisinin kime ait olduğunu ve nasıl oy verileceğini anlatacak.

Sandık kurulu başkan veya üyeleri de okuma yazma bilmeyen seçmenlere yardım etmek amacıyla oy verme kabinine giremeyecek, oy kullanma sırasında yardım edemeyecek.

Oy verme günü bir günden fazla temsilcilikte kurulacak komisyonun siyasi partili asıl ve yedek üyelerinin dönüşümlü olarak görev yapabilmeleri mümkün olacak.

Oyların ilçe seçim kuruluna ulaştırılması

Temsilciliklerde oy kullanma süresince komisyona teslim edilen oy torbaları, tutanak düzenlenerek Yüksek Seçim Kurulunca belirlenen usul ve esaslarla ilçe seçim kuruluna teslim edilecek.

İlçe seçim kurulunca yurt dışından ağzı mühürlü gelen oy torbalarının genel esaslara uygun şekilde yurt içinde oy verme süresi bittikten sonra sayım ve dökümünü yaptırmak üzere, ilgili yasa uyarınca belirlenen bir başkan, bir kamu görevlisi üye ile son milletvekili genel seçiminde Türkiye genelinde en çok oy alan üç siyasi partinin bildirdiği bir asil bir yedek üyeden oluşturulan sandık kurulu kurulacak.

Temsilciliklerde oy vermenin başlangıç tarihinden itibaren saklanarak oy verme süresi bittikten sonra ilçe seçim kuruluna ulaştırılan torbalardaki oyların sayım ve dökümü, ilçe seçim kurulunca oluşturulan sandık kurullarınca 10 Ağustos Pazar saat 17.00`den, ikinci oylamaya kalması halinde ise 24 Ağustos Pazar saat 17.00`den itibaren yapılacak.

İlk önce temsilciliklerde kurulan oy sandıklarından gelen ve içinde kullanılmış oy zarfıyla tutanaklar bulunan mühürlü torbalar, oy kullanılan temsilciliklere göre ayrılacak. Birden çok sandık varsa ayrıca sandık sırasına göre ayrıma tabi tutulacak.

Daha sonra her sandığa ait torbalar tarih sırasına ve bu tarih sırası dikkate alınarak kendi aralarında oy kullanma gününe göre A, B, C ve D harfleriyle tanımlanan sandık kurulu sıra numaralarına göre dizilecek.

Yurt dışı sandıklardan ve gümrük kapılarından gelen sonuçlar Ankara İl Seçim Kurulunca "Ülkeler ve Gümrük Kapıları Birleştirme Tutanağı"nda birleştirilecek ve bu tutanak en seri vasıtayla Yüksek Seçim Kuruluna gönderilecek.

Oy verme süresi ve saat aralığı

Yüksek Seçim Kurulunun yurt dışında oy verme gün ve saat aralığının belirlenmesine ilişkin kararı da Resmi Gazete`de yayımlandı.

Buna göre "oy verme süresi", oy verme günü yerel saatle 08.00`den 17.00`ye kadar geçen zaman dilimi olarak tanımlandı.

Kararda, yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı seçmenlerin temsilciliklerde ve ihtiyaç duyulması halinde diğer yerlerde kurulacak seçim sandıklarında oy verme işlemlerinin düzen içinde yürütülmesinin sağlanması bakımından, oy verme günleri iki dilime bölünerek seçmenlerin 08.00-12.30, 12.30-17.00 aralığında sistemden oy verecekleri gün ve saat aralığını belirlemeleri gerektiği belirtildi.

Kurulca kabul edilen " Seçim Takvimi"ne göreyurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı seçmenler için sistemden oy verme gün ve saat aralığını belirleme işlemi 21 Temmuz Pazartesi TSİ 08.00`de başlayıp, 25 Temmuz Cuma saat 17.00`de sona erecek.

Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı seçmenler, bulundukları ülke yerel saatine göre sistemden oy verme gün ve saat aralığını belirleyebilecek. Bu işlem sonunda oy verme gün ve saat aralığıyla hangi sandıkta oy kullanacağı sistem tarafından aynı anda seçmene bildirilecek.

Sistem tarafından, seçmenden birinci ve ikinci oylama için oy verme gün ve saat aralığını belirlemesi istenecek.

Seçmen, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, doğum tarihi ve aile sıra numarasını girmek suretiyle, kendisiyle birlikte aynı temsilcilikte kayıtlı ayrıca 5 seçmenin de sadece Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını girerek oy verme gününü belirleyebilecek.

Oy verme gününün güncellenmesi veya iptal edilmesi işlemini ise seçmenin sadece kendisi yapabilecek.

Oy verme günü belirleme işlemi sırasında seçmenden, seçim süreci ve oy verme işlemi hakkında bilgilendirme yapılmak üzere elektronik posta adresi de istenebilecek.

Oy verme gününü belirlemeyen seçmenler için oy verme gün ve saat aralığıyla oy kullanacakları sandıklar sistem tarafından belirlenecek.

Seçmenler, belirlenen gün ve saat aralığında oylarını kullanabilecek ancak bu saat aralığı dışında gelenler, aynı gün içinde sıraya girmek koşuluyla oylarını kullanabilecek.

AA