Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Yıldız, Tiflis’te Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile katıldığı resmi ziyaretler sonrasında gazetecilere; Ukrayna, Kuzey Irak petrolleri ve Gürcistan ile enerji işbirliği konularında açıklamalarda bulundu.

Yıldız, Rusya’nın "Ukrayna Mayıs ayında Rus enerji şirketi Gazprom’a borcunu ödemezse doğalgaz akışının kesileceği" yönündeki açıklaması için “Ukrayna’ya olası bir yaptırımın Ukrayna’ya değil, Türkiye’ye olacağını düşünüyoruz, böyle bir durumda Rusya tedbirini alır, onlar bunun mutlaka bilincindedir diye düşünüyoruz” dedi ve Rusya’nın da Türkiye’den gelecek paraya ihtiyacı olduğunu söyledi:

“Doğalgazın kesilmesi sürdürülebilir bir durum değil. Problem çıkmadan çözülsün diye bakıyoruz, şu anki süreç o. Rusya ve Türkiye ilişkileri bu tür hatalar yaptırmaz, Türkiye’nin olası bir doğalgaz eksikliğine düşmesini Ruslar da istemez. Rusya, ekonomisinde 70 milyar dolarlık bir para kaybetti. Biz aldığımız doğalgaza karşılık, yaklaşık 11 milyar dolar para ödüyoruz. Onlar bu paranın azalmasını; biz doğalgazın azalmasını istemeyiz. Sonuçta bu doğalgazı hibe yoluyla almıyoruz, parasını ödüyoruz.

“Böyle bir durum olmasını tahmin etmiyoruz, çünkü Türkiye bugüne kadar bir lirasını geciktirmedi, iyi bir müşteri. Ben böyle bir şey olacağını düşünmüyorum.”

`Türkiye bundan etkilenir`

Yıldız, böyle bir durumda Türkiye’nin nasıl etkileneceği sorusunu ise uluslararası kuruluşların yardımlarını hatırlatarak yanıtladı:

“Tabii ki Türkiye bundan etkilenir ama bizim öngörümüz etkilenmeyeceğimiz tarzındadır. Özellikle Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) Ukrayna’ya yeni bir açılımda bulunduğu ve orayı kredilendireceği söylendi. Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler de yaptığı toplantıda buna kayıtsız kalmayacaklarını söyledi. Rusya’nın da istediği Ukrayna’dan alacağı doğalgaz parasının ödenmesi… O yüzden belki de AB bu anlamda bir girişimde bulunacaktır önümüzdeki günlerde. IMF de Ukrayna’ya 17 milyar dolarlık bir yardım yapıyor.”

Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak, 2 Mayıs’ta yaptığı açıklamada, "Ukrayna Mayıs ayında Rus şirketi Gazprom`a borcunu ödemezse gaz akışı kesilecek" demişti.

Novak bu durumda, doğalgazı AB ülkelerine transit geçişle ulaştıran Ukrayna`nın kış için yeterli miktarda gaz depolayamayacağını söyledi. Ukrayna`ya gelen gazın kesilmesi, yakıt ihtiyacının önemli bir kısmını Rusya`dan karşılayan Avrupa ülkelerini de zor durumda bırakacak.

`Kuzey Irak petrolü sevk edilmedi`

Taner Yıldız, Kuzey Irak petrollerinin Türkiye üzerinden satılmaya başladığı iddialarını da yalanladı. Ancak depolarda bu petrol için ayrılan kapasitenin birkaç güne kadar dolacağını belirtti:

“Şu an petrol, sevk edilmiş durumda değil, her gün düzenli akışlar başladı, 100 bin variller civarında ham petrol geliyor. Depoda şu an 2,2 milyon varil var. Kuzey Irak için ayırdığımız 2,5 milyon varil civarında kapasite var. Şu anda zannediyorum 3-4 gün içerisinde tanklarda ayırdığımız miktar dolmuş olacak. Hep beraber gelişmeleri izliyoruz.”

Yıldız, petrol Irak’a ait olduğu için satışını da Iraklıların yapacağını, uluslararası piyasalara sevkiyat için Irak’ın kararını beklediklerini söyledi.

Bağdat’taki merkezi Irak hükümeti ile Erbil’deki Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) arasında krize yol açan Kuzey Irak petrolleriyle Bağdat’tan gelen petrollerin hesapları ayrı tutuluyor. Yıldız bu durumu, “onların paralandırmaları, banka hesapları ayrı tutulmuş olsun ki aralarında tartışmalı bir durum çıkmasın” diyerek açıkladı.

Bağdat-Erbil krizi Türkiye’yi de etkiliyor

Sevkiyatın başlaması halinde Bağdat ile Erbil arasında yaşanması muhtemel krizlerin Türkiye’ye etkisi için de Yıldız, daha önce birçok kez söylediği gibi “Irak’taki kavganın tarafı değiliz, Türkiye üzerinden çözülmesini istemiyoruz” dedi:

“Bu kendi içlerindeki bir durum… Burada normalleşecek olan Türkiye değil, Irak’ın kendi arasındaki ilişkileridir. Kuzey Irak ve Irak arasındaki sorun Türkiye’ye sirayet etmez mi? Edebilir. Ama biz yanlış yaptığımızı düşünmüyoruz. Irak petrolünü sattığı kadar, geliri kadar normalleşir bu da tüm bölgeyi olumlu olarak etkiler. Günlük bir buçuk milyon varil petrol iletim kapasitesi varken yüz bin variller civarına indi akış, bu büyük bir ciro kaybı. Sevkiyat başlarsa TPAO’nun Irak’taki faaliyetlerinde de bir değişiklik olmaz. Merkezi Irak hükümeti ile ilişkilerimiz gayet iyi. Amerika da çözümsüzlüğün onlara da zarar verdiğini biliyor.”

`Türkiye, Kuzey Irak`taki boru hatlarıyla ilgileniyor`

Bakan Yıldız, IKBY’nin petrol boru hatlarını özelleştirmesi durumunda Türkiye’nin ilgilenip ilgilenmeyeceği sorusuna ise “Türkiye şu anda bu konuyla ilgileniyor” diye yanıt verdi:

“Biz ham petrol ve doğalgaz tedariki ile alakalı birçok ülkede faaliyet gösteriyoruz, bunlardan biri de Irak’tır, Kuzey Irak’tır.”

`Kuzey Irak’tan petrol satın alınabilir`

Yıldız, Kuzey Irak petrollerinin uluslararası piyasaya sevkiyatının başlaması halinde satış için Irak’ın görüştüğü yerler olduğunu, alıcıların Avrupa, İtalya, Cenova piyasası, İspanya ve rafineri sahipleri olabileceğini söyledi. Türkiye ise şimdilik alıcı değil, ancak gelecekte olabilir:

“TÜPRAŞ ile olan görüşmelerde, şu an ihtiyaç olmadığını söylemişler. Dolayısıyla dünya pazarlarına sunulacak. Ama bu, TÜPRAŞ’ın yarın bir gün ihtiyacı olmayacağı anlamına gelmez. İhtiyacı olabilir, o zaman da alabilir.”

`Yağışlar faydalı oldu`

Taner Yıldız, Salı günü Gürcistan Enerji Bakanı Kakha Kaladze ile enerji projelerini görüştüklerini açıkladı. Son haftalardaki yağışların enerji sektöründe faydalı rakamlar oluşturduğunu söyleyen Bakan, Gürcistan’dan bu yıl alınacak elektriğin sınırlı olacağını söyledi.

Gürcistan sınırında yapılacak ortak baraj projesi anlaşmasının altyapısı da yakın zamanda oluşturulacak:

“Türkiye en az yüzde 75-80`ine hissedar olmak üzere Kura Nehri üzerinde ve sınırda bir ortak baraj yapmayı düşünüyoruz. Yüzde 20- 25`i Gürcistan hissesine ait olmak kaydıyla. Önümüzdeki hafta içerisinde Gürcistan’dan gelecekler ve Ankara’da yapılacak toplantıyla beraber hükümetler arası anlaşmanın bir altyapısını artık bitirelim istiyoruz, tamamlanır diye de düşünüyorum.”

Al Jazeera